Những xóm làng còn đang lấm lem bùn đất, mái nhà chưa sửa xong vết nứt do nước lũ quật vào nay lại thấp thỏm chờ tin mưa lũ thêm lần nữa.

Giữ nguyên "hệ thống phòng thủ" chống lũ

Xóm Triệu Tân 3, xã Đồng Xuân (huyện Tuy An, tỉnh Đắc Lắc, thuộc tỉnh Phú Yên trước đây) nằm cạnh đường tàu. 

Phía sau là núi, trước mặt là tuyến đường sắt cao chạm mái nhà nên khu vực này như một túi nước. Lo ngại mưa ngập nên hầu như năm nào nhà bà Lê Thị Khang cũng dắt bò lên núi và đưa lúa gạo lên gác mái.

Trong đợt lũ lịch sử vừa qua, cả xóm bị thiệt hại nặng, có nhà ngập sâu từ 2 - 3m. Nhờ có sự chuẩn bị "bài bản" nên bà Khang cũng bớt đi phần thiệt hại. Mấy ngày qua bà vẫn giữ nguyên "hệ thống phòng thủ" đã thiết lập từ đầu mùa mưa. Tương tự bà Khang, nhiều hộ dân trong xóm cũng chưa vội cho đồ đạc "tiếp đất". 

Những căn nhà có gác lửng chất đầy lúa gạo được bảo quản khá tốt từ đợt ngập cuối lần trước đến nay vẫn chưa hạ xuống. Những ngày qua, dự báo bão lớn trên Biển Đông có hướng di chuyển phức tạp có thể ảnh hưởng trên diện rộng nên nhiều người không dám chủ quan.

Là thợ nề, gia đình ông Tám hàng xóm nhà bà Khang dựng sẵn giàn giáo ngoài sân với đồ đạc bên trên còn nguyên. Ông Tám nói chống lũ thì "nhà có gì dùng nấy" vì mấy bận mưa gió thường xuyên nghề ông cũng vắng khách, giàn giáo công trình chất đầy nhà. "Trông đơn giản vậy thôi chứ nó chịu nặng được vài tấn đó. Hôm trước lũ vào nhà tôi chất lên thêm mấy chiếc xe máy nữa, nhờ vậy mà thoát", ông nói.

Cũng nhờ nhà ở vị trí cao hơn lại có "hàng" thủ sẵn trong nhà nên nhà ông Tám thoát nạn mất tài sản trong đợt lụt vừa qua. Tuy nhiên nhiều người trong xóm lại không được may mắn như vậy. Nhiều nhà dân khu vực này ngập tới nóc nhà đến nay rác rến vẫn còn trên... mái nhà. Sau lũ, nhiều gia đình vốn định đưa đồ đạc xuống đất cho tiện sinh hoạt. Nhưng khi nghe tin bão lớn Koto sắp vào, mọi kế hoạch dọn dẹp khôi phục sinh hoạt lập tức dừng lại.

Đợt lụt vừa rồi khiến thôn xóm chìm trong biển nước hơn ba ngày, mới dọn bùn chưa khô thì nghe tin mưa bão sắp kéo vào cả xóm ai cũng lo lắng. Bà con nói vài chục năm trở lại đây chưa năm nào thôn xóm bị ngập sâu như năm nay. Người dân vừa trút xuống gánh nặng thì lại phải gồng lên đón thêm một thử thách mới.

Lo cho người màn trời chiếu đất

Tại nhiều xóm ven sông Kỳ Lộ, cảnh tượng những đồ dùng được kê đến mức khó tin đã trở thành... bình thường. Bộ lò vi sóng được đặt trên tủ gỗ, tủ gỗ lại chồng lên hai bộ bàn ăn. Xe máy bật chống đứng trên giường, phía dưới là bạt lót cho khỏi trầy xước. Nhiều gia đình thoát ngập từ đợt mưa lịch sử vẫn để nguyên mọi thứ, chỉ lau sơ bùn, chấp nhận sinh hoạt tạm bợ trên nền nhà ẩm ướt.

Những ngày vừa qua, trời Phú Yên tạnh mưa, nhiều hộ dân tranh thủ "gia cố tạm thời" vì nỗi sợ bão. Ai có gỗ thì đóng thêm nẹp cửa. Ai không có gỗ thì dùng dây thừng buộc chặt cửa chống gió. Một số gia đình xé bạt cũ che lại phần mái tôn bị nước lũ làm bung. Tất cả những việc đó không phải để sửa sang hoàn chỉnh mà chỉ để... cầm cự.

Lũ rút, nhiều gia đình bắt tay dọn dẹp. Nhưng cũng có những người... chẳng còn nhà mà dọn. Ngôi nhà nằm ngay chợ Ngân Sơn của ông Phan Đoàn (xã Tuy An Bắc) giờ thành đống gạch vụn. Trong đợt mưa lớn vừa qua, nước sông Kỳ Lộ chảy xiết kéo sập ngôi nhà của người đàn ông đơn thân này. Trong đêm khuya ông Đoàn thoát chết mà không kịp mang theo tài sản. Gần 10 ngày qua, ông phải ở nhờ nhà người hàng xóm và bà con quanh chợ.

"Tài sản mất sạch, mấy hôm nay phải sống nhờ các đoàn từ thiện và bà con chòm xóm. Tôi đã báo chính quyền, xã cử cán bộ xuống ghi nhận và hỗ trợ khẩn cấp. Họ đã đưa vào danh sách, giờ mong sớm nhận hỗ trợ để an cư", ông Đoàn nói. Lần này nghe mưa lớn, ông Đoàn cùng bà con gần chợ Ngân Sơn nhắc nhau chuẩn bị kỹ trong trường hợp nước sông dâng cao.

Ở các xã Tuy An Tây và Tuy An Bắc, hàng chục căn nhà cấp 4 bị nước lũ hoặc sạt lở quật sập hoàn toàn. Những người mất trắng tài sản giờ phải nương nhờ họ hàng hoặc ở tạm trong các điểm sinh hoạt cộng đồng.

Hôm nay, bão số 15 đi lừ đừ, loanh quanh ở giữa Biển Đông

Dự báo hôm nay (28-11), bão số 15 (Koto) tiếp tục đi chậm với tốc độ khoảng 3km/h và cường độ có khả năng suy yếu thêm do tương tác với không khí lạnh.