Sáng 23-10, nêu ý kiến thảo luận tại tổ về dự Luật Báo chí sửa đổi, đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) cho hay tình trạng "báo hóa" tạp chí đã gây ra một số mặt tiêu cực trong hoạt động báo chí thời gian qua, đặt ra vấn đề cần xử lý.

Để giải quyết triệt để, ông cho rằng dự luật cần đưa ra khái niệm cụ thể, rõ ràng để phân biệt báo và tạp chí. Song tại dự thảo, các khái niệm chưa đáp ứng được yêu cầu này. Từ đó, ông đề nghị ban soạn thảo xem xét lại, phân biệt hai khái niệm báo và tạp chí.

Cần các cơ chế hỗ trợ cho cơ quan báo chí

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu nhấn mạnh vấn đề kinh tế báo chí được dư luận, các cơ quan báo chí quan tâm rất nhiều.

Ông nêu vấn đề kinh tế báo chí ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của báo chí. Ông dẫn chứng các phóng viên đưa tin được tính nhuận bút dựa trên lượt view (lượt xem), click nên có thể xảy ra tình trạng không đầu tư nhiều vào các tuyến bài chuyên sâu cao và gây ảnh hưởng đến báo chí.

Thêm vào đó, nếu kinh tế báo chí khó khăn có thể dẫn đến các vấn đề tiêu cực đã được nêu ra thời gian qua. Do vậy, ông nhấn mạnh đây là vấn đề cần có giải pháp nghiên cứu để xử lý.

Cũng theo ông Hiếu, về tài trợ của Nhà nước với báo chí, theo thống kê hiện nay Nhà nước đang hỗ trợ cho báo chí khoảng 0,5% tổng ngân sách.

"Có nhiều người nói đang ít nhưng so sánh với nhiều nước thì mức 0,5% tổng ngân sách đang ở mức trung bình.

Nhưng cách hỗ trợ của các nước khác với nước ta và nếu chúng ta hỗ trợ đồng đều sẽ rất khó để phát huy các cơ quan báo chí có chất lượng.

Vì vậy, đi cùng với sửa luật cần có thêm cách sắp xếp hệ thống báo chí phù hợp", ông Hiếu nêu.

Về chính sách thuế cho báo chí, ông nói vừa qua Quốc hội đã quyết định giảm thuế thu nhập doanh nghiệp với cơ quan báo chí nhưng cần có nghiên cứu để hỗ trợ thêm qua chính sách thuế.

Ông dẫn chứng một số nước có chính sách ưu tiên cho các cơ quan báo chí theo hình thức thuê bao số sẽ được giảm thuế.

Việc này nhằm tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí trên mạng, có nội dung tốt, hoạt động theo hình thức thuê bao sẽ được miễn giảm thuế với các doanh thu từ nguồn này. Từ đó khuyến khích, nâng cao chất lượng báo chí.

Ông đề xuất bổ sung quy định các nền tảng khi sử dụng các nội dung của báo chí phải chia sẻ bản quyền báo chí.

"Đây là giải pháp rất tốt nhưng trong luật mới đưa ra các giải pháp cơ bản, chưa có cụ thể. Trong khi đó, pháp luật nhiều nước đã yêu cầu các mạng xã hội, nhất là các mạng xã hội có người dùng lớn phải có chia sẻ cụ thể về doanh thu với báo chí", ông Hiếu nói.

Ông nêu thực tế ở Canada quy định các nền tảng có 2 triệu người truy cập có sử dụng các nội dung báo chí, có tính chất thương mại phải chia sẻ đối với cơ quan báo chí.

Để báo chí được vận hành như một ngành công nghiệp văn hóa

Đại biểu Dương Khắc Mai (Lâm Đồng) cho rằng mức chi khoảng 0,5% trong tổng ngân sách chi thường xuyên cho hoạt động báo chí mỗi năm là còn thấp.

Ông nhấn mạnh dự thảo luật đã nêu rõ báo chí của chúng ta "là báo chí cách mạng" nên cần nghiên cứu cơ chế để nuôi dưỡng ở một chừng mực nào đó, giúp các cơ quan báo chí hoàn thành các nhiệm vụ chính trị.

Về cơ chế hỗ trợ, mức hỗ trợ, ông cho rằng cần có tính toán phù hợp, nhưng cần thiết phải hỗ trợ các cơ quan yên tâm, toàn tâm, toàn ý thực hiện nhiệm vụ.

Về mô hình kinh tế báo chí, đại biểu Bùi Hoài Sơn (Hà Nội) cho rằng trong bối cảnh nước ta không có báo chí tư nhân, cần nhấn mạnh cơ chế đặt hàng, đấu thầu nhiệm vụ công và đầu tư công có trọng điểm gắn liền với định mức kinh tế kỹ thuật báo chí "3 dễ" là dễ hiểu, dễ áp dụng, dễ thực hiện.

"Đây sẽ là nguồn lực quan trọng giúp báo chí thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo, và đối ngoại", ông Sơn nói.

Đồng thời, ông đề nghị luật cũng nên mở rộng khung pháp lý cho các hình thức liên kết, xã hội hóa, hợp tác công - tư trong báo chí.

Có chính sách ưu đãi đột phá về thuế, đất đai, tiếp cận tín dụng… cho các cơ quan báo chí, kể cả với các đối tác liên kết khi tổ chức các sự kiện văn hóa, các hoạt động vì cộng đồng… Đi kèm với đó là cơ chế kiểm soát chặt chẽ để tránh thương mại hóa, xa rời tôn chỉ, mục đích.

Ông đề nghị luật cần bổ sung những cơ chế, chính sách rõ ràng hơn để báo chí được vận hành như một ngành công nghiệp văn hóa.

Cụ thể, từ cơ chế tài chính dựa trên đặt hàng, đấu thầu nhiệm vụ công, đến việc cho phép liên kết hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước...

Đề xuất bổ sung cơ quan báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện ở một số địa phương

Ông Nguyễn Đắc Vinh cho hay có ý kiến đề nghị cân nhắc bổ sung cơ quan báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện ở một số địa phương hoặc một số đơn vị đã xây dựng được uy tín, có vị trí nhất định trong hoạt động báo chí.