13/11/2025 14:03 GMT+7

'Giải cứu' hồ chứa nước ở Tà Năng có nguy cơ vỡ đập

ĐỨC TRONG

Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đức Trọng đang khẩn trương khoan phụt, khắc phục sự cố rò rỉ nước ở thân đập hồ Cay An, xã Tà Năng, tỉnh Lâm Đồng.

Liên quan vụ giải cứu hồ Cay An chứa 1,7 triệu m³nước, các đơn vị chức năng của tỉnh Lâm Đồng đang khẩn trương khoan phụt chống thấm ở thân đập, đồng thời bơm xả nước ra ngoài.

Khoan lỗ, bơm hóa chất vào ruột thân đập

Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ Online tại công trình, nhiều máy công suất lớn tiếp tục bơm nước kết hợp xả tràn trong lòng hồ Cay An ra ngoài để hạ mực nước về ngưỡng an toàn hơn. Đến sáng 13-11, nước trong hồ chứa Cay An được hạ thấp hơn mức dâng bình thường khoảng 66cm.

Chỉ huy trực tiếp việc khắc phục tại công trình, ông Trần Quang Khải - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đức Trọng - cho biết đơn vị đang khoan phụt chống thấm trên mặt đỉnh đập tại các vị trí sạt trượt, rò rỉ nước ở hồ Cay An.

Quan trắc liên tục để cứu hồ thủy lợi có nguy cơ vỡ ở Lâm Đồng ĐỌC NGAY

Theo ông Khải, đây là công đoạn tạo màng để ngăn dòng thấm từ hồ ra ngoài qua thân đập. Trước tiên, chủ đầu tư sẽ khoan theo cụm nhiều lỗ tại 3 vị trí của thân đập - nơi xảy ra sạt trượt, rò rỉ nước từ trong hồ ra ngoài.

Đối với mỗi cụm khoan, ông Khải cho biết có khoảng 57 lỗ, được sắp xếp thành 3 hàng dọc trên mặt thân đập.

"Khi khoan sâu khoảng 14,5m, đơn vị sẽ gia cố, đặt ống, phun vữa xi măng. Đến khi lỗ khoan kết dính, đơn vị mới bơm phụt hóa chất với áp suất cao xuống dưới. Việc bơm như vậy để hóa chất len lỏi trong từng ngóc ngách, bịt lại các nguồn nước rò rỉ từ hồ ra ngoài", ông Khải giải thích.

Công đoạn bơm phụt hóa chất diễn ra đến khi nước trong hồ không còn rò rỉ ra ngoài nữa mới tiến hành gia cố, cải tạo mái thân đập ở hạ lưu.

Thân đập chính như muốn "ung thư"

Theo quan sát của phóng viên, ngoài những vị trí mà các đơn vị chức năng gia cố thì còn nhiều điểm rò rì nước. Nước rò rỉ từ thân đập ra ngoài, chảy tạo thành các rãnh. Một kỹ sư thủy lợi sau khi khảo sát thực tế tại hiện trường cho biết thân đập của hồ Cay An như muốn "ung thư".

"Nước rò rỉ từ trong ra ngoài, chảy như thác kiểu đó chứng tỏ trong ruột đập đã nhão. Vì vậy, không chỉ khắc phục tại vị trí sạt trượt mà phải bơm chống thấm cho toàn bộ thân đập này mới giải quyết triệt để nước rò rỉ", vị kỹ sư trên cho hay.

Giải thích thêm về nguy cơ trên, ông Khải cho biết do đây là dự án khắc phục khẩn cấp nên làm theo kiểu cuốn chiếu. Chủ đầu tư sẽ khoan chống thấm tại các vị trí xung yếu nhất, sau đó tiếp tục khảo sát chỗ khác và tham khảo thêm dữ liệu quan trắc từ các đơn vị tư vấn.

Hồ chứa nước Cay An đưa vào sử dụng gần 20 năm qua, với dung tích khoảng 1,7 triệu m³. Công trình đầu mối gồm đập chính, đập phụ, cống lấy nước và tràn xả lũ.

Trong đó, phần đập chính dài khoảng 400m, đoạn cao nhất 12m, được làm bằng đất đồng chất. Phần mái thượng lưu được gia cố bằng tấm đan bảo vệ, còn mái hạ lưu được trồng cỏ. Đây là công trình thủy có mục tiêu cấp nước cho 250ha đất sản xuất nông nghiệp, ruộng lúa, cà phê…

Thời gian gần đây, do ảnh hưởng của mưa bão nên phần thân đập chính xuất hiện nhiều vết nứt, sạt trượt, rò rỉ nước. Tại khu vực xả tràn xuất hiện các mảng trượt cục bộ, hình thành các khe nứt. Khe nứt xuất hiện tăng theo từng ngày và hình thành nước ngầm ở phần hạ lưu chân đập.

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, đây là vị trí rất quan trọng, nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây sạt trượt phần dốc nước, dẫn đến khả năng vỡ đập.