Nguyên lãnh đạo một vụ của Bộ Công thương:

Cần nhiều giải pháp để ngăn giá tăng

Giá xăng dầu tăng như vừa qua, xăng RON95 đã trên 26.000 đồng/lít, nếu các mặt hàng khác như phân bón, nguyên phụ liệu một số ngành sản xuất quan trọng và vận tải... tăng thì áp lực lạm phát sẽ không hề nhỏ.

Điều này cần sự phối hợp đa ngành, bàn tay nhạc trưởng quyết liệt của Chính phủ. Cần tránh tình trạng Bộ Công thương muốn giảm thuế, nhưng Bộ Tài chính với trách nhiệm cân đối thu chi lại kiên quyết nói không.

Quan trọng nhất là phải ổn định vĩ mô, cắt giảm chi tiêu không thực sự cần thiết. Đặc biệt, giải ngân vốn đầu tư công cần siết chặt kiểm soát, tăng kỷ luật bởi nếu không đúng, trúng sẽ tác động tăng lạm phát.

Trong điều hành giá cần tránh tăng đồng loạt, nhất là y tế, giáo dục... cộng hưởng vào đà tăng hàng hóa. Cần tăng niềm tin bằng chính sách cụ thể, không để người dân chỉ thấy giá giảm trên tivi, có thể khiến tăng lạm phát kỳ vọng.

Các lệnh trừng phạt Nga có thể khiến một số dự án liên quan đến Nga ở Việt Nam như dầu khí, nhiệt điện bị ảnh hưởng. Cụ thể có tác động không, mức độ thế nào cần cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc đánh giá và có giải pháp kịp thời.

TIẾN MẠNH

7 tỉ USD

Đó là kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Nga năm 2021 - một tỉ lệ khá nhỏ so với tổng kim ngạch gần 670 tỉ USD của Việt Nam.

"Vũ khí hạt nhân tài chính"

"SWIFT không chuyển tiền mà chuyển thông tin về tiền. Thật ra, nó như một mạng xã hội nhắn tin, một Twitter cho các ngân hàng", bà Alexandra Vacroux, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nga và Á - Âu của Đại học Harvard, mô tả.

Cụ thể, SWIFT ghi nhận trung bình 42 triệu tin nhắn mỗi ngày trong năm 2021 và đến 82 triệu tin nhắn trong tháng 2-2022.

Với khả năng cho phép các ngân hàng xử lý một lượng giao dịch lớn nhanh chóng và an toàn, SWIFT được coi là một hệ thống nền tảng cho thương mại quốc tế.

Các chuyên gia so sánh việc Nga bị loại khỏi SWIFT cũng giống như bị cắt Internet. Khi Iran bị loại khỏi SWIFT năm 2012 do chương trình hạt nhân, kinh tế nước này đã sụt giảm đến 7% và mất đến 30% thương mại. Vì vậy, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire từng gọi đây là một "vũ khí hạt nhân tài chính".

Nga sẽ gặp khó khăn khi thực hiện các giao dịch quốc tế, bao gồm thu lợi nhuận từ dầu và khí đốt, vốn chiếm hơn 40% doanh thu của Nga, theo báo USA Today. Từ năm 2014, sau khi sáp nhập Crimea, Nga đã bắt đầu phát triển giải pháp thay thế cho SWIFT là Hệ thống chuyển thông điệp tài chính (SPFS). Tuy nhiên, hiện chỉ có hơn chục ngân hàng nước ngoài có trong SPFS nên nó sẽ chưa thể giúp nhiều trong việc thực hiện giao dịch quốc tế.

TRẦN PHƯƠNG

Các doanh nghiệp du lịch bắt đầu bị ảnh hưởng

Giao thương bị ảnh hưởng khi Nga bị loại khỏi SWIFT

Chiến sự Nga - Ukraine khiến nhiều khách Nga hủy tour. Trong ảnh: khách Nga đến Khánh Hòa - Ảnh: MINH CHIẾN

Ông Nguyễn Đức Tấn - tổng giám đốc Công ty TNHH thương mại và du lịch Anex Việt Nam - cho biết cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine chưa ảnh hưởng đến các chuyến bay mà công ty đã lên lịch. Theo kế hoạch, vào ngày 3-3 và 6-3, công ty sẽ có chuyến bay đưa khách Nga đến nghỉ dưỡng ở Khánh Hòa.

Tuy nhiên, chiến sự giữa 2 nước khiến đồng rúp mất giá sẽ khiến công ty mất đi một lượng khách Nga phân khúc tầm trung và thấp, số khác đã gác lại ý định đi du lịch.

"Hiện tại, công ty đã giảm tần suất bay từ 8 chuyến/tháng xuống còn 5 - 6 chuyến/tháng. Lượng khách cũng chưa lấp đầy chuyến bay nên công ty bù lỗ khá nhiều. So với thời điểm chưa xảy ra chiến sự, lượng khách hủy tour hiện tăng lên khoảng 30%. Nhiều hãng hàng không ở Nga đang thuê máy bay ở châu Âu, với việc cấm vận của châu Âu sẽ khiến vận chuyển hành khách gặp trục trặc", ông Tấn nói.

Về khả năng khách Nga dùng thẻ tín dụng Visa, Master không thể chi tiêu, ông Tấn cho hay nếu lệnh cấm vận hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT áp dụng cho việc thanh toán quốc tế thì khách Nga chắc chắn sẽ gặp khó, chỉ có thể chuyển sang tiền mặt. Còn đại diện Alma Resort (Bãi Dài, TP Cam Ranh, Khánh Hòa) cho hay đang có kế hoạch làm việc với đối tác ở Nga để đón khách ngay khi du lịch Việt Nam mở cửa vào tháng 3. Tuy nhiên, vì Nga và Ukraine đang có xung đột nên đối tác phải lùi lịch ký hợp tác. Sang tuần, khu nghỉ dưỡng sẽ có cuộc họp cùng công ty du lịch này để xây dựng chiến lược tương ứng với tình hình. Nếu chiến sự leo thang, khu nghỉ dưỡng sẽ chuyển hướng sang những thị trường tiềm năng như Hàn Quốc, Úc.

* Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh - chuyên nghiên cứu về lĩnh vực thương mại quốc tế, việc Nga bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT cũng giống như: "Các nước đang đi trên con tàu biển nhưng Nga lại bị đuổi xuống tàu mà phải đi bộ".

Bà Hoàng Ánh lý giải khi không thuộc hệ thống SWIFT, các tổ chức tài chính trên thế giới gặp phải khó khăn trong việc gửi tiền hoặc rút tiền ra khỏi Nga. Điều này cũng ảnh hưởng đến những khách hàng nước ngoài của Nga, bao gồm những doanh nghiệp kinh doanh với Nga hoặc tại Nga.

Thay vì các giao dịch tiền thể hiện dưới dạng tin nhắn SWIFT, những người đang ở Nga muốn chuyển tiền về nước thì phải tới sân bay để nhờ ai đó cầm tiền mặt về giúp, dẫn đến rủi ro lừa đảo. Chưa kể, đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên quan đến Nga thì phải thanh toán bằng một khối lượng tiền mặt lớn hay phải trả bằng vàng ròng.

Bị cắt ra khỏi SWIFT, việc buôn bán giữa Nga và các nước khác bị ảnh hưởng, chậm đi thì đồng rúp của Nga cũng có nguy cơ bị mất giá. Kèm theo khả năng khách Nga khi du lịch ở nhiều nước khác trên thế giới, như Việt Nam, khó có thể dùng thẻ tín dụng quốc tế mà phải dùng số tiền mặt đang có trong người.

Một số công ty du lịch ở Việt Nam đã bắt đầu phải điều chỉnh lại kế hoạch.

BÔNG MAI - MINH CHIẾN