Phóng to

Giải trí với truyền hình trong cư xá Mekong - Ảnh: CHÂN TÂM

Bà đã mừng rỡ đến tội nghiệp khi nhìn thấy một người đồng hương tình cờ theo bạn đến viện thăm người thân. Bà thèm đến cháy lòng một món ăn VN mà chẳng ai đáp ứng...

Ngậm ngùi khi đọc đến đoạn bà "nâng niu" đĩa cơm tấm bì sườn chả khi được người đồng hương tốt bụng mua vào cho. Bà dè sẻn từng muỗng nước mắm như thèm dùng thêm, như muốn để dành, chỉ sợ mai này không bao giờ còn được hưởng chút hương vị quê nhà. Xót xa, tôi đã ước mong về một viện dưỡng lão dành riêng cho các cụ già VN tại hải ngoại để thân phận già nua vốn đã hay cả nghĩ bớt phần quạnh hiu.

Điểm tựa cho người già

Cũng với mong muốn giúp các cụ cao niên người Việt bớt phần cô độc lúc tuổi già nơi xứ người, Hội người cao niên tị nạn Đông Dương Victoria (gọi tắt là ICERA - VIC) đã khởi động dự án xây dựng cư xá cao niên thích hợp cho các cụ già VN vào cuối năm 1990. Qua bao nhiêu khó khăn trong thủ tục hành chính, tài trợ, "cư xá cao niên Mekong" đã khánh thành vào năm 1995 tại Melbourne.

Cư xá nằm khuất trong một con đường yên tĩnh thuộc vùng East Keilor, tiểu bang Victoria, được xây trên khuôn viên khoảng 3.200m2, gồm bốn khu vực lớn: một nơi dành cho các dịch vụ hành chính, và ba khu còn lại dành cho các "cư xá viên" (cách để gọi các cụ cao niên trong cư xá). Hiện nay cư xá có 32 phòng ở với đầy đủ tiện nghi.

Viện cũng chú trọng đến vấn đề tâm linh, tín ngưỡng khi cho xây dựng những khu vực thờ phượng đối với các tôn giáo chính. Những ngày lễ của mỗi tôn giáo, ban điều hành của cư xá mời các thầy, các cha đến để các cụ có thể làm lễ và đọc kinh cầu nguyện tại đó.

Theo anh Dũng Lê - giám đốc điều hành của cư xá, hiện nay 32 phòng đã trở nên chật chội. Cư xá không chỉ đón nhận các cụ ở riêng tiểu bang Victoria mà còn ở các tiểu bang khác trên toàn nước Úc. Bắt đầu từ năm 2006, ban giám đốc cư xá đã xin tài trợ và tổ chức những cuộc vận động quyên góp nhằm mở rộng qui mô phục vụ. Dự kiến sẽ xây dựng thêm 40 phòng, đáp ứng danh sách chờ đợi mỗi ngày một đông.

"Nhà trẻ” cho người già

Theo các nhà nghiên cứu tâm lý, khi về già các cụ thường có khuynh hướng trở về thời thơ trẻ. Vì vậy, ban điều hành đặt tên cho ba khu nhà ở của các cụ bằng những tên rất trẻ thơ: Sơn Ca, Họa Mi, Thiên Nga. Thời điểm tôi đến thăm viện, cũng đúng lúc các cụ dưới sự hướng dẫn của anh Thông (phụ trách sinh hoạt văn nghệ) đang cùng nhau kết thúc bài hát Mẹ hiền. Nếu chỉ nghe tiếng hát mà không thấy mặt, có lẽ khó biết đó là các cụ già mà hầu hết đều đã qua cái tuổi cổ lai hi.

Ở cư xá Mekong, từ các vị trong ban điều hành, bác sĩ, y tá đến các nhân viên tạp vụ, đầu bếp, bảo vệ... đều là người VN. Có lẽ vì cùng ngôn ngữ, cùng nền văn hóa, cùng là thân phận tha hương như nhau nên sự đồng cảm đều có ở mỗi người.

Ngoài thực đơn mỗi buổi đều dễ cho các cụ chọn lựa với nhiều món ăn VN và cả món ăn Tây, trong nhà bếp không lúc nào thiếu nồi thịt kho, là món ăn được nhiều cụ ưa thích. Tivi được trình chiếu bằng tiếng Việt với các chương trình cải lương, ca nhạc kịch... với các nghệ sĩ trong và ngoài nước.

Một cụ bà tuổi hơn 80 chia sẻ: "Ở nhà, nhiều khi con cái đi làm hết, nên mỗi khi đau bệnh là... nhịn đói luôn vì không ai nấu ăn cho. Ở đây đâu phải như ở VN mà dễ có người giúp việc. Tivi thì toàn là chương trình tiếng Anh, đâu hiểu gì mà coi. Vô đây ăn uống đầy đủ, cần gì cứ gọi, có người lo ngay". Cụ khác thêm vào: "Ở nhà nhiều khi mình mệt cũng phải đứng dậy làm này làm kia, con mình nói để đó cho nó làm, nhưng con dâu thấy mình ngồi không thì khó chịu, biết ý nên mệt cũng phải lo làm cho con dâu khỏi nhăn nhó!".

Kinh tế của một đất nước phát triển thường kéo theo sau bao nhiêu hệ lụy về mối tương quan giữa con người và con người, đóng sập tình thân giữa những ô cửa láng giềng. Vì vậy, viện dưỡng lão ở đây có thể xem như là... lối thoát hiểm, dìu người già rời khỏi nỗi đơn độc giữa bốn bức tường, thoát khỏi sự xung khắc gia đình giữa hai nền văn hóa, hai thế hệ.