CEO 500 - Tea Connect là một trong chuỗi hoạt động thuộc khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, đang diễn ra tại TP.HCM trong ba ngày 25, 26 và 27-11.

Liên minh, kết nối chuỗi giá trị bao bì là cần thiết

Ông Ashish Joshi, đại diện Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), Tổng giám đốc Suntory PepsiCo Việt Nam, đã chia sẻ tham luận, trình bày kiến nghị gửi tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng 500 lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu trong nước và quốc tế ở CEO 500 - Tea Connect.

Ông Ashish chia sẻ từ một liên minh tự nguyên, sau 6 năm kể từ ngày PRO Việt Nam đi vào hoạt động, đến nay đã trở thành nền tảng chiến lược dẫn dắt sự chuyển đổi xanh trong cộng đồng doanh nghiệp.

PRO Việt Nam hiện không dừng lại ở vai trò kết nối mà còn tập trung nguồn lực để xây dựng và phát triển các mô hình thu gom, tái chế bền vững. Ưu điểm các mô hình này là việc dễ tiếp cận bằng việc hợp nhất nhà sản xuất, đơn vị thu gom và nhà tái chế thành một hệ sinh thái vận hành quy chuẩn và hiệu quả.

Đặc biệt là sự quy tụ của 30 doanh nghiệp hàng đầu, PRO Việt Nam còn đóng vai trò trọng yếu trong việc tập hợp tiếng nói chuyên môn của khối tư nhân để góp phần vào quá trình xây dựng chính sách thông qua việc tham vấn tích cực cho Chính phủ trong quá trình hoàn thiện khung pháp lý về EPR (Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất).

Từ dẫn chứng của PRO Việt Nam, ông Ashish Joshi nhấn mạnh thay vì hoạt động riêng lẻ, các doanh nghiệp Việt cần phải liên minh lại. Việc liên minh này chắc chắn sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí tuân thủ. Cùng đó, liên minh sẽ giúp các doanh nghiệp chia sẻ nền tảng kỹ thuật, tạo ra quy mô đủ lớn để vận hành hệ thống thu gom - tái chế hiệu quả.

"Điều này được chứng minh qua những con số ấn tượng về năng lực thực thi EPR của liên minh. Những kết quả này đánh dấu bước chuyển mình mang tính chiến lược trong tư duy quản trị, thay vì tập trung xử lý rác thải ở công đoạn cuối, chúng tôi kiến tạo một hệ sinh thái tuần hoàn toàn diện. Tại đó, bao bì được chuẩn hóa thiết kế để tái chế ngay từ nguồn và quay trở lại phục vụ nền kinh tế như một nguồn tài nguyên tiếp tục sinh lợi", ông Ashish nhấn mạnh.

Phát triển bền vững là con đường duy nhất

Tại phiên đối thoại, đại diện PRO Việt Nam đã có những chia sẻ thẳng thắn về những thách thức thực tế và nỗ lực tự nguyện của doanh nghiệp thành viên, ngay cả trước khi các quy định pháp lý về EPR có hiệu lực.

Cụ thể, ông Ashish dẫn chứng việc đưa ra thị trường một chai nước giải khát đóng chai bằng nhựa tái chế 100% (rPET) hiện vẫn cao hơn từ 20-30% so với nhựa nguyên sinh. Tuy nhiên thành viên của PRO Việt Nam vẫn đang kiên định đầu tư vì "chúng tôi tin rằng phát triển bền vững là con đường duy nhất". 

Việc chấp nhận chi phí cao hơn để phát triển thị trường vật liệu tái sinh cho thấy cam kết minh bạch và tầm nhìn dài hạn của PRO Việt Nam, vượt lên trên các lợi ích kinh tế ngắn hạn để đóng góp vào mục tiêu Net Zero của quốc gia.

Cũng từ đó, ông Ashish đã đưa ra ba kiến nghị, nhóm giải pháp trọng tâm nhằm gỡ bỏ các điểm nghẽn của thị trường tái chế, qua đó để đồng hành cùng TP.HCM và Chính phủ trong việc xây dựng hạ tầng xanh xứng tầm siêu đô thị.

Đầu tiên ông Ashish nhắc đến cơ chế khuyến khích, cụ thể là cần thiết lập các hướng dẫn EPR rõ ràng và cơ chế tài chính minh bạch.

Đặc biệt, Chính phủ cần có các chính sách ưu đãi cụ thể cho thiết kế sinh thái (Eco-design) và sử dụng vật liệu tái sinh (như rPET) bởi đây là đòn bẩy thiết yếu để khuyến khích làn sóng đầu tư "xanh" từ khối tư nhân.

Hai là hiện đại hóa hạ tầng thông qua hợp tác. Bởi theo ông, để xứng tầm một siêu đô thị số, Việt Nam cần có hệ thống thu gom, phân loại, tái chế quy mô công nghiệp và ứng dụng công nghệ hiện đại. Từ đây, đại diện PRO Việt Nam cam kết sẵn sàng đóng góp kinh nghiệm và nguồn lực để thúc đẩy các mô hình hợp tác công - tư (PPP) hiệu quả trong lĩnh vực này.

Ba là tạo lập thị trường đầu ra vững chắc. Vì theo ông Ashish, kinh tế tuần hoàn chỉ vận hành khi vật liệu tái chế có giá trị thương mại. Việc tạo ra nhu cầu ổn định cho rPET, giấy tái chế hay các vật liệu khác sẽ giúp khép kín vòng lặp, biến rác thải thực sự trở thành tài nguyên, từ đó thu hút vốn tư nhân chảy vào lĩnh vực tái chế.

PRO Việt Nam: thúc đẩy thực thi EPR vì một Việt Nam xanh - sạch - đẹp

Để hiện thực hóa mục tiêu 'Việt Nam đạt phát thải ròng bằng 0 năm 2050', hàng loạt chính sách đã được Chính phủ ban hành, trong đó Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) được xác định là một trụ cột then chốt.