Nguyên chủ tịch HĐQT VNCB Phạm Công Danh ra tòa - Ảnh: Tư Liệu

Ngày 6-8, sau gần 2 tuần xét xử và nghị án, TAND TP.HCM đã tuyên phạt bị cáo Phạm Công Danh (nguyên chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây Dựng - VNCB) 20 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. 

Cộng với bản án 30 năm tù ở giai đoạn 1, bị cáo Danh phải chấp nhận hình phạt tổng hợp là 30 năm tù.

Cùng vụ án và cùng tội danh, hàng loạt bị cáo nguyên là lãnh đạo cấp cao của các ngân hàng cũng phải lãnh án như: Trầm Bê (nguyên phó chủ tịch HĐQT kiêm chủ tịch hội đồng tín dụng Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương tín - Sacombank) 4 năm tù, Phan Huy Khang (nguyên tổng giám đốc Sacombank) 3 năm tù, Phan Thành Mai (nguyên tổng giám đốc VNCB) 10 năm tù.

Cộng với bản án ở giai đoạn 1, hình phạt tổng hợp đối với bị cáo Mai là 30 năm tù. 42 bị cáo còn lại trong vụ án cũng phải lãnh từ 3 năm tù (cho hưởng án treo) đến 10 năm tù.

Không thu hồi 6.100 tỉ đồng từ 3 ngân hàng

Trong vụ án này, Phạm Công Danh bị cáo buộc đã luôn tìm cách rút tiền từ VNCB để chi tiêu, sử dụng. 

Do không thể tự mình rút tiền của VNCB nên Danh đã lập hàng loạt công ty con, dùng mối quan hệ của mình với các ngân hàng BIDV, TPBank và Sacombank để đề nghị các ngân hàng này cho các công ty của Danh vay tiền. Danh dùng tiền của VNCB gửi tại 3 ngân hàng trên để bảo lãnh cho các khoản vay.

Số tiền vay hơn 6.100 tỉ đồng từ 3 ngân hàng, các công ty đều chuyển ngược lại cho Phạm Công Danh chi tiêu, sử dụng. 

Khi đến hạn, các công ty không trả được nợ nên cả 3 ngân hàng đã trừ tiền của VNCB gửi trên tài khoản. Do vậy VNCB bị thiệt hại hơn 6.100 tỉ đồng chưa thể thu hồi.

Tại tòa, đại diện Viện KSND đã đề nghị hội đồng xét xử thu hồi hơn 6.100 tỉ đồng từ 3 ngân hàng BIDV, Sacombank và TPBank để trả lại cho VNCB nhằm khắc phục hậu quả của vụ án. 

Tuy nhiên hội đồng xét xử không chấp nhận đề nghị của Viện KSND vì nhận định các ngân hàng đã thu hồi nợ theo đúng quy định pháp luật.

Kết quả giám định của Ngân hàng Nhà nước cho thấy cả 3 ngân hàng trên đều không có thiệt hại nên không cần hoàn trả số tiền đã thu.

Chấp thuận giảm trừ thiệt hại 4.500 tỉ đồng

Thiệt hại của vụ án được xác định ban đầu là hơn 6.100 tỉ đồng, tuy nhiên tại tòa, các bị cáo nguyên là lãnh đạo VNCB đều khai đã dùng 4.500 tỉ đồng trong số đó đưa vào để tăng vốn điều lệ cho VNCB. Các bị cáo và luật sư đều đề nghị tòa xem xét giảm trừ số tiền này vào thiệt hại của vụ án.

Kiến nghị đã được hội đồng xét xử chấp thuận. Theo đó, tòa cho rằng 4.500 tỉ đồng đã được bị cáo Danh chuyển vào VNCB (nay đổi tên là CBBank). 

Vì vậy buộc CBBank phải trả lại cho bị cáo Danh 4.500 tỉ đồng. Tuy nhiên, có hơn 2.000 tỉ đồng từ CBBank được xem là vật chứng của vụ án nên đã bị tuyên thu hồi. 

Vì vậy, CBBank chỉ cần phải trả lại cho Phạm Công Danh hơn 2.000 tỉ đồng. Số tiền này sẽ được các cơ quan tố tụng giữ lại để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án của bị cáo Danh.

Bên cạnh đó, hội đồng xét xử cũng tuyên thu hồi hơn 2.000 tỉ đồng từ các nguồn khác nhau. Cụ thể, trong tổng số tiền vay được, Danh dùng trả cho bà Hứa Thị Phấn (cố vấn cấp cao Ngân hàng Đại Tín) 600 tỉ đồng; ông Trần Quý Thanh (chủ tịch Tập đoàn Tân Hiệp Phát) gần 200 tỉ đồng; trả nợ cho BIDV chi nhánh sở giao dịch 2 và chi nhánh Hải Vân hơn 1.500 tỉ đồng. 

Tòa tuyên buộc bà Phấn, ông Thanh và BIDV phải hoàn trả toàn bộ số tiền này bởi đây là vật chứng của vụ án.