Vừa thi tốt nghiệp THPT xong 2 ngày, trong khi bạn bè cùng trang lứa đang tìm địa điểm để xả stress, Nguyễn Thị Thảo Ly, tân sinh viên Đại học Ngoại ngữ Huế (trú thôn 2, xã Bắc Trạch, Quảng Trị) đã lên xe khách vào TP.HCM làm trong ê-kíp bảo vệ cho một khu chung cư.

Làm quần quật suốt 2 tháng trời với vô số đêm xung phong tăng ca, cô nữ sinh kiếm được 9 triệu đồng lận lưng để về đóng học phí học tại khoa Ngôn ngữ Trung Quốc, Đại học Ngoại Ngữ Huế.

Lịch làm thêm 'khủng', cô bé cô đơn không muốn là gánh nặng của ông bà

Không được ở gần cha mẹ, Thảo Ly được ông bà ngoại cưu mang nuôi nấng. Ở quê, ngoài mảnh ruộng cạn, ông bà chỉ biết ai kêu gì làm nấy, kiếm thêm mớ rau con cá nuôi cháu ăn học khôn lớn. Đến khi cháu vào được đại học, ông bà cũng đã ngoài 70 tuổi.

Ly nhỏ nhắn và nhu mì, không giống với hình dung về một người có thể làm việc nặng nhọc. Nhưng ẩn sâu trong giao diện đó là cả một sự mạnh mẽ với chuỗi ngày phải tự lăn lộn làm mọi việc để đủ tiền đi học.

Đến đầu tháng 10-2025, cô sinh viên đã tròn một tháng nhập học tại Huế. Thảo Ly ở ghép với 3 bạn khác để tiết kiệm tiền trọ. 

Những ngày qua, cứ hết giờ học, Thảo Ly đi bộ khắp các con phố quanh trường. Cứ thấy cửa hàng nào dán giấy tuyển người, cô tấp vào hỏi. Cứ thấy cột điện nào có dán giấy, cô gái cũng sáp vào coi, rồi gọi điện. "Cũng có vài nơi cần người qua các tờ rơi, nhưng hỏi ra thì lại trùng với giờ lên lớp nên tôi sẽ tiếp tục tìm", Thảo Ly kể.

Sống trong một gia đình vô cùng khó khăn ở vùng ven sông Gianh, suốt những năm tiểu học và THCS, Ly đã nấu cơm, dọn dẹp và phụ ông bà trồng rau, nuôi gà. Khi vào lớp 10, Thảo Ly đi phụ bưng bê cho các quán ăn, quán cà phê gần nhà ngoài giờ học để kiếm thêm ngày vài chục ngàn đồng. Ly còn tập viết bài cho một số tạp chí để vừa rèn luyện kỹ năng, vừa kiếm thêm chút thu nhập.

Thương cháu ham học, ông Nguyễn Văn Nam, ông ngoại của Thảo Ly cũng động viên cháu đi học. Dù 70 tuổi, ông vẫn vào TP.HCM xin làm bảo vệ tại chung cư ở Dĩ An, TP.HCM để kiếm thêm chút tiền lo cho cháu. Thảo Ly cũng lên xe khách vào TP.HCM ngay khi vừa thi xong kỳ thi tốt nghiệp cấp 3.

Biết chuyện của hai ông cháu, đại diện khu chung cư cũng tạo điều kiện cho Thảo Ly vào làm bảo vệ cùng ông mình. Công việc chính của hai ông cháu là trực gác ở khu vực nhà xe chung cư. 

Trong 2 tháng làm việc ở đây trước khi về Huế nhập học, cô nữ sinh nhiều lần xin tăng ca xuyên đêm. Có hôm tăng ca nhiều quá Thảo Ly kiệt sức, được mọi người đưa vào nằm nghỉ. Nhưng tỉnh dậy, cô nữ sinh lại lao ra vị trí làm việc.

"Tôi còn trẻ phải tự lo cho mình. Không thể để gánh nặng này lên vai ông bà đã già", Thảo Ly tâm sự.

Phải đi học, không đi xuất khẩu lao động

Ngày Thảo Ly học xong lớp 12, nhiều người khuyên nên ngừng học, đi xuất khẩu lao động như cách mà nhiều người trẻ khác ở quê đã lựa chọn. "Tôi cũng nghĩ nhiều lắm về tương lai. Nếu người ta có bố, có mẹ thì khác. Còn tôi chỉ có ông bà cưu mang. Việc đi học đại học đúng là một gánh nặng không nhỏ với tuổi 70 của ông bà…", cô nữ sinh nghẹn giọng kể.

Và rồi, quyết định được Thảo Ly đưa ra: Phải đi học, không đi xuất khẩu lao động.

"Xuất khẩu lao động chỉ là chuyện ngắn hạn trước mắt. Học mới là con đường đảm bảo cho tương lai bền vững", Ly suy nghĩ.

Điều cô nữ sinh tự hào là mình đã kịp đi làm trong 2 tháng chờ kết quả để kiếm đủ tiền học phí cho kỳ học đầu tiên.

"Lúc vô nhập học, tôi không xin tiền ông mệ (bà) vì tôi còn có tiền lương làm bảo vệ 2 tháng. Còn tiền ăn ở thì lúc tôi vô Huế, bà con làng xóm cho thêm, đủ để tôi lo lo ăn uống mấy tháng đầu. Sau đó tôi sẽ gắng đi làm thêm và tằn tiện chút có lẽ sẽ đỡ được phần nào", Thảo Ly chia sẻ.

Cô Nguyễn Thị Lệ Hiền, giáo viên chủ nhiệm của Thảo Ly suốt 3 năm trung học phổ thông khi nghe học sinh của mình được báo Tuổi Trẻ trao học bổng Tiếp sức đến trường thì vô cùng vui mừng. 

Cô Hiền cho biết lớp mình chủ nhiệm có đến 5 trường hợp thuộc diện hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, nhưng Thảo Ly là người có nghị lực vượt khó lớn nhất.

Theo cô, suốt 3 năm học, Thảo Ly luôn học rất tốt, còn đạt giải thưởng cấp tỉnh. Để duy trì việc học, Thảo Ly đã phải làm thêm rất nhiều việc. 

"Hiểu hoàn cảnh éo le của em, các giáo viên trong trường luôn chủ động miễn phí học thêm. Đó cũng như là một cách tiếp sức cho em thêm chút tự tin bước tiếp trên con đường lập thân, lập nghiệp", cô Hiền chia sẻ.

'Sẽ gọi ngay cho mẹ, đúng là học bổng Tiếp sức đến trường chứ không phải... lừa đảo'

Những giọt nước mắt không ngừng rơi trong lễ trao học bổng Tiếp sức đến trường cho 105 tân sinh viên miền núi phía Bắc chiều 8-10. Nhưng đó còn là lời hứa của các bạn rằng sẽ chân cứng đá mềm, không bỏ cuộc để chinh phục ước mơ.