Mới đây, vụ việc một cháu bé ở xã Ea Wer (tỉnh Đắk Lắk) chết đuối khi chơi "ghe bobo" - món đồ chơi tự chế đang lan truyền trên TikTok, khiến có những tranh cãi liên quan.

Tử nạn vì trò chơi với nước

Tai nạn xảy ra trưa 4-12, cháu Đ.N.B.K., học sinh lớp 2, chết đuối tại hồ gần nhà. Bạn của K. cho biết cháu ra hồ để thử chơi "ghe bobo lội nước", món đồ chơi làm từ xốp, dây thun, que kem... được cho là thu hút nhiều trẻ nhỏ và thường được chơi ở ao hồ, sông suối.

Hôm sau nhà trường rà soát và phát hiện một số học sinh đang có "ghe bobo", đa số làm theo hướng dẫn trên TikTok. Bên cạnh khuyến cáo phụ huynh tăng cường giám sát, nhắc trẻ không chơi gần khu vực nước, trường cảnh báo phụ huynh và học sinh về rủi ro khi học trò làm theo các nội dung chưa được kiểm chứng trên mạng xã hội.

Có những bình luận trên mạng xã hội và cả bên dưới các bài viết liên quan không đồng ý với nhận định về rủi ro từ trò chơi. Bởi với họ, trò chơi này cả một bầu trời tuổi thơ... 

Chúng tôi lớn lên ở miền sông nước, cũng từng cùng bạn bè "sáng tạo" từ vật dụng gần gũi tự nhiên: tàu lá chuối, mấy sợi dây thun và một que gỗ. Trò chơi vẫn đều đặn được chơi vào mỗi mùa nước nổi khi sân nhà mấy tháng ròng rã bị nhấn chìm trong nước.

Nay được đặt tên khác hiện đại hơn. Việc cảnh báo rủi ro thể hiện sự lo lắng và trách nhiệm của người lớn nhất là khi đã có một cháu bé bị chết đuối. Tai nạn đuối nước có thể đến bất cứ khi nào. Trẻ em gặp rủi ro nhiều hơn do vui chơi không có người lớn giám sát và... không biết bơi. Nguy cơ tai nạn đuối nước tại nước ta đáng quan tâm ở điểm này.

Tháng 6 năm nay người đứng đầu Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời một đại biểu về giải pháp phòng, chống đuối nước cho trẻ em. Nhiều người được "cập nhật" lại (số liệu từng công bố mấy năm trước), hiện nay tỉ lệ học sinh biết bơi chỉ khoảng 30%. Con số gây giật mình khi ngẫm nghĩ về nguy cơ. Nghĩa là có khoảng 2/3 học sinh có thể gặp nguy hiểm với tai nạn đuối nước?

2/3 "người lớn trong tương lai" không biết bơi, khó có thể đảm bảo tính mạng, bảo vệ gia đình nhỏ nói chi đến cứu hộ cộng đồng. Trong khi thiên tai, bão lũ ngày càng phức tạp, thường xuyên xảy ra...

Nghịch lý: ở vùng sông nước nhưng không biết bơi

Cũng theo thông tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, công tác dạy bơi an toàn, hướng dẫn kỹ năng phòng chống đuối nước còn nhiều khó khăn. Đơn cử, số giáo viên dạy bơi còn rất hạn chế, chỉ khoảng 60% giáo viên thể dục có thể dạy bơi. Nhiều trường học không có bể bơi hoặc không có kinh phí để vận hành bể bơi... Bộ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về tăng cường giáo dục kiến thức phòng, chống đuối nước cho học sinh.

Bên cạnh giải pháp từ cơ quan chức năng, thiết nghĩ nâng cao ý thức của phụ huynh là mắt xích chính giải quyết vấn đề. Việc bảo vệ trẻ em, phòng chống đuối nước phải thành trách nhiệm, sự quan tâm hàng đầu của các phụ huynh.

Cũng thật lạ. Cha mẹ ngày nay rất quan tâm con em. Những trẻ có khi "bội thực" vì học thêm, đến lớp học kỹ năng mềm. Thế mà kỹ năng sống căn bản quan trọng là bơi lội lại không được quan tâm, đầu tư tương xứng. 

Sống ở đất nước có sông, ngòi, kênh, rạch chằng chịt, hiểm họa vẫn ở đó khi các chủ nhân của vùng đất sông nước không sớm biết bơi.

Bao thế hệ người Việt từng biết bơi và "tồn tại" khi gặp tình huống dưới nước mà không cần người dạy bơi chuyên nghiệp, không cần đến những hồ bơi. Bao nhiêu người học bơi trên sông, kênh, rạch... với dụng cụ nổi giản đơn (thân chuối, ruột bánh xe...) với "người thầy" là người thân trong gia đình (cha mẹ, anh, chị lớn hơn). Nhiều người đã biết bơi trước 10 tuổi.

Đây là cách thương yêu và bảo vệ con trẻ trước tai nạn đuối nước, nên các gia đình cũng phải cố gắng làm được, dành thời gian cho trẻ học bơi khi điều kiện cho việc tập bơi ngày nay đã tốt hơn, an toàn hơn nhiều.

Lý do phổ cập bơi cho học sinh không đạt

Sau mỗi đợt học trò đi học bơi, tôi cảm thấy có lỗi với học sinh mình. Các bạn học sinh đã không hoàn thành kỹ năng "biết bơi và bơi được" như bạn bè. Lý do nào phổ cập bơi không đạt?