24/10/2025 22:02 GMT+7

Chuyển ngữ nhạc Trịnh không dễ, 'như húc đầu vào đá'

Đó là chia sẻ của các thành viên chuyển ngữ nhạc Trịnh Công Sơn trong dự án 'Hãy yêu jazz đi' do Hanoi Blues Note khởi xướng.

Chuyển ngữ nhạc Trịnh không dễ, 'như húc đầu vào đá' - Ảnh 1.

'Hãy yêu jazz đi' kết nối nhạc Trịnh với khán giả yêu nhạc qua jazz - Ảnh: Đ.DUNG

Kéo dài từ tháng 10-2025 tới hết năm 2028, Hãy yêu jazz đi là dự án làm mới và lan tỏa nhạc Trịnh thông qua phối khí theo phong cách jazz, fusion và acoustic, kết hợp chuyển ngữ sang tiếng Anh, Nhật và Hàn.

Chuyển ngữ nhạc Trịnh không dễ

MC Nguyễn Hữu Chiến Thắng chia sẻ ca từ trong nhạc Trịnh không chỉ dừng lại là ca từ mà có khi còn là thơ. Khi hát, có những lúc không hiểu ông viết gì. "Dịch như thế nào đây? Có cảm giác như húc đầu vào đá", MC nói vui.

Anh Nguyễn Nhật Tuấn (Trường đại học Hà Nội), cố vấn ngôn ngữ của dự án, chia sẻ để chuyển ngữ nhạc Trịnh, không chỉ dịch lời ca khúc mà gần như phải viết lại một bài hát mới.

"Tiếng Việt là ngôn ngữ đơn âm, giàu thanh điệu, một dấu nhỏ cũng làm đổi sắc thái cảm xúc; trong khi đó tiếng Anh lại có nhịp điệu trọng âm, có nhấn, có buông hoàn toàn khác", anh cho biết xử lý một ca khúc nhạc Trịnh là hành trình song song giữa nghĩa và nhạc, giữ nghĩa dễ làm gãy nhạc, còn giữ nhạc dễ làm mất hồn nhạc Trịnh.

Vì thế khi chuyển ngữ nhạc Trịnh, phải nghĩ đến chuyện dịch ra sao để khi phát âm "nghe nó quốc tế, phương Tây". Phải xác định đâu là âm đóng, đâu là âm mở để ca sĩ có thể hát hay hơn. Đó là điều không hề dễ.

nhạc Trịnh - Ảnh 2.

Nhóm chuyển ngữ nhạc Trịnh chia sẻ cái khó khi chuyển ngữ nhạc Trịnh - Ảnh: Đ.DUNG

Quỳnh Phạm, đại diện Hanoi Blues Note, bày tỏ ca khúc tiếng Việt thường có hơi thở ngắn, gần như thì thầm; còn bản tiếng Anh phải mở rộng hoặc bớt âm tiết để giai điệu tự nhiên hơn. Khi hát tiếng Việt, ca sĩ có thể ngân dài theo thanh điệu; còn hát tiếng Anh thì phải theo trọng âm, khẩu hình.

"Cùng một giai điệu, bản tiếng Việt là nỗi nhớ khói sương nhưng bản tiếng Anh, có khi đó là một tự sự rõ ràng, có nhịp thở Tây phương", chị nói thêm.

Song dù bằng ngôn ngữ nào, theo ê kíp, giai điệu ấy vẫn kể cùng một câu chuyện. Nhạc Trịnh có thể "sống" trong nhiều ngôn ngữ. Mỗi bản dịch, mỗi giọng hát là một đối thoại với cái đẹp và cái buồn không có điểm kết.

Các nghệ sĩ trình diễn nhạc Trịnh tại họp báo ra mắt - Clip: Đ.DUNG

Hãy yêu jazz đi hứa hẹn sẽ vui hơn

Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh, em gái nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, đánh giá "đây là một dự án dài hơi, công phu, nghiêm túc của những bạn trẻ".

"Nhạc Trịnh được các bạn trẻ khám phá theo nhiều cung bậc khác nhau. Nay tiếp tục được phát triển với jazz - thể loại khó nhất từ trước tới nay, lại được chuyển ngữ sang những ngôn ngữ khác, đó thật sự là một điều hạnh phúc với gia đình", bà nói.

Tại họp báo ra mắt dự án vào chiều 24-10, ê kíp có diễn live một số ca khúc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn như Nhìn những mùa thu đi, Tuổi đá buồn, Tôi ru em ngủ...

Chuyển ngữ nhạc Trịnh không dễ, 'như húc đầu vào đá' - Ảnh 3.

Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh chia sẻ lúc sinh thời, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cổ vũ, khuyến khích người trẻ hát nhạc của ông - Ảnh: Đ.DUNG

Có thể thấy ở dự án này, từ ca sĩ cho tới nhạc công, đa phần là các bạn trẻ gen Z, và đều yêu jazz, yêu nhạc Trịnh.

Jazz là thể loại ngẫu hứng, phóng khoáng và tự do nhất, trong đó có những "quãng nghịch" biểu đạt cá tính sáng tạo của nghệ sĩ. Tuy nhiên khi nghe các tiết mục trên, cảm giác chưa đã và vẫn êm đềm quá.

Liệu cả dự án dài hơi này là một tông êm đềm như thế hay đây chỉ là màn dạo đầu? Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, Quỳnh Phạm cho biết ê kíp áp dụng chiến lược phát hành theo từng giai đoạn, với định hướng âm nhạc khác nhau để tiếp cận đa dạng các nhóm đối tượng khán giả.

Những bản nhạc đầu tiên theo hướng nhẹ nhàng, êm đềm, thư giãn, hướng đến lớp khán giả đang cần "relax" (thư giãn).

"Chắc chắn sẽ có những bản nhạc 'vui' hơn, nghịch hơn. Các nghệ sĩ cũng sẽ có những phiên bản riêng của họ hứa hẹn mang đến nhiều màu sắc âm nhạc mới lạ và sẽ được công bố trong thời gian tới", đại diện này nói.

Chuyển ngữ nhạc Trịnh không dễ, 'như húc đầu vào đá' - Ảnh 4.Hát 'Diễm xưa' bốc lửa, cháu Trịnh Công Sơn nổi bật trong đêm nhạc gen Z

Thể Thiên - cháu ruột nhạc sĩ Trịnh Công Sơn - nổi bật trong đêm nhạc của các nghệ sĩ gen Z gồm 24k.Right, Ngắn, PiaLinh, KIMLONG...

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên

    Tuổi Trẻ Online Newsletters

    Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

    Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất