Theo Tòa Thẩm kế châu Âu (ECA), việc thiếu một khuôn khổ chung và công cụ giám sát áp dụng toàn khối Liên minh châu Âu (EU) khiến tình hình ngày càng tồi tệ.

Chủ tịch ECA Klaus-Heiner Lehne nhận định việc này không chỉ là khó khăn đối với bệnh nhân, là thách thức đối với hệ thống y tế mà còn là dấu hiệu cho thấy EU dễ tổn thương về chiến lược trong lĩnh vực cung ứng thuốc.

Theo Đài Euro News ngày 17-9, báo cáo của ECA cho biết từ năm 2022 đến tháng 10-2024, các nước thành viên đã báo cáo 136 ca thiếu thuốc nghiêm trọng cho Cơ quan dược phẩm châu Âu (EMA).

Tính đến tháng 3 vừa, có 34 loại thuốc rơi vào tình trạng thiếu hụt, trong đó 16 loại nằm trong danh sách thuốc thiết yếu của Ủy ban châu Âu (EC). Những loại thuốc này bao gồm thuốc tiêu sợi huyết cho bệnh nhân tim mạch, đột quỵ, amoxicillin và thuốc giải độc cyanide (tức xyanua).

Báo cáo chỉ ra một rào cản lớn là dữ liệu phân tán giữa các nước, từ tồn kho đến thông báo thiếu thuốc hay tiến trình phê duyệt thuốc.

Ví dụ, tại Bỉ, nhà sản xuất chỉ cần báo khi thuốc chính thức hết, trong khi Hà Lan yêu cầu thông báo trước ít nhất hai tháng. Các quy trình báo cáo cũng chậm trễ, không nhất quán và đôi khi vắng mặt.

Trước tình hình không cải thiện, EU đã đưa ra một số biện pháp như lập danh sách thuốc thiết yếu và soạn thảo Đạo luật Thuốc thiết yếu (Critical Medicines Act).

Tuy nhiên các kiểm toán viên cho rằng những đề xuất này thiếu cơ chế thực thi như chế tài buộc ngành dược tuân thủ nghĩa vụ báo cáo.

“Bạn chỉ có thể phối hợp nếu có thông tin. Đó là luật. Tuy nhiên hiện mỗi quốc gia lại cung cấp dữ liệu khác nhau, thậm chí có nước không cung cấp thông tin”, chuyên gia Matthias Blaas thuộc ECA nhấn mạnh.

Khối đang thảo luận gói luật dược phẩm mới, có thể yêu cầu nhà sản xuất minh bạch hơn về chuỗi cung ứng. Tuy nhiên ECA cảnh báo sẽ mất vài năm để các biện pháp này thực sự phát huy tác dụng.

EC khẳng định tin tưởng các đề xuất gần đây sẽ “tạo ra sự khác biệt đáng kể”, và giải quyết nhiều thách thức mà ECA đã nêu.

'Xổ số phát thuốc' ở châu Âu

Cùng một loại thuốc mới, cùng thuộc Liên minh châu Âu (EU), nhưng người Đức lại được dùng thuốc sớm trong khi người Romania phải đợi thêm hai năm. Tại sao có chuyện như vậy?