Dãy cơm ven vỉa hè trước Bưu điện Quảng Bình

Chị Bảy nằm trong số gần 30 phụ nữ từ 30 đến hơn 50 tuổi, bán cơm gà của làng Lạc Sơn, xã Châu Hóa, huyện Tuyên Hóa, cách TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình hơn 70km.

Hằng ngày, họ đỏ lửa từ 3h-4h sáng, đến khoảng 7h thì đội thúng ra quốc lộ 12 đón xe đò ngược lên thị trấn Quy Đạt và cửa khẩu Cha Lo (huyện Minh Hóa) hoặc chợ Đồng Lê (huyện Tuyên Hóa); số thì xuôi về thị xã Ba Đồn hoặc về TP Đồng Hới bày bán ven các vỉa hè...

Cơm gà Lạc Sơn dùng gà chủ yếu loại thả vườn, hương vị nấu chính là nghệ bột, dân dã, đậm đà. Người ta khử dầu ăn bằng nghệ bột và ớt khô rồi cho tô nước mắm pha loãng cùng muối, đường, tiêu, hạt nêm, chờ nước sôi rồi thả gà đã chặt vào nồi. Sau hơn một giờ đun sôi, nước "rặt" còn lúp xúp, thịt cũng vừa mềm thấm thì thêm hành ngò và ớt tươi nguyên trái vào rồi tắt lửa.

Cơm gà giá rất rẻ, 20.000 đồng/hộp cơm với bốn miếng thịt gà, rau dưa, đủ dưỡng chất và no bụng cho một thợ xây. Theo nhẩm tính của chị Bảy, mỗi ngày người bán bình quân làm bốn con gà, trừ các khoản và xe cộ, tiền lãi mỗi người trong khoảng 150.000-200.000 đồng. 

"Gà thì mình tự nuôi hoặc mua tận chuồng, còn rau dưa và gia vị chủ yếu tự trồng hoặc làm được, củi thì tranh thủ lên hái trên núi nên cơm gà mới rẻ như rứa!" - chị Bảy nói.

Tuy nhiên, khi quá giờ trưa, gà còn đến nửa nồi, cơm rau lưng thúng; các chị phải theo xe đem về các chợ quê để bán vớt vát được đồng nào hay đồng nấy. Những ngày ế ẩm như thế, với các chị, hòa vốn đã là may...

Hình ảnh những người phụ nữ đội thúng cơm trên đầu trở nên quen thuộc với người dân TP Đồng Hới

Cơm gà Lạc Sơn ăn kèm với dưa môn (bạc hà), dưa cải và măng tươi xắt lát xào lăn

20.000 đồng mỗi hộp cơm với bốn miếng thịt gà

Cơm gà rong ruổi theo các chuyến xe đò

Từ sáng sớm, nồi gà của chị Lê Bảy đã sùng sục trên bếp

Ế khách ở thành phố, các chị đưa về chợ quê bán lỗ để vớt vát

Xuôi ngược cơm gà

TT - Hàng chục năm qua, cơm gà Mỹ Chánh và cơm gà Lạc Sơn trở thành bữa ăn chính của những người đi trên hai chuyến tàu chợ tuyến Huế - Đồng Hới và tuyến Đồng Hới - Vinh. Vượt ra ngoài bữa ăn thông thường, món cơm gà trở thành đặc sản hằn sâu vào ký ức những người từng xuôi ngược trên hai tuyến tàu chợ này...