Chiều 12-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào một số vấn đề lớn tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND sửa đổi.

Ý kiến khác nhau về việc Quốc hội, HĐND không trực tiếp tổ chức đoàn giám sát chuyên đề

Trình bày báo cáo một số vấn đề lớn của dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết dự thảo luật sửa đổi theo hướng Quốc hội, HĐND không trực tiếp tổ chức đoàn giám sát chuyên đề.

Theo đó, hằng năm Quốc hội quyết định lựa chọn chuyên đề giám sát và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Hội đồng Dân tộc, ủy ban của Quốc hội thực hiện, báo cáo kết quả giám sát để Quốc hội xem xét, thảo luận tại kỳ họp và ra nghị quyết về giám sát chuyên đề.

Tương tự, HĐND quyết định lựa chọn chuyên đề giám sát và giao cho thường trực HĐND, ban của HĐND giúp HĐND tổ chức giám sát và báo cáo kết quả để HĐND xem xét, thảo luận tại kỳ họp và ra nghị quyết giám sát chuyên đề.

Trong khi đó theo quy định hiện hành, mỗi năm Quốc hội sẽ chọn 2 chuyên đề để tiến hành giám sát tối cao tại 2 kỳ họp thường kỳ. Cùng đó, 2 chuyên đề sẽ được giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát và báo cáo Quốc hội.

Với giám sát chuyên đề của Quốc hội, Quốc hội sẽ thông qua các nghị quyết thành lập đoàn giám sát cũng như kế hoạch giám sát. Với các chuyên đề giám sát của Quốc hội, sau khi Quốc hội thảo luận sẽ thông qua nghị quyết giám sát của Quốc hội với các kiến nghị cụ thể.

Nêu ý kiến thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng đề xuất không tiếp tục duy trì hình thức giám sát chuyên đề của Quốc hội là điểm rất mới, rất lớn, có tác động đến hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội. Vì vậy cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Ông Tùng cho hay giám sát chuyên đề của Quốc hội trước nay vẫn là nội dung giám sát tối cao rất điển hình, hiệu quả.

Ông chỉ rõ khi đại biểu Quốc hội thảo luận rồi cho ý kiến, nêu vấn đề ra trước diễn đàn Quốc hội để xem xét sẽ có tác động rất lớn, tích cực đối với hoạt động của bộ máy nhà nước.

Điều này không chỉ bảo đảm phát huy đầy đủ vai trò, thẩm quyền hiến định Quốc hội trong hoạt động giám sát tối cao mà còn phải thể hiện tầm quan trọng, giá trị pháp lý hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội.

Từ đó ông đề nghị vẫn nên duy trì hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh và Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng nêu quan điểm không đồng tình đề xuất bỏ hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội.

Ông Vinh đề nghị vẫn giữ vì đây là nhiệm vụ rất quan trọng của Quốc hội. Dù có khó khăn thế nào cũng nên nghĩ cách để làm tốt hơn và nghiên cứu cơ chế Quốc hội có thể linh hoạt giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các ủy ban, cơ quan, chứ không nên bỏ.

Giám sát trên tinh thần không làm khó khăn cho bộ ngành, địa phương

Nêu ý kiến sau đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị lấy ý kiến thêm về nội dung này.

Ông lưu ý sắp tới sẽ tổ chức hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, dự thảo luật này được thảo luận ở hội nghị đó. Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có quyền quyết định, quyền quyết định của Quốc hội, của đại biểu Quốc hội.

Đồng thời chỉ rõ giám sát chuyên đề của Quốc hội tới đây chỉ nên một năm 1 lần, tập trung vào nội dung nào "nóng, bức xúc nhất". Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan Quốc hội cần tăng cường giám sát, thường xuyên phát hiện, báo cáo cấp thẩm quyền điều chỉnh chính sách, pháp luật.

Hiện với chuyển đổi số, số hóa, việc giám sát các văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thuận tiện hơn bởi đều có sẵn trong hệ thống.

"Không cần đi những đoàn rình rang, rầm rộ, việc giám sát phải rất gọn nhẹ. Giám sát qua hệ thống văn bản mà có trong chuyển đổi số, số hóa", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, cần nhấn mạnh mục tiêu của giám sát là góp phần hoàn thiện chính sách pháp luật, đảm bảo kỷ luật kỷ cương, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.

Trong đó Quốc hội xây dựng pháp luật, Chính phủ triển khai, Quốc hội, HĐND phải giám sát luật được triển khai tới đâu, nghị định có theo luật không, thông tư có theo luật không.

Lưu ý phân định rõ thẩm quyền giữa giám sát của Quốc hội với HĐND; giám sát của HĐND cấp tỉnh với HĐND cấp xã; phân công, phân cấp giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban Quốc hội.

Giữa HĐND, thường trực HĐND, các ban của HĐND làm sao bảo đảm nguyên tắc giám sát là chỉ ra điểm mạnh để phát huy và chỉ ra hạn chế để kịp thời khắc phục; giám sát trên tinh thần không làm khó khăn cho bộ ngành, địa phương...

Phó chủ tịch Quốc hội: 'Lấy một giám đốc về làm vụ trưởng rất hay'

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng cần giữ nhân tài trong nước nhưng phải luân chuyển giữa các bộ phận công - tư, đem văn hóa doanh nghiệp vào quản lý nhà nước và ngược lại.