Ngày 7-10, Liên minh châu Âu (EU) công bố đề xuất tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép từ các nước ngoài khối, nhằm bảo vệ ngành công nghiệp đang gặp khó khăn trước sức ép từ thép giá rẻ của Trung Quốc.

Hiện các nhà máy thép EU chỉ hoạt động ở 67% công suất, và các biện pháp mới được công bố nhằm nâng mức này lên khoảng 80%.

Quyết định trên được Ủy viên công nghiệp EU Stephane Sejourne gọi là "quá trình tái công nghiệp hóa châu Âu", với mức thuế lên tới 50% với thép vượt hạn ngạch, và giảm một nửa lượng thép được phép nhập khẩu miễn thuế, Hãng thông tấn AFP đưa tin.

Chiến lược của EU được cho "nối gót" nước đi mà Tổng thống Mỹ Donald Trump từng thực hiện, khi áp thuế 50% đối với thép Trung Quốc - nước chiếm hơn một nửa sản lượng thép toàn cầu. Canada cũng áp dụng chính sách tương tự để bảo vệ ngành thép nội địa.

Nếu được các nước thành viên và Nghị viện EU phê chuẩn, đề xuất này sẽ thay thế cơ chế bảo hộ hiện tại.

Thép EU được bảo vệ bằng cơ chế hạn ngạch với 26 loại thép, áp mức thuế 25% cho lượng vượt hạn ngạch. Tuy nhiên, lượng nhập khẩu vẫn tăng đều hàng năm dù nhu cầu giảm, và theo quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), các hạn ngạch này sẽ hết hiệu lực vào giữa năm 2026.

"Ngành công nghiệp thép châu Âu đang trên bờ vực sụp đổ. Vì vậy, chúng tôi cần phải bảo vệ nó để có thể đầu tư, giảm phát thải và trở nên cạnh tranh trở lại", ông Sejourne nói.

Theo đề xuất mới, hạn ngạch nhập khẩu miễn thuế sẽ giảm xuống 18,3 triệu tấn mỗi năm, giảm 47% so với hạn ngạch 2024.

Đề xuất cũng hướng tới hợp tác với Mỹ để giải quyết tình trạng dư thừa sản xuất thép của Trung Quốc. EU và Mỹ đã đàm phán về hạn ngạch nhập khẩu thép và nhôm, với mục tiêu bảo vệ thị trường nội địa khỏi nguồn cung giá rẻ.

Số liệu cho thấy ngành thép châu Âu đang lép vế so với các "ông lớn" toàn cầu: năm 2024, Trung Quốc sản xuất hơn 1 tỉ tấn thép, Ấn Độ 149 triệu tấn, Mỹ 79 triệu tấn, trong khi Đức chỉ đạt 37 triệu tấn và Pháp chưa tới 11 triệu tấn.

Ngành thép là trụ cột quan trọng cho quá trình chuyển đổi năng lượng của EU, cung cấp vật liệu cho thiết bị năng lượng tái tạo như pin mặt trời, tua bin gió và ô tô điện.

Hiện ngành này sử dụng khoảng 300.000 lao động trực tiếp, nhưng gần 100.000 việc làm đã mất trong 15 năm qua, chưa kể khoảng 2,3 triệu việc làm gián tiếp đang bị đe dọa, theo Hiệp hội Thép châu Âu (Eurofer).

Mỹ tăng thuế hơn 400 sản phẩm có thép và nhôm, gây chấn động ngành logistics

Hãng tin Bloomberg bình luận ông Trump đã gây chấn động ngành logistics khi mở rộng phạm vi áp dụng mức thuế quan cao với thép và nhôm, ảnh hưởng hơn 400 mặt hàng có chứa các kim loại này.