Ông Trump phát biểu về bức tường Mexico từ phòng Bầu dục sáng 9-1 theo giờ Việt Nam - Ảnh: REUTERS

Tuy vậy, chiến thuật trên dường như không hiệu nghiệm với "cuộc chiến bức tường" đang kéo dài giữa Thượng viện của ông Trump và Hạ viện do Đảng Dân chủ mới nắm quyền kiểm soát.

Dù hai bên đã gặp nhau nhiều lần nhưng vẫn chưa tìm được tiếng nói chung về kế hoạch chi tiêu ngân sách cho việc xây bức tường biên giới với Mexico. 

Đây là nguyên nhân chính khiến cho chính phủ tiếp tục đóng cửa một phần kéo dài sang ngày thứ 20 (tính đến ngày 10-1). 

Ông Trump còn dọa sẽ không ngần ngại để tình trạng chính phủ đóng cửa một phần kéo dài thêm nhiều tháng, thậm chí vài năm cho đến khi đạt được mục tiêu xây bức tường.

Có vẻ như ông Trump đang cố tạo ra một cuộc chiến về vấn đề bức tường vì nếu đạt được bức tường thì tốt, còn không được thì đổ lỗi cho phe Dân chủ. 

Cử tri Mỹ phe Trump lại tiếp tục ủng hộ Trump vì ông cam kết giữ lời hứa xây bức tường. Ông chủ Nhà Trắng không cần phiếu của phe Dân chủ mà cần phiếu của những cử tri đã bầu cho mình trong bối cảnh năm sau đã diễn ra cuộc bầu cử tổng thống quan trọng.

Ông Trump cũng sử dụng lá bài nhập cư trong các cuộc vận động cử tri trước thềm bầu cử giữa kỳ tháng 11 năm ngoái. 

Những cử tri ủng hộ ông Trump coi phát biểu của tổng thống là "hợp pháp". Trong đó nhiều người tin rằng các nhà chính trị đã không giải quyết được việc trục xuất người di cư không có giấy tờ hợp pháp và đã chiếm mất việc làm của người Mỹ. 

Việc ông Trump bày tỏ thái độ cứng rắn với vấn đề nhập cư là một phần khiến ông là ứng cử viên hấp dẫn hàng đầu.

Ngoài ra, lá phiếu của cử tri mới là yếu tố giúp ông Trump tại vị chứ không phải là kết quả điều tra về nghi vấn Nga can thiệp bầu cử của công tố viên đặc biệt Robert Mueller (cựu giám đốc FBI), vì đơn giản phế truất ông Trump khỏi ghế tổng thống không phải là vấn đề luật pháp mà là một tiến trình chính trị.

Nếu tỉ lệ ủng hộ ông Trump giảm thì Thượng viện mới là nơi phế truất ông chứ không phải là kết luận của ông Mueller. Nói cách khác, dù ông Mueller có kết luận ông Trump có lỗi mà tỉ lệ ủng hộ vẫn cao thì ông Trump vẫn tại vị.

Tuy nhiên, giữa lúc ông Trump đang quyết liệt bảo vệ xây dựng bức tường để giữ cam kết với cử tri thì truyền thông bất ngờ tung kết quả thăm dò với kết quả bất lợi cho Trump. 

Theo kết quả thăm dò do Reuters công bố ngày 8-1, có 51% người Mỹ đổ lỗi cho ông Trump khiến chính phủ đóng cửa một phần, chỉ 38% quy trách nhiệm cho phe Dân chủ.

Dù kết quả thăm dò này không mang tính đại diện, nhưng có vẻ như nó cũng khiến ông Trump lo lắng. 

Do đó, trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp từ phòng Bầu dục sáng 9-1 (theo giờ Việt Nam), ông chủ Nhà Trắng đã trút hết ruột gan khi nói về vấn đề bức tường biên giới với Mexico.

Trong bài phát biểu, ông Trump gieo vào đầu người nghe các mối đe dọa và nỗi sợ hãi. Đây là chiến thuật giúp ông giành đủ số phiếu để đánh bại bà Hillary Clinton trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. 

Theo đó, ông Trump nhấn mạnh khủng hoảng nhân đạo và an ninh đang gia tăng ở biên giới phía nam và mỗi ngày các đặc vụ cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới Mỹ phải đương đầu với hàng ngàn di dân bất hợp pháp.

Ông Trump muốn người nghe chú ý vào cái chết của một viên chức cảnh sát do một người nhập cư bất hợp pháp sát hại ở California, một cựu binh bị một người nhập cư bất hợp pháp khác giết hại dã man, một bé gái vô tội bị một băng nhóm tội phạm nhập cư sát hại.

"Trong nhiều năm qua, tôi đã gặp hàng chục gia đình có người thân bị những kẻ nhập cư bất hợp pháp sát hại. Tôi sẽ không bao giờ quên nỗi đau trong mắt họ, giọng nói run sợ của họ và nỗi buồn giày vò tâm hồn họ" - ông Trump nhấn mạnh.

Hiện chưa có thăm dò dư luận mới sau bài phát biểu từ phòng Bầu dục của ông Trump về vấn đề bức tường. 

Tuy nhiên, việc kéo dài cuộc chiến bức tường sẽ là một canh bạc nguy hiểm vì nó không chỉ liên quan đến vấn đề nhập cư mà còn là nguyên nhân làm chính phủ ngưng hoạt động, khiến cho 800.000 nhân viên liên bang thuộc các cơ quan chủ chốt vẫn đi làm mà không được trả lương.