Phóng to

Quân đội tuần tra ở thành phố Salvador trong lúc an ninh xấu đi nghiêm trọng vì cảnh sát đình công - Ảnh: AFP

Theo AFP, các cuộc đàm phán giữa chính quyền và 800 cảnh sát đang đình công ở Salvador, thủ phủ bang Bahia, vẫn hoàn toàn bế tắc. Các cảnh sát đình công đòi tăng lương và ân xá cho 12 thủ lĩnh của cuộc đình công. Thống đốc bang Bahia Jaques Wagner nhấn mạnh chính quyền sẵn sàng tăng 17% lương cho cảnh sát, nhưng sẽ trừng trị những người “vi phạm pháp luật, phá hoại tài sản quốc gia, cầm súng giết hại người dân”.

800 cảnh sát có vũ trang vẫn đang cố thủ ở trụ sở cơ quan lập pháp thành phố Salvador. Chính quyền đã huy động 1.000 binh lính quân đội đến bao vây tòa nhà. Một số sĩ quan cầm đầu khẳng định sẵn sàng chống lại quân đội. Cuộc đình công của cảnh sát, vốn đảm trách an ninh trật tự ở Brazil, đã gây nên hỗn loạn tại thành phố lớn thứ ba này cùng với làn sóng bạo lực, tấn công, cướp bóc làm ít nhất 115 người thiệt mạng.

Báo Le Figaro của Pháp nhận định việc Tổng thống Dilma Rousseff gửi ngay 3.000 quân đến Salvador chính là nhằm nhanh chóng lập lại trật tự hơn là nhằm làm cảnh sát hiểu rằng nổi loạn là không thể chấp nhận được. Brazil đang đối mặt với hai nỗi lo lớn:

Nguy cơ an ninh

Cuộc đình công của cảnh sát ở bang Bahia, như Bloomberg cho biết, có nguy cơ sẽ lan sang cả bang Rio và bang Espirito Santo. Tuần tới, cảnh sát hai bang này sẽ quyết định xem có đình công đòi tăng lương hay không. Ở Rio, mức lương khởi điểm của một cảnh sát mới vào nghề chỉ khoảng 661 USD. Họ muốn yêu cầu nhà nước sửa đổi hiến pháp để đặt ra mức lương tối thiểu cho lực lượng an ninh.

Tình trạng an ninh yếu kém ở Brazil đang khiến nhiều nước lo ngại bởi chỉ hai năm nữa, Brazil sẽ tổ chức World Cup 2014. Salvador là một trong 12 thành phố tại Brazil sẽ tổ chức các trận đấu World Cup 2014. Năm 2016, Thế vận hội mùa hè sẽ diễn ra ở thành phố Rio de Janeiro. Theo khảo sát của Liên Hiệp Quốc, tỉ lệ các vụ án giết người ở Salvador là 55,5/100.000 dân, còn ở Rio de Janeiro là 37,7/100.000 dân, cao thuộc vào loại hàng đầu thế giới (tỉ lệ này ở New York chỉ là 6,5/100.000).

Từ năm 2008, Chính phủ Brazil bắt đầu mở chiến dịch trục xuất các băng đảng tội phạm, ma túy ra khỏi những khu ổ chuột trong thành phố Rio de Janeiro nhằm chuẩn bị cho World Cup 2014 và Thế vận hội 2016. Hàng loạt cuộc đọ súng giữa bọn tội phạm và lực lượng an ninh đã nổ ra.

Tuy nhiên, những băng đảng vũ trang khét tiếng như Aguia (Đại bàng) hay League of Justice (Liên đoàn công lý) vẫn hoạt động dữ dội. Hồi tháng 8-2011, bọn tội phạm đã sát hại thẩm phán Patrícia Acioli, người từng bỏ tù rất nhiều cảnh sát tham nhũng và các trùm băng đảng. Bà Acioli đã bị bắn 21 phát đạn vào người khi đang ở gần nhà.

Các nhóm tội phạm cũng sát hại nhiều nhà báo. Báo New York Times cho biết một số nhóm vũ trang ở Rio cực kỳ nguy hiểm bởi chúng bao gồm các cảnh sát đương nhiệm và nghỉ hưu thoái hóa, cai ngục... Chúng đòi tiền bảo kê từ người dân và sẵn sàng thực hiện các vụ giết người.

Hạ tầng yếu kém

An ninh chỉ là một trong nhiều mối lo ngại của Brazil trước thềm World Cup 2014 và Thế vận hội 2016. Theo AFP, hôm 25-1 một tòa nhà văn phòng 20 tầng ở trung tâm Rio de Janeiro bất ngờ sụp đổ, kéo thêm hai tòa nhà khác đổ theo, làm ít nhất 17 người thiệt mạng. Năm ngày sau, khí gas rò rỉ làm một miệng cống nổ tung, khiến hai du khách Mỹ bị phỏng nặng. Sau đó là một vụ nổ nhà hàng cũng tại trung tâm thành phố, cướp đi sinh mạng của ba người.

Tạp chí Time dẫn lời một số chuyên gia Brazil bình luận hạ tầng ở Rio de Janeiro và nhiều thành phố lớn khác tại Brazil rất yếu kém, không đủ đáp ứng nhu cầu của khách du lịch và đảm bảo sự an toàn khi World Cup và Thế vận hội diễn ra. Phần lớn hạ tầng của Rio de Janeiro đều được xây dựng từ nửa đầu thế kỷ 20. Các đường ống dẫn khí đốt cũ kỹ ở Rio đan xen với hệ thống đường dây điện ngầm, là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt vụ nổ ống cống.

Trong khi đó theo AP, công nhân xây dựng cho World Cup 2014 đang đe dọa sẽ đình công từ tháng 2 nếu giới chủ đầu tư không tăng lương, phụ cấp trong khi Brazil đang bị Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA) cảnh cáo đã chậm trễ trong việc xây dựng và sửa chữa các sân vận động. Hiện có khoảng 20.000 công nhân xây dựng và sửa chữa các sân vận động ở 12 thành phố Brazil. Họ đòi tăng lương lên ít nhất 580 USD/tháng.

Giới quan sát nhận định tình hình đáng lo ngại tại Brazil trước thềm các sự kiện thể thao lớn xuất phát từ nạn tham nhũng nghiêm trọng ở các cấp chính quyền. Theo Hãng Dow Jones, hôm 2-2, Bộ trưởng đô thị Brazil Mario Negromonte đã từ chức vì bị cáo buộc tham nhũng. Ông Negromonte là bộ trưởng thứ bảy mất chức vì bị tình nghi tham nhũng trong vòng 13 tháng qua ở Brazil.