Tôi còn nhớ mãi những năm tôi được hai hay ba tuổi gì đó, những buổi chiều mẹ bế tôi ra đứng trước sân nhà chờ đoàn tàu về. Tôi nhớ tiếng còi tàu vọng sau cánh rừng thông và cánh tay ba đưa ra vẫy. Lúc đó mẹ nắm bàn tay nhỏ bé của tôi vẫy vẫy chào ba. 

Sau này lớn lên tôi mới nhận ra cuộc sống của những đứa trẻ sống gần nhà ga gắn chặt với tiếng còi tàu. Những tiếng còi tàu đã vẽ ra những giấc mơ xa, những chân trời vẫn còn nằm bên kia dãy núi.

Năm tôi 5 tuổi, ba tôi bị bắt đi tù vì hoạt động cách mạng. Gia đình tôi phải rời khỏi cư xá hỏa xa. Đó cũng là khoảng thời gian cả nhà phải xin ở nhờ hết chỗ này đến chỗ nọ. Có lúc ở sau mái bếp nhà một người quen, khi ở trong kho đạn bị bỏ hoang gần ga xe lửa... 

Mãi đến năm 1960, lúc tôi được 8 tuổi, mẹ mới mua được một căn nhà nhỏ với giá 2 chỉ vàng. Đó là căn nhà lợp bằng những miếng tôn cháy, vách được làm bằng gỗ tháo ra từ những thùng đạn cũ. 

Căn nhà nằm dưới hai gốc thông già, nơi những buổi trưa nắng trẻ con thường ra nghịch đất, bởi ngoài đất ra chúng cũng chẳng có gì để chơi.

Hàng xóm của tôi dạo đó là ba ngôi nhà cũng tăm tối, lụp xụp cùng những đứa trẻ suốt ngày chạy chơi thơ thẩn trên sân ga hay vào rừng thông hái những cụm lan rừng, bắt dế...

Hai năm sau ngày miền Nam giải phóng, ba nhà hàng xóm của tôi đi kinh tế mới. Họ mang theo tất cả những gì có thể mang theo được, trừ ba cái nền nhà. Từ đó sân nhà tôi rộng thêm ra. 

Rồi anh em tôi lớn dần, làm việc dành dụm được một ít tiền, đủ để làm lại ngôi nhà mà cả gia đình đang sống. Với ba cái nền nhà những người hàng xóm bỏ lại, chúng tôi làm một mảnh vườn và một cái hồ nhỏ trồng hoa súng trước sân.

Tôi có một người bạn tên Phượng ở Sài Gòn, năm nào cũng lên nhà chơi. Một hôm tôi nói với Phượng: "Tên em là Phượng, em nên mua một cây phượng tím về trồng để sau này cả nhà có một kỷ niệm với em". 

Cây phượng người bạn đó trồng hơn 10 năm về trước giờ đã cao lớn. Những mùa phượng nở hoa rụng tím cả sân, chim chóc tìm về làm tổ. Đã rất nhiều buổi sáng tôi ra đứng trước sân, nghe tiếng kêu ríu rít của những con chim non vừa mới nở. 

Còn cái hồ nhỏ trước nhà, cóc, nhái về sống đầy. Đã không biết bao đêm thức giấc, nghe tiếng cóc, nhái kêu, tôi có cảm tưởng mình đang sống ở một vùng quê yên bình nào đó chứ không phải ở Đà Lạt.

Bên trong nhà, phòng ăn, phòng ngủ cũng giống hệt như hàng triệu ngôi nhà khác ở đất nước này. Chỉ có phòng khách là khác biệt một chút. 

Vốn thích đồ gốm thô mộc của người Chăm ở Phan Rang, mỗi lần đi chơi biển về, tôi đều ghé vào làng gốm Bàu Trúc mua một ít tượng đất của họ mang về trưng bày. Tôi cũng biết vẽ, vừa đủ để vẽ một vài bức tranh treo trên tường.

Trong suốt tám năm trời làm lâm nghiệp, tôi đã sống, ăn, ở nơi những buôn làng dân tộc khắp Lâm Đồng, đủ có những kỷ niệm để nhớ suốt đời. Tôi đã dựng một nhà nhỏ theo kiểu người dân tộc, để những buổi trưa ra đây nằm đọc sách. 

Nhiều buổi trưa nằm ở đây nghe gió từ hồ Xuân Hương thổi về, có cảm tưởng như mình đang nằm bên một bờ sông nào đó ở Tiền Giang.

Với tất cả những ngôi nhà mà tôi đã từng sống, kể cả một kho đạn bỏ hoang, cũng đủ để nhớ suốt một đời...

Cuộc thi "Nhà tôi - Mái ấm" do báo Tuổi Trẻ tổ chức với sự đồng hành của Ximăng INSEE Việt Nam.

Cuộc thi dành cho bạn đọc với những bài viết, hình ảnh chia sẻ về không gian sống, ngôi nhà và ngôi nhà kỷ niệm, ý tưởng về không gian sống, ngôi nhà đẹp, ước mơ về ngôi nhà tương lai…

Mong nhận được nhiều chia sẻ, bài dự thi của bạn đọc trên cả nước.

Cuộc thi 'Nhà tôi - Mái ấm': Nhà nội

TTO - Đó là ngôi nhà rất cũ, ngôi nhà của rất nhiều thế hệ. Có lẽ nó không đẹp bằng những ngôi nhà hiện đại như bây giờ, nhưng với tôi đó là ngôi nhà đẹp nhất. Nơi chứa rất nhiều kỷ niệm của tôi từ khi còn bé.