Với thương lái sắn Pem Suom, quãng đường 100km chuyển từ tỉnh Oddar Meanchey đến Pursat (Campuchia) hồi tháng 8 không phải để tìm đất tốt hơn mà vì mối đe dọa xung đột tại khu vực giáp biên giới Thái Lan.

“Chúng tôi mất tiền vì chiến sự. Họ không nghĩ rằng chúng tôi không thể kiếm sống. Chúng tôi phải tự xoay sở để sống”, người phụ nữ 54 tuổi nói với báo Nikkei Asia về thái độ của giới chức địa phương sau 5 ngày đụng độ biên giới với Thái Lan hồi tháng 7.

Hàng chục ngàn nông dân và thương lái sắn Campuchia đang đối mặt với giá sắn lao dốc, càng trầm trọng hơn bởi sự gián đoạn thương mại với Thái Lan.

Trước xung đột, Thái Lan mua khoảng một phần ba đến một nửa sản lượng sắn của Campuchia - dự kiến đạt khoảng 16 triệu tấn năm nay.

Thế nhưng, biên giới vẫn đóng cửa và nỗ lực hòa giải tại Hội nghị cấp cao ASEAN bị đình trệ, buộc Campuchia phải xoay hướng xuất khẩu và tìm nhà máy chế biến thay thế cho mặt hàng nông sản lớn thứ hai của nước này sau gạo.

Giới chuyên gia cho biết giá giảm không chỉ do thiếu người mua Thái Lan mà còn vì năng lực chế biến trong nước hạn chế, khiến thương lái nơi khác dễ dàng ép giá.

“Khi thương lái hạ giá, chỉ có nông dân chết”, bà Oeang Seim (70 tuổi), nói. Bà có thể sống nhờ khoản tiết kiệm năm nay nhưng lo không đủ tiền cho việc học của các cháu.

Để có lợi nhuận, thương lái phải chất thêm hàng trên mỗi xe chạy hơn 400km đến biên giới Việt Nam.

Hệ quả là giá mua sắn tươi từ nông dân giảm từ 350 riel (tương đương 0,088 USD) xuống còn 200 riel/kg (tương đương 0,050 USD/kg), sắn khô từ 800 riel (khoảng 0,20 USD) xuống dưới 600 riel/kg (0,15 USD/kg). Với giá dưới 150 riel/kg (0,038 USD/kg), theo nông dân Hen Tang, việc trồng sắn coi như “lỗ vốn”.

Quan chức Campuchia cho biết Việt Nam đang tăng mua và có kế hoạch xây dựng thêm nhà máy chế biến sắn. Chính phủ Campuchia cũng thúc đẩy các nhà máy thức ăn chăn nuôi trong nước tăng thu mua, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp Trung Quốc xây nhà máy chế biến tại Campuchia.

Dù vậy, khi giá vẫn thấp, nhiều nông dân buộc tính toán lại.

“Tôi vẫn sẽ trồng sắn sau vụ này. Tuy nhiên, vụ sắn này sẽ dần thay thế bằng điều vì điều bán được giá cao hơn”, bà Oeang Seim nói.

Thái Lan đẩy nhanh hoạt động rà phá bom mìn ở biên giới, chờ Campuchia phối hợp

Thái Lan đang đẩy nhanh chiến dịch rà phá bom mìn dọc biên giới với Campuchia theo chỉ đạo mới của Thủ tướng Anutin, dù phía Phnom Penh cho đến nay vẫn chưa đồng ý phối hợp.