Các nhà hoạt động tuần hành ở Paris ngày 9-12 kêu gọi hành động chống biến đổi khí hậu - Ảnh: Reuters

Vấn đề mấu chốt vẫn là nước nào sẽ trả 100 tỉ USD mỗi năm để hỗ trợ các nước nghèo chống biến đổi khí hậu.

Hôm qua, các nhà đàm phán môi trường tại Paris đưa ra bản dự thảo thỏa thuận mới, giải quyết được hơn 2/3 các khác biệt. Bản dự thảo ngày hôm qua được rút xuống còn 29 trang so với 43 trang của bản ngày 5-12.

Các nước dự kiến đưa ra một dự thảo nữa vào hôm nay 10-12 trước khi tiến hành các thủ tục văn bản xác nhận pháp lý để được hội nghị toàn thể thông qua vào 18g ngày 11-12 (sáng 12-12 giờ Việt Nam).

“Chúng tôi đạt được nhiều bước tiến nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm” - Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius nói.

Cụ thể, các bên đã đạt được thỏa hiệp về tăng cường khả năng thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu và gần như đã chạm đến sự nhất trí về giám sát việc thực hiện các cam kết.

Theo ngoại trưởng Pháp, việc phân chia trách nhiệm tài chính và mức độ của thỏa thuận chống biến đổi khí hậu vẫn là những bất đồng chính.

Hơn 100 nước đang phát triển muốn đặt mục tiêu hạ mức nhiệt độ trái đất xuống 1,5^oC thay vì 2^oC để ngăn nguy cơ gia tăng nước biển dâng và các thảm họa tự nhiên khác.

Tranh cãi trách nhiệm tài chính

Các nước đang phát triển cũng yêu cầu chính phủ các nước giàu thực hiện lời hứa hỗ trợ 100 tỉ USD mỗi năm từ đầu năm 2020.

Tại hội nghị ở Paris, Bộ trưởng Môi trường Nam Phi Edna Molewa chỉ trích rằng hiện nay không có cơ chế nào để buộc các nước giàu hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho các nước đang phát triển.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã xoa dịu bằng tuyên bố rằng từ nay đến năm 2020, Mỹ sẽ tăng gấp đôi hỗ trợ tài chính cho các nước phương Nam nhằm ứng phó với hiện tượng biến đổi khí hậu, với mức 860 triệu USD vào năm 2020.

Ông cũng cho rằng tình hình đòi hỏi các bên không thể rời Paris mà không có được một thỏa thuận toàn cầu đạt được tham vọng và bền vững về khí hậu và việc không ký kết thỏa thuận sẽ là sai lầm tồi tệ nhất trong lịch sử.

Bản dự thảo thỏa thuận môi trường tại Paris bao gồm cơ chế hỗ trợ những người bị thiệt hại, mất nhà cửa do lũ lụt, sự xâm lấn của sa mạc.

Tuy nhiên theo các nhà quan sát, các nước phương Tây muốn bỏ những phần xác định các nghĩa vụ phải chi trả và bồi thường cho những tổn thất này để tránh phải chi thêm tiền.

Theo New York Times, chỉ vừa gượng dậy sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, châu Âu và Mỹ đang cố chuyền trái banh trách nhiệm tài chính cho những nước mới nổi như Trung Quốc. Các quan chức phương Tây không tiếc lời khen tinh thần chống biến đổi khí hậu của Bắc Kinh.

Theo giới phân tích, các quan chức Trung Quốc lo lắng việc tham gia đóng góp khoản hỗ trợ 100 tỉ USD sẽ khiến Bắc Kinh bị xếp vào những nước công nghiệp hóa và có thể bị áp các giới hạn khắc nghiệt về khí thải nhà kính.