Trần Hùng - một trùm giang hồ ở Kon Tum - vừa bị tuyên phạt 30 năm tù về nhiều tội, trong đó có việc bắn trọng thương 3 công an. Nếu các công an viên ở xã phải đối mặt với một tội phạm như thế này mà không có súng trong tay thì sẽ ra sao? - Ảnh: TRẦN THẢO NHI

Bộ Công an vừa công bố dự thảo thông tư về trang bị vũ khí, vật liệu nổ quân dụng, công cụ hỗ trợ, trong đó có quy định trang bị súng cho công an xã.

Không giao đại trà

Ông Trương Trọng Nghĩa - Ảnh: TỰ TRUNG

Xét ở góc độ phòng chống tội phạm, bảo đảm trật tự trị an ở xã thì nhu cầu sử dụng vũ khí là có. Ví dụ, có những xã rộng, địa bàn phức tạp về ma túy, phá rừng, cướp bóc... , tội phạm luôn mang theo bên mình vũ khí, hung khí và có thể chống trả công an nên có nhu cầu có vũ khí để trấn áp. 

Trong các tình huống này thì công cụ hỗ trợ là không đủ sức mạnh để đối đầu với hành vi manh động.

Vũ khí sử dụng chỉ là dự trù cho tình huống xấu nhất. Nhu cầu đó không đồng đều và phụ thuộc điều kiện, tình hình trật tự trị an riêng của từng xã, nên không thể đánh đồng nhu cầu cho tất cả các xã.

Từ những phân tích này, tôi cho rằng cần trang bị vũ khí cho công an xã nhưng với vị trí trưởng, phó trưởng công an xã, chứ không phải trang bị đại trà cho công an viên. 

Với địa bàn xã rộng, phức tạp về tội phạm thì cần bố trí, tăng cường cán bộ công an chuyên trách và trang bị vũ khí cho những người này để bảo đảm hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm.

Với những xã đô thị hóa cao, ít phức tạp, kết nối tốt (như nhiều xã ở TP.HCM) thì không nhất thiết phải trang bị vũ khí, bởi khi gặp tình huống cần đến vũ khí thì có thể được hỗ trợ nhanh chóng từ lực lượng công an cấp trên.

Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa

Rất cần thiết

Có những vụ việc bắt cướp hoặc tội phạm nguy hiểm mà lực lượng công an xã tham gia đều sử dụng những công cụ rất sơ sài, đối mặt với nhiều tình huống nguy hiểm, anh em rất lo lắng. Việc có súng chưa hẳn là để trấn áp, nhưng sẽ khiến tội phạm chùn tay, anh em yên tâm phần nào khi thực hiện nhiệm vụ.

Qua thực tiễn làm việc, tôi thấy cấp súng cho lực lượng công an xã là cần thiết. Tuy nhiên, để tránh trường hợp lạm dụng sử dụng súng thì lực lượng này phải được đào tạo bổ sung những nghiệp vụ, quy tắc xử lý và sử dụng súng trong những trường hợp bắt buộc.

Một công an xã Vĩnh Lộc B (H.Bình Chánh, TP.HCM)

Phải quản lý chặt chẽ

Nên cấp súng cho lực lượng công an xã nhưng không cấp riêng cho cá nhân nào, mà chỉ cấp về đơn vị số lượng theo quy định mỗi xã bao nhiêu súng. Súng phải được giữ ở trụ sở, khi có sự việc bắt buộc phải sử dụng súng mới được phép lấy súng.

Tôi khẳng định có tình trạng công an xã - không chỉ công an viên, mà cả trưởng công an một số nơi - khi xử lý các vụ việc có dấu hiệu lạm quyền. Cho nên việc cấp súng cho từng cá nhân bảo quản là rất dễ dẫn đến lạm quyền.

Ông Trần Hòa An (xã Đa Phước, huyện Bình Chánh, TP.HCM)

Chỉ nên cấp cho trưởng công an

Đối với lực lượng công an xã, chỉ nên cấp súng cho trưởng công an. Trưởng công an xã là những người được đào tạo khá chính quy, nắm rõ quy trình làm việc, phương cách sử dụng súng. 

Trong những trường hợp đặc biệt, những người này sẽ quyết định: có nên sử dụng súng hay không, khi nào sử dụng súng là cần thiết, không lạm dụng.

Tôi cũng cho rằng không nên cấp súng cho lực lượng công an viên, đây là lực lượng bán chuyên và không được đào tạo chính quy. Nếu cấp súng cho lực lượng này sẽ rất khó quản lý, đồng thời nguy cơ lạm dụng trong sử dụng súng là rất cao. Lực lượng này chỉ nên cung cấp công cụ hỗ trợ.

Luật sư Lê Trung Phát (Đoàn luật sư TP.HCM)