Tàu chiến Mỹ thường xuyên tuần tra Biển Đông - Ảnh: US Navy

Trả lời phỏng vấn đài ABC của Úc, học giả Niall Ferguson - giáo sư Đại học Harvard và Stanford (Mỹ), cảnh báo thế giới đang bước vào một cuộc chiến tranh lạnh mới, trong đó Trung Quốc và Mỹ đối đầu trực diện để giành ngôi vị siêu cường kinh tế.

"Cái chúng ta đang chứng kiến không đơn thuần là hàng rào thuế quan. Nếu nhìn vào trận chiến nổ ra xung quanh công ty Huawei của Trung Quốc, chúng ta thấy nó mang hơi hướng của Chiến tranh lạnh.

Ngoài ra còn có yếu tố quốc phòng - người Trung Quốc đang xây dựng một kho vũ khí khổng lồ, có lẽ không nhằm đích nào khác ngoài việc thách thức sự thống trị của Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương" - giáo sư Ferguson phân tích.

Vị học giả cũng đánh giá căng thẳng hiện tại không tập trung vào cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân như thế kỷ trước.

"Chiến tranh lạnh lần này hơi khác một chút. Nó sẽ là cuộc đua vũ trang trí thông minh nhân tạo, điện toán lượng tử... Chắc chắn là một cuộc đua vũ trang công nghệ cao, hay có thể gọi Chiến tranh lạnh 2.0" - ông Ferguson mô tả.

Thời gian qua, các học giả tranh cãi nhiều về câu hỏi "nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump là "tốt" hay "xấu" đối với tham vọng bành trướng của Trung Quốc?", nhưng có một điểm tất cả đồng ý đó là cục diện địa chính trị thế giới những năm tới phụ thuộc nhiều vào việc ông Trump có đắc cử lần 2 hay không.

Về câu hỏi này, giáo sư Keyu Jin thuộc Trường Kinh tế London, tin rằng "tin xấu" đối với Trung Quốc không phải là Donald Trump, bất chấp căng thẳng thương mại leo thang giữa hai cường quốc.

"Cơn ác mộng tồi tệ nhất của Trung Quốc không phải Tổng thống Trump, mà là một tổng thống Mỹ có năng lực - người sẵn sàng củng cố quan hệ với đồng minh để cùng hất Trung Quốc ra khỏi hệ thống toàn cầu" - bà Jin nhận định.

"Chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc đang thay đổi triệt để. Có những thay đổi căn cơ xuất phát từ sự đồng thuận rộng rãi giữa hai đảng chính trị, rằng cần thiết phải kiềm chế tăng trưởng của Trung Quốc trước khi mọi thứ quá trễ.

Chính quyền Trung Quốc cũng hiểu rõ chuyện gì đang xảy ra, vì chính họ cũng đang thay đổi theo" - học giả Jin nêu quan điểm.

Dự báo về tương lai sắp tới, giáo sư Ferguson cho rằng nếu thương chiến không hạ nhiệt và ông Trump làm tổng thống 4 năm nữa, Trung Quốc sẽ tiếp tục phô diễn sức mạnh kinh tế và chính trị, mở rộng tầm ảnh hưởng ở châu Á - Thái Bình Dương và châu Phi.

Nguy cơ chiến tranh lạnh tái diễn

TTO - Kể từ khi khủng hoảng chính trị bùng nổ tại Venezuela, chính quyền Nga và Mỹ đã thể hiện những quan điểm tiếp cận vấn đề trái ngược, thậm chí xung đột nhau gay gắt.