Bà T.N.T.T. (ngụ phường Tân Phong, quận 7, TP.HCM) mới đây phản ánh đến Tuổi Trẻ Online về việc đi đăng ký khai sinh cho con mang tên nước ngoài thì cán bộ tư pháp từ chối giải quyết.

Không đặt tên nước ngoài cho trẻ Việt Nam

Theo trình bày, bà T.N.T.T. là người Việt Nam. Ngoài quốc tịch Việt Nam thì bà T. có thêm quốc tịch nước ngoài. Còn chồng bà T. là người nước ngoài. 

Hai vợ chồng bà T. sinh sống tại quận 7, TP.HCM. Đầu tháng 3-2025 bà T. sinh con. 

Theo quy định, bà T. đi thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh cho con và gặp rắc rối khi bà muốn con bà có tên nước ngoài.

Bà T. kể: "Trước khi sinh, tôi có tìm gặp cán bộ tư pháp hỏi cách thức đặt tên cho con. 

Tôi muốn đặt tên con gồm họ của chồng theo tên nước ngoài và tên con là MIA. Từ MIA trong ngoại ngữ vừa có ý nghĩa dễ thương, cũng vừa có cách viết thuần Việt. 

Với phương án đặt tên trên thì cán bộ tư pháp đã tư vấn cho tôi là được chấp nhận.

Tuy nhiên đến khi đi đăng ký khai sinh, cán bộ tư pháp khác cho rằng không được phép đặt tên con như vậy và từ chối giải quyết. 

Cán bộ tư pháp cho rằng do tôi muốn cho con theo quốc tịch Việt Nam thì phải đặt tên theo tiếng Việt, có ý nghĩa theo ngữ pháp Việt. Hiện tôi không rõ như thế nào mới đúng, mới được đăng ký khai sinh cho con với phương án đặt tên trên…".

Về thắc mắc trên, cán bộ về hộ tịch - quốc tịch Sở Tư pháp TP.HCM cho biết theo quy định, mọi trẻ em quốc tịch Việt Nam thì đăng ký khai sinh phải đặt theo tên tiếng Việt.

Trường hợp con của bà T. vì bà T. là người có quốc tịch Việt Nam và sinh con ở Việt Nam là điều kiện để trẻ có quốc tịch Việt Nam. 

"Tuy nhiên, chồng bà T. là người nước ngoài. Theo quy định bà T. và chồng phải có văn bản thỏa thuận lựa chọn quốc tịch cho trẻ, được mang quốc tịch Việt Nam hay nước ngoài theo cha, mẹ. 

Trường hợp thỏa thuận lựa chọn trẻ mang quốc tịch Việt Nam thì trẻ phải được đăng ký khai sinh theo tên tiếng Việt. 

Còn trường hợp thỏa thuận trẻ mang quốc tịch nước ngoài thì được đặt theo tên nước ngoài", vị cán bộ hướng dẫn.

Khi nào đặt tên nước ngoài cho trẻ ở Việt Nam?

Hướng dẫn cụ thể về thủ tục cho trường hợp con của bà T., luật sư Hứa Thị Thảo (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết nếu bà T. và chồng lựa chọn cho trẻ có quốc tịch Việt Nam thì đăng ký khai sinh phải đặt theo tên tiếng Việt.

Cụ thể, thông tư 04/2020 đã quy định rõ về việc xác định họ, dân tộc, đặt tên cho trẻ em phải phù hợp với pháp luật và yêu cầu giữ gìn bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của Việt Nam; không đặt tên quá dài, khó sử dụng. 

"Theo đó, tên của công dân Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam. Chính vì vậy, việc đặt tên con bằng tiếng Anh nếu con là công dân Việt Nam là không được", luật sư Thảo hướng dẫn.

Trong trường hợp con bà T. được vợ chồng bà thống nhất lựa chọn mang quốc tịch nước ngoài của cha, mẹ thì hai vợ chồng bà T. phải có thỏa thuận bằng văn bản về việc lựa chọn cho trẻ mang quốc tịch nước ngoài của cha hoặc mẹ. 

Tiếp đó, vợ chồng bà T. liên hệ với cơ quan lãnh sự của quốc gia theo quốc tịch đó tại TP.HCM để làm thủ tục xác nhận về nội dung thỏa thuận quốc tịch nước ngoài cho trẻ.

"Sau đó, vợ chồng bà T. thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ tại UBND cấp huyện. 

Khi đó trẻ sẽ được cơ quan tư pháp Việt Nam thực hiện việc đăng ký khai sinh với quốc tịch nước ngoài và mang tên họ nước ngoài.

Như vậy vợ chồng bà T. phải lựa chọn, nếu muốn cho trẻ mang quốc tịch Việt Nam thì không thể đặt tên nước ngoài cho trẻ. Còn lựa chọn quốc tịch nước ngoài thì mới khai sinh theo tên nước ngoài được", luật sư Thảo hướng dẫn.

Ghi họ cha là tên nước ngoài rồi chú thích thêm bằng tiếng Việt được không?

Tôi kết hôn với người nước ngoài và chọn quốc tịch nước ngoài cho con. Vậy trong giấy khai sinh của con ghi theo họ cha thì có ghi kèm thêm họ được dịch sang tiếng Việt nữa không?