Du lịch phục hồi, các ‘ông lớn’ Saigontourist, Vietravel... đang kinh doanh ra sao?

NGUYÊN NGUYÊN

Mặc dù doanh thu của doanh nghiệp du lịch đã cải thiện, nhưng lợi nhuận sau thuế vẫn sụt giảm so với cùng kỳ.

Ngành du lịch phục hồi

Theo số liệu của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, trong 11 tháng năm 2025, tổng số khách quốc tế đến Việt Nam đạt trên 19,1 triệu lượt, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức cao kỷ lục từ trước đến nay, vượt qua mốc 18 triệu lượt khách của cả năm 2019 - thời điểm trước dịch Covid-19.

Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc (UN Tourism) cho biết trong bối cảnh ngành du lịch khu vực châu Á - Thái Bình Dương phục hồi khoảng 90% so với giai đoạn trước dịch, Việt Nam đang nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ phục hồi cao nhất thế giới.

Doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống 11 tháng năm 2025 ước đạt 767.000 tỉ đồng, chiếm 12% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng, tăng 14,6% so với cùng kỳ năm 2024.

Với đà tăng trưởng ổn định trong quý 4-2025 và nhu cầu du lịch quốc tế tiếp tục phục hồi tích cực, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến đạt mốc 20 triệu lượt khách quốc tế vào giữa tháng 12.

Đây là lần đầu tiên trong 65 năm hình thành và phát triển, ngành du lịch Việt Nam đạt mốc 20 triệu lượt khách quốc tế trong một năm, đánh dấu một ngưỡng phát triển mới của du lịch Việt Nam trong tiến trình phục hồi và tăng trưởng.

Các doanh nghiệp đang kinh doanh ra sao?

Báo cáo tài chính quý 3-2025 của Công ty cổ phần Du lịch Vietravel (Vietravel) ghi nhận 5.438 tỉ đồng doanh thu thuần sau 9 tháng, tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi trừ đi giá vốn hàng bán, lợi nhuận gộp ở mức gần 331 tỉ đồng, tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ năm 2024.

Biên lợi nhuận gộp đối với hoạt động kinh doanh chính của đơn vị này ở mức 6,1% trong 9 tháng đầu năm 2025, giảm nhẹ so với mức hơn 6,2% cùng kỳ năm 2024.

Báo cáo cũng cho biết doanh thu tài chính đạt gần 11 tỉ đồng nhưng chi phí tài chính lên tới 60 tỉ đồng trong 9 tháng đầu năm. Chi phí lãi vay là 61,2 tỉ đồng. Sau khi trừ đi các khoản chi phí, lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp chỉ còn hơn 11 tỉ đồng, giảm gần 65%. Biên lợi nhuận sau thuế chỉ ở mức 0,2%.

Tính đến ngày 14-12, Tổng công ty Du lịch Sài Gòn - TNHH Một thành viên (Saigontourist) mới công bố báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng năm 2025 trước kiểm toán. Nửa đầu năm nay, Saigontourist ghi nhận gần 3.109 tỉ đồng doanh thu thuần, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2024. Lợi nhuận gộp của doanh nghiệp trong 6 tháng đạt hơn 438 tỉ đồng, tăng nhẹ 1,3%.

Hoạt động kinh doanh chính của Saigontourist có biên lãi gộp cao hơn Vietravel, đạt 14,1% sau 6 tháng năm 2025. Tuy nhiên, tỉ lệ này vẫn thấp hơn mức 15,3% của nửa đầu năm 2024.

Khác với Vietravel, Saigontourist có nguồn thu gần 337 tỉ đồng từ doanh thu tài chính sau 6 tháng. Chi phí tài chính ở mức gần 34 tỉ đồng. Sau khi trừ đi các khoản chi phí và thuế, lợi nhuận sau thuế của công ty này đạt 302,5 tỉ đồng, giảm gần 13% so với nửa đầu năm 2024. Biên lợi nhuận sau thuế của Saigontourist ở mức 9,7%.

Còn Công ty cổ phần Du lịch dịch vụ Hà Nội (Hanoi Toserco) có doanh thu thuần 9 tháng đầu năm 2025 gần 102 tỉ đồng, giảm 6,2%. Lợi nhuận gộp ở mức 25,1 tỉ đồng, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm 2024. Biên lãi gộp ở mức 24,7%, tăng nhẹ so với mức 22,2% cùng kỳ.

Một điểm khác biệt là Hanoi Toserco có nguồn thu nhập tài chính đều đặn qua các năm. 9 tháng đầu năm nay, doanh thu tài chính đạt gần 82 tỉ đồng trong khi chi phí tài chính chỉ hơn 232 triệu đồng.

Nguyên nhân do cổ tức từ công ty liên doanh, lãi tiền gửi, lãi chênh lệch tỉ giá trong kỳ đều tăng mạnh. Do đó, biên lãi sau thuế 9 tháng năm 2025 của Hanoi Toserco đạt 86,5%.

Nhìn vào số liệu từ năm 2020 đến nay, biên lợi nhuận gộp của cả 3 công ty du lịch này đều giảm dần.

Năm 2021, hoạt động du lịch gần như đóng băng do ảnh hưởng của đại dịch, Vietravel và Saigontourist đều lỗ gộp, tỉ suất này ở mức âm.

Sang năm 2023, chỉ số này đã phục hồi lên mức 8% với Vietravel và 15% đối với Saigontourist. Tuy nhiên từ đó đến nay, hiệu suất sinh lợi này bắt đầu giảm dần.

Không chỉ vậy, lợi nhuận sau thuế của Vietravel còn bị ăn mòn bởi gánh nặng lãi vay. Ngược lại, Saigontourist và Hanoi Toserco vẫn cải thiện được biên lãi sau thuế nhờ các nguồn thu khác ngoài hoạt động kinh doanh chính.