Trao đổi với báo chí bên thềm Diễn đàn kinh tế mùa thu năm 2025 tại Trung tâm hội nghị Thiskyhall Sala (phường An Khánh, TP.HCM) ngày 26-11, Trưởng đại diện thường trú Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Việt Nam, Campuchia và Lào Jochen Schmittmann, đưa ra một số lưu ý để Việt Nam hoàn thành các mục tiêu phát triển, đặc biệt là mục tiêu chuyển đổi xanh.

Ba yếu tố then chốt cho chuyển đổi xanh

Theo đại diện IMF, để hoàn thành mục tiêu chuyển đổi xanh, chính phủ trước hết cần thiết lập cơ chế khuyến khích phù hợp cho doanh nghiệp.

Ông Schmittmann đề xuất: "Chính phủ có thể triển khai thuế cacbon hoặc cơ chế giao dịch phát thải. Đây là những điều đã được Việt Nam thảo luận, có thể thúc đẩy doanh nghiệp giảm phát thải. Trong bối cảnh hiện tại, chính phủ cần đưa ra các quy định đáng tin cậy và có tầm nhìn xa để các doanh nghiệp có thể chuẩn bị trước kế hoạch trước cho quá trình chuyển đổi xanh".

Yếu tố thứ hai ông Schmittmann nhắc đến là đầu tư hạ tầng nền tảng. Đại diện IMF nhấn mạnh cần rót vốn vào năng lượng tái tạo, lưới điện và hạ tầng số.

"Lưới điện trong tương lai sẽ phải xử lý tải lớn hơn nhiều sau quá trình chuyển sang năng lượng sạch. Đây là khía cạnh mà chính phủ đóng vai trò then chốt", ông khẳng định.

Thứ ba, quá trình chuyển đổi phải mang tính bao trùm. Trưởng đại diện IMF lưu ý những chuyển đổi lớn luôn tạo ra người thắng và kẻ thua.

Đó có thể là các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoặc các khu vực tụt hậu, khó theo kịp với các đơn vị dẫn đầu hoặc những lao động cần được đào tạo lại để phù hợp tình hình mới.

Ông khuyến nghị: "Chính phủ cần hỗ trợ những đối tượng gặp khó khăn thông qua đào tạo nghề, giáo dục và chính sách thị trường lao động chủ động".

Việt Nam là trung tâm kinh tế quan trọng tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Jochen Schmittmann đánh giá cao sáng kiến Diễn đàn kinh tế mùa thu của Việt Nam, cho biết ông mong diễn đàn sẽ tiếp tục phát triển trong những năm tới.

Đại diện IMF khẳng định Việt Nam đóng vai trò trung tâm kinh tế quan trọng của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Ông nhận định "Khi nhìn vào thương mại quốc tế và sản xuất, Việt Nam là nền kinh tế quan trọng, là một trong những nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á với triển vọng tăng trưởng rất tích cực. Tôi đánh giá rất cao rằng quỹ đạo tăng trưởng của Việt Nam sẽ còn tiếp tục".

Cũng theo ông Schmittmann, để đạt mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng, Việt Nam cần tiếp tục cải cách mạnh mẽ.

Đầu tiên là cải thiện môi trường kinh doanh, đặc biệt cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. "Thủ tục hành chính cần đơn giản hơn, phê duyệt cần nhanh hơn", ông nhấn mạnh.

Thứ hai là cải cách thị trường tài chính. Trưởng đại diện IMF nêu quan điểm thị trường Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào ngân hàng, trong khi phát triển thị trường vốn có thể giúp huy động nguồn lực cho đầu tư hạ tầng và giảm chi phí vốn cho doanh nghiệp tư nhân.

"Cần cải cách thị trường trái phiếu chính phủ, phát triển sản phẩm tiết kiệm để nguồn vốn trong dân được đầu tư hiệu quả hơn", ông gợi ý.

Cuối cùng, ông Schmittmann lưu ý giáo dục cần là nền tảng dài hạn cho tăng trưởng.

Ông đánh giá cao thành tích giáo dục phổ thông của Việt Nam trong thời gian qua. Tuy nhiên hướng đến giai đoạn mới, khi đất nước giàu có hơn và nâng cấp nền kinh tế, Việt Nam sẽ cần đầu tư nhiều hơn vào giáo dục đại học và đào tạo nghề.

Cẩn thận với chuyển đổi số "bẩn"

Cũng chia sẻ bên lề Diễn đàn kinh tế mùa thu, Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam Pauline Tamesis cho rằng Việt Nam cần lưu ý ba sự chuyển dịch đáng chú ý trong lĩnh vực chuyển đổi xanh và chuyển đổi số.

Thứ nhất, các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu đang thay đổi nhờ sự xuất hiện của các hệ thống dữ liệu tiên tiến mới. Trong đó trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp việc đảm bảo công tác phản ứng với biến đổi khí hậu có thể dễ đoán và có căn cứ khoa học hơn.

"Đặc biệt với Việt Nam, việc có thể dự báo và mô hình hóa các thảm họa tự nhiên có thể nâng cao khả năng cảnh báo sớm và giảm thiểu thiệt hại", bà Tamesis chia sẻ.

Thứ hai, chuyển đổi số cần bền vững và cần sử dụng các hệ thống năng lượng tái tạo đạt yêu cầu.

Thứ ba, bà Tamesis cảnh báo việc sa vào bẫy chuyển đổ số thiếu bền vững và "bẩn".

"Một số thống kê đáng chú ý cho thấy AI và các trung tâm dữ liệu có thể tiêu tốn năng lượng ngang 100.000 hộ gia đình. Đến năm 2030, mức tiêu thụ năng lượng của các trung tâm dữ liệu có thể ngang bằng tổng tiêu thụ năng lượng của Nhật Bản.

Do đó, chuyển đổi số và hành động khí hậu phải đi cùng nhau và chúng ta cần hiện thức hóa sự chuyển đổi kép này trong thời gian thực", quan chức Liên hợp quốc khẳng định.

Hướng tới mục tiêu trung hòa carbon, bà Tamesis cam kết Liên hợp quốc sẵn sàng phối hợp cùng Việt Nam trong quá trình chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, học hỏi lẫn nhau và đưa kinh nghiệm của Việt Nam ra thế giới.

Đề nghị Lào hỗ trợ các doanh nghiệp viễn thông lớn của Việt Nam

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn và Thứ trưởng Bộ Công nghệ và Truyền thông Lào Saysana Sitthiphone thảo luận về đẩy mạnh hợp tác KHCN giữa hai nước.