Phần lớn các trường bị tốc mái, cây đổ khi cơn bão đi ngang qua và đến nay thì hàng chục ngôi trường vẫn ngập trong bùn lũ. Trong khi đó, nhiều trường học ở Tây Bắc cũng đang rất khó khăn vì bị ngập lụt.

Thầy cô giáo sốt ruột vì lũ ba ngày chưa rút

Theo thống kê sơ bộ, toàn tỉnh Hà Tĩnh có 412 cơ sở giáo dục bị thiệt hại, tổng ước tính lên tới hơn 420 tỉ đồng. Suốt ba ngày qua, nhiều ngôi trường bị nước lũ cô lập, làm hư hỏng nhiều tài sản, cũng chừng đó học sinh chưa thể đến trường khiến các lãnh đạo nhà trường vô cùng sốt ruột.

Cô Cao Thị Cẩm Long, Hiệu trưởng Trường tiểu học Quang Vĩnh, xã Đức Quang (Hà Tĩnh), phải đến trường bằng xuồng. Hướng mắt về ngôi trường lấp ló sau hàng cây bị bão đánh tả tơi, cô Long nói: "Tình hình này chưa biết bao giờ đón học sinh trở lại trường được".

Từ điểm đậu của chiếc xuồng máy phải mất 30 phút di chuyển mới đến được điểm Trường tiểu học Quang Vĩnh. Đến nơi, chúng tôi cũng không khỏi bàng hoàng bởi những khối phòng học sơn vàng ngập trong biển nước mênh mông. 

Cô Long cho biết đêm 28-9 bão số 10 đổ bộ đã đánh bay một phần mái tôn của dãy nhà chức năng do báo Tuổi Trẻ vừa tài trợ xây dựng sau bão Kajiki. Các khối phòng học khác cũng bị tốc mái, cây cối ngã đổ ngổn ngang.

Chưa hoàn hồn khi cơn bão đi qua thì nước lũ đột ngột tràn về, nước lên rất nhanh khiến các giáo viên không kịp trở tay, họ chỉ kịp thu dọn, kê cao những thiết bị điện tử phục vụ dạy học, còn bàn ghế bị nước lũ nhấn chìm. "Thời điểm nước ngập sâu nhất gần 1,5m, đợt lũ này nước rút rất chậm, đến hôm nay trong phòng học vẫn còn đo được nước ngập đến gần 1m, bàn ghế và nhiều sách vở của học sinh bị ngâm nước", cô Long nói.

Nghĩ đến tài sản nhà trường bị ngâm nước, ba ngày qua cô Long và một số giáo viên vẫn đều đặn đến trường để vớt những chiếc bàn ghế bằng gỗ ngâm trong nước đưa lên chỗ cao hơn, tránh bị ngâm lũ lâu ngày hư hỏng. Ba ngày rồi nhưng lũ rút rất chậm, với tình hình này chưa biết bao giờ mới đón học sinh trở lại trường.

"Bây giờ nhà trường tổ chức dạy học trở lại phải phụ thuộc vào nước lũ rút, lũ rút lại tổ chức toàn giáo viên lau dọn phòng ốc, trường lớp, khắc phục hậu quả sau bão lũ cũng mất khá nhiều thời gian. Nên có thể thứ Hai tuần tới hoặc lâu hơn nữa nhà trường mới tổ chức dạy học trở lại", cô Long trăn trở.

Cách đó gần 1km đi bằng xuồng máy, Trường mầm non Quang Vĩnh cũng bị ngập sâu gần 2m trong nước lũ. Nhiều thiết bị phục vụ cho trẻ vui chơi bị nước nhấn chìm, hai dãy phòng học bị tốc mái, một số tài sản khác chưa kịp di chuyển bị hư hại.

Cô Trần Thị Minh Hoa, Hiệu trưởng nhà trường, nói thống kê sơ bộ bão lũ làm thiệt hại của nhà trường khoảng 500 triệu đồng. Song, điều mà ban giám hiệu lo lắng hơn cả là nước lũ ngập quá sâu, rút chậm nên chưa biết đến bao giờ đón trẻ trở lại. 

"Khoảng 15 năm rồi mới có một đợt lũ lớn và bất ngờ như này. Lũ đến quá nhanh khiến các cô không kịp trở tay, chúng tôi phải thuê nhiều người đàn ông khỏe mạnh đến khiêng tủ lạnh, máy vi tính, vật dụng nặng lên cao để tránh lũ", cô Hoa nói.

Nước rút đến đâu, dọn dẹp đến đó

Sau bão số 10, phường Cửa Lò, Nghệ An có tới 23/26 trường học bị thiệt hại nặng nề như tốc mái các dãy phòng học, phòng chức năng, nhà hành chính. Nước thủy triều dâng cao ngập vào nhiều phòng học làm hư hỏng thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi.

Trường tiểu học Nghi Thu là một trong những trường chịu thiệt hại nặng nề nhất của giáo dục Cửa Lò khi có hai dãy phòng học bị tốc mái, nước thủy triều dâng cao gây ngập hơn 1m. Bão đi qua, gần 100 giáo viên, công an phường và cán bộ chiến sĩ của các đơn vị quân đội đã được huy động để hỗ trợ trường khắc phục bão lũ.

Việc khắc phục hiện nay chủ yếu tập trung vào dọn dẹp vệ sinh đẩy bùn đất ra khỏi sân trường, lau rửa bàn ghế, phòng học, cắt dọn tôn bị gió bão đánh bật khỏi mái phòng học. "Việc bổ sung trang thiết bị dạy học bị ngâm nước, thay lắp mái tôn mới, tu sửa cơ sở vật chất bị hư hỏng... đang gặp nhiều khó khăn vì hiện nay thiếu nguồn kinh phí", cô Nguyễn Thị Anh, Hiệu trưởng nhà trường, cho hay.

Chỉ sau một đêm, Trường tiểu học Hưng Lợi, xã Lam Thành, Nghệ An bị tốc toàn bộ mái tôn dãy phòng học hai tầng, khối bê tông đổ xuống nhiều phòng học, phòng chức năng. Bão đi qua, nước lũ từ sông Lam dâng cao khiến trường ngập sâu hơn 1m làm hư hỏng toàn bộ thiết bị dạy học. Ngay khi gió giảm, lũ rút cán bộ giáo viên cùng nhiều phụ huynh đã đến trường chung tay khắc phục. Nước lũ rút tới đâu, bàn ghế và nhiều đồ dùng được mang ra lau rửa tới đó.

"Công tác dạy học trực tuyến cho các em cũng đang gặp khó khăn vì mất điện, gián đoạn mạng viễn thông. Với khối lượng công việc dọn dẹp lớn thì dự kiến sang tuần sau nhà trường mới dạy học trở lại", cô Trần Thị Oanh, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hưng Lợi, chia sẻ.

Trung tá Nguyễn Thái Sơn, Phó đội trưởng đội quy tập Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Nghệ An, cho biết ngay sau khi bão tan, đơn vị đã huy động hơn 70 cán bộ, chiến sĩ tham gia hỗ trợ khắc phục bão lụt cho các trường học ở phường Cửa Lò. "Dù số lượng tôn, gạch, ngói bị tốc mái hư hỏng khá nhiều nhưng đơn vị quyết tâm sẽ hoàn thành việc dọn dẹp để các nhà trường sớm ổn định trường lớp đón các em trở lại trường", trung tá Sơn nói.

Ông Nguyễn Trọng Hoàn, Chánh văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, cho biết bão lũ dồn dập đã khiến 332 trường học toàn tỉnh bị thiệt hại, trong đó nhiều trang thiết bị dạy học mới mua sắm từ đầu năm học mới cũng bị hư hỏng. 

"Tới chiều 1-10, vẫn còn 30 trường bị ngập nước lũ khiến việc khắc phục gặp nhiều khó khăn. Nếu phòng học bị hư hỏng chưa thể đưa vào sử dụng, các nhà trường sẽ điều chuyển các phòng chức năng, phòng làm việc để ưu tiên phòng học cho học sinh. Bổ sung sách vở, thiết bị học tập và hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn bị ảnh hưởng bởi thiên tai", ông Hoàn nói.

Đội mưa đưa học sinh tránh lũ

Tại Tuyên Quang, đến chiều 1-10, mưa giảm nhưng lũ vẫn dâng cao, ở miền núi tiếp tục sạt lở. Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo cho hay chưa thể tổng hợp được đầy đủ thiệt hại vì thiên tai vẫn còn tiếp diễn.

Sáng 1-10, học sinh đang chơi trên hành lang tầng 2 Trường THCS Lý Tự Trọng, xã Vị Xuyên, Tuyên Quang (huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang cũ) thấy nước dưới sân như đang "bò" lên cầu thang. Mới hôm trước, lũ từ sông Lô dâng lên, thầy cô giáo, các chú bộ đội, công an hò nhau khiêng đồ đạc lên tầng 2. 

Học sinh hệ nội trú số thì được cha mẹ đón về tránh lũ, số ở lại nhà trường. Thầy cô giáo sắp xếp mấy phòng học trên tầng 2, mang chăn màn, quần áo, trải chiếu lên bàn học làm giường ngủ tạm.

Chủ tịch UBND xã Vị Xuyên Nguyễn Tiến Hùng chia sẻ đây là trận lũ lớn nhất trong 30 năm qua. Thầy cô giáo nhà trường đã thông báo với phụ huynh học sinh trên các nhóm Zalo, nhà em nào an toàn, còn đi lại được thì đón về tránh lũ còn gần 200 em khác ở lại trên tầng 2 nhà lớp học. Sáng 1-10, nước lũ tràn về mạnh hơn, khu nhà bán trú của học sinh đã bị ngập, tầng 1 nhà lớp học nước "bò" lên hè, lên cửa sổ.

"Chúng tôi thấy các cháu ở lại nhà trường không đảm bảo. Ngoài chỗ ngủ còn phải lo cho các cháu bữa ăn, chỗ vệ sinh, phòng bệnh tật... đưa về trụ sở công an xã chờ nước rút, vệ sinh, khử trùng trường lớp, chỗ ở... khi nào đảm bảo mới cho các cháu đi học trở lại", ông Hùng nói.

Vậy là phải di tản gấp! Sáng sớm, các chú bộ đội, công an, thầy cô giáo và cả anh chị dân quân bơi mảng đến trường đón từng học sinh chở đi. Chiếc mảng làm bằng ống nước nhựa, bịt kín hai đầu, bên trên buộc một tấm tôn làm sàn. Bộ đội, công an mặc áo phao, người ngồi trên cầm cây sào chống mảng, người lội đến cổ kéo mảng đi. Từng tốp cứ 4 - 5 chuyến, bơi trên... quốc lộ về trụ sở công an phường. Tại đây, các thầy cô giáo, bộ đội, công an và cả bà con hàng xóm đến nấu cơm chăm sóc học sinh.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú thăm, chia sẻ khó khăn với tỉnh Quảng Trị sau bão số 10

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú thăm, tặng quà và chia sẻ khó khăn với người dân Quảng Trị sau bão số 10.