"Ông lớn" ngành sữa ăn nên làm ra

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý 3-2025, Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) ghi nhận doanh thu thuần 16.953 tỉ đồng, tăng hơn 9% so với cùng kỳ năm trước. Con số này đạt mức kỷ lục từ trước đến nay.

Theo báo cáo phân tích của Chứng khoán Mirae Asset, thị trường trong nước và quốc tế của Vinamilk đều ghi nhận tăng trưởng doanh thu thuần lần lượt là 5,1% và 32,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, doanh thu thuần từ xuất khẩu đạt 2.019 tỉ đồng, tăng vọt 46,8%.

Lợi nhuận gộp quý 3 đạt hơn 7.087.3 tỉ đồng, tăng gần 11%. Trong quý, thu nhập và chi phí tài chính không thay đổi nhiều còn chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng 7,5%. Sau khi trừ đi các khoản chi phí, lợi nhuận sau thuế đạt hơn 2.510 tỉ đồng, tăng 4,5%.

Luỹ kế 9 tháng đầu năm, doanh nghiệp ghi nhận hơn 46.612 tỉ đồng, tăng nhẹ gần 3%. Lợi nhuận sau thuế ở mức 6.586 tỉ đồng, giảm 9,8%.

Báo cáo thường niên 2024, Vinamilk cho biết mảng kinh doanh trong nước chiếm khoảng 80% tổng doanh thu và bước sang giai đoạn mới. Còn mảng kinh doanh nước ngoài là động lực tăng trưởng.

Chia sẻ với cổ đông, bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Vinamilk, cho biết doanh nghiệp hiện đứng thứ 36 các doanh nghiệp sữa hàng đầu thế giới và đã xuất khẩu đến 63 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau.

Tại thời điểm cuối quý 3, khối tài sản của công ty đạt gần 55.678 tỉ đồng, tăng nhẹ 1% so với đầu năm. Trong đó tiền gửi ngân hàng ngắn hạn ở mức 21.134 tỉ đồng, chiếm gần 34% tổng tài sản.

Nhiều doanh nghiệp khác gặp khó

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu IDP của Công ty cổ phần Sữa quốc tế Lof có giá khoảng 180.000 đồng/đơn vị, gần gấp 3 lần so với VNM của Vinamilk. Tuy nhiên hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp này đang gặp một số thách thức.

Trong quý 3-2025, doanh thu thuần của Sữa quốc tế Lof đạt gần 1.618 tỉ đồng, giảm tới 21% so với cùng kỳ năm trước. Doanh nghiệp lỗ sau thuế ở mức gần 134 tỉ đồng.

Giải trình về việc chuyển từ lãi sang lỗ trong quý 3, doanh nghiệp cho biết doanh thu thuần giảm mạnh 21% trong khi giá vốn hàng bán chỉ giảm nhẹ 5,4% khiến lợi nhuận gộp giảm sâu. Chi phí hoạt động cao, cụ thể chi phí tài chính tăng vọt 91,4%, chi phí bán hàng tăng 39%. Từ đó kết quả kinh doanh của doanh nghiệp bị kéo xuống mức âm.

Luỹ kế 9 tháng, hãng sữa này ghi nhận 5.562 tỉ đồng doanh thu thuần, gần như không đổi so với năm ngoái. Tuy nhiên lãi sau thuế đảo chiều từ gần 811 tỉ đồng sang lỗ gần 63 tỉ đồng.

Tổng tài sản của Sữa quốc tế Lof tại ngày 30-9-2025 ở mức 7.371 tỉ đồng, tăng 6,1% so với đầu năm. Nợ phải trả ở mức hơn 4.320 tỉ đồng, trong đó vay và nợ thuê tài chính dài hạn tăng mạnh từ gần 668 tỉ đồng lên 1.152 tỉ đồng.

Một đơn vị khác kinh doanh cũng không mấy khả quan là Công ty cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu (Mộc Châu Milk). Doanh nghiệp ghi nhận doanh thu thuần hơn 716 tỉ đồng trong quý 3, giảm hơn 3% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên lợi nhuận sau thuế 28 tỉ đồng, giảm hơn 34% so với quý 3-2024. Luỹ kế 9 tháng, doanh nghiệp này đạt gần 152 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng nhẹ gần 2%.

Tại thời điểm cuối quý, tổng tài sản của Mộc Châu Milk nằm khoảng 2.792 tỉ đồng. Công ty có nợ phải trả gần 461 tỉ đồng, thấp hơn so với vốn chủ sở hữu khoảng 2.332 tỉ đồng. 

Đối với Công ty cổ phần sữa Hà Nội (Hanoimilk), doanh thu thuần quý 3-2025 đạt gần 153 tỉ đồng, giảm hơn 29%. Công ty lý giải do doanh số gia công sụt giảm. Trong khi đó, chi phí giá vốn hàng bán chỉ giảm 3,7%, các chi phí khác như bán hàng, quản lý doanh nghiệp, tài chính đều tăng. Từ đó lợi nhuận sau thuế quý 3-2025 chỉ đạt 1,6 tỉ đồng, giảm tới hơn 80%. Luỹ kế 9 tháng, Hanoimilk lãi sau thuế gần 15 tỉ đồng, giảm gần 38% so với cùng kỳ năm 2024. 

So sánh biên lợi nhuận gộp cho thấy sự phân cực về hiệu quả kinh doanh chính giữa các doanh nghiệp ngành sữa. Nhờ lợi thế về quy mô, tỉ suất sinh lời này của Vinamilk thường xuyên duy trì ở mức trên 40%. Trong khi đó doanh nghiệp nhỏ như Hanoimilk chỉ dưới 20%. Tỉ lệ này ở Sữa quốc tế Lof cũng giảm xuống dưới 40% trong 3 quý gần đây.

Sữa ngoại tràn vào qua sàn thương mại điện tử, cạnh tranh ngành sữa ngày càng ‘nóng’

Trong ngành sữa, các công ty trong nước và quốc tế đang cạnh tranh quyết liệt để giành thị phần. Đối với tập đoàn sữa nội, việc bảo vệ thị phần trong nước là một thách thức, theo chuyên gia SSI Research.