Hộ kinh doanh phải chuyển đổi số để phù hợp với cơ chế quản lý thuế mới - Ảnh: TRÍ ĐỨC
Đó là khẳng định của ông Mai Sơn - Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) - tại hội thảo "Sắp bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?" do báo Tuổi Trẻ phối hợp với Cục Thuế (Bộ Tài chính), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) và UBND TP.HCM, Sở Công Thương TP.HCM tổ chức vào hôm qua (8-10).
Ngành thuế thấu hiểu băn khoăn của hộ kinh doanh
Phát biểu tại sự kiện, ông Mai Sơn cho biết chủ trương xóa bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh kể từ năm 2026 là chủ đề được các hộ kinh doanh rất quan tâm. Ngành thuế thấu hiểu tất cả băn khoăn, e ngại của hộ kinh doanh.
Ông Sơn nhấn mạnh theo nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, toàn bộ hộ kinh doanh sẽ chuyển sang phương pháp kê khai. Chủ trương này không nhằm để tăng thu ngân sách, mà quan trọng hơn là tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của chính các hộ kinh doanh, bảo đảm sự công bằng và minh bạch cho hoạt động kinh tế.
Thực tế, nhiều hộ kinh doanh đã nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi và chủ động thực hiện chuyển đổi.
Theo số liệu của cơ quan thuế, trong 9 tháng qua đã có hơn 18.500 hộ kinh doanh nộp thuế khoán chuyển sang phương pháp kê khai, gần 2.530 hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp.
Đặc biệt 98% số hộ kinh doanh kê khai đã khai, nộp thuế điện tử; trên 133.000 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, trong đó khoảng 75.000 hộ kê khai và 57.600 hộ khoán.
Những con số này cho thấy đa số hộ kinh doanh đã tin tưởng vào phương thức mới, sẵn sàng minh bạch hóa hoạt động để phát triển lâu dài.
Để chuyển đổi sang thuế kê khai, hộ kinh doanh cần phải làm? Ông Mai Sơn cho biết việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai sẽ không quá phức tạp. Bà con chỉ cần đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử nếu thuộc đối tượng theo quy định; đồng thời làm quen với các ứng dụng hỗ trợ khai, nộp thuế điện tử như eTax Mobile.
Hiện cơ quan thuế đã cung cấp miễn phí các dịch vụ thuế điện tử tích hợp từ đăng ký thuế, kê khai đến nộp thuế, giúp hộ kinh doanh có thể kê khai nộp thuế nhanh chóng, mọi lúc, mọi nơi chỉ với vài thao tác trên điện thoại thông minh, máy tính mà không phải trực tiếp đến cơ quan thuế.
Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính), ông Mai Sơn (thứ 4 từ trái qua), cùng ấn nút khởi động lễ công bố dự án "Cùng hộ kinh doanh lên doanh nghiệp số" - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Nhà nước phải hỗ trợ hộ kinh doanh
GS.TS Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội - cho rằng chủ trương bỏ thuế khoán chuyển sang thuế kê khai là bước đi tất yếu. Tuy nhiên, để hộ kinh doanh có thể áp dụng thuế kê khai và lên doanh nghiệp một cách thuận lợi, Nhà nước phải hỗ trợ rất lớn bởi chi phí chuyển đổi ban đầu không hề nhỏ.
Ông Cường phân tích khi hộ kinh doanh chuyển sang thuế kê khai, bước đầu Nhà nước phải hỗ trợ nhưng Nhà nước không thiệt. Bởi khi kinh doanh thuận lợi, hộ kinh doanh sẽ quay lại nộp thuế nhiều hơn.
Về chi phí hỗ trợ phần mềm, thiết bị..., Nhà nước cần hỗ trợ tối đa cho bà con. Trong dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, Bộ Tài chính đề xuất ngân sách sẽ dành 0,1% tổng số thu thuế giá trị gia tăng nội địa của năm trước liền kề để hỗ trợ hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử... Nội dung này sẽ được thông qua.
Ngoài ra, ông Cường đề nghị cần có nhiều giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, nhất là thông tin tuyên truyền. "Như việc chuyển sang thuế kê khai, hộ kinh doanh phải xuất hóa đơn điện tử, thực hiện sổ sách kế toán... nghe rất nặng nề, ghê gớm. Chúng ta cần phải thông tin cho thật đơn giản.
Hóa đơn điện tử là gì? Đó là khi mua hàng siêu thị, khi thanh toán, máy chạy ra tờ giấy to bằng hai đầu ngón tay, đấy là hóa đơn. Cuối tháng, họ vào máy là biết doanh thu và tiền thuế phải nộp là bao nhiêu", ông Cường nói và khuyến nghị khi triển khai trơn tru thuế kê khai rồi, bà con không phải kê khai thuế hằng tháng và hằng quý nữa. Cơ quan thuế sẽ thông báo cho bà con doanh thu và số thuế phải nộp tương ứng. Hộ kinh doanh chỉ cần vào điện thoại thông minh hay máy tính tra soát và thấy chính xác thì thực hiện.
Lãnh đạo thuế: "Bà con hãy yên tâm chuyển đổi"
Chia sẻ các thắc mắc, băn khoăn của tiểu thương, hộ kinh doanh về vấn đề hàng tồn kho, ông Mai Sơn cho biết đối với hộ kinh doanh nhỏ thì hàng tồn kho không bao nhiêu, còn với hộ lớn thì đang tồn tại dưới hình thức hộ kê khai nên đã quen với chứng từ, hóa đơn.
Với ý kiến của hộ kinh doanh về gộp hóa đơn lẻ, ngành thuế sẽ nghiên cứu, nhưng theo ông Mai Sơn, hộ kinh doanh không nên nghĩ rằng việc xuất hóa đơn làm tăng chi phí. Bởi hiện nay vào các cửa hàng tiện lợi, siêu thị nhỏ thì dù mua cây kim, sợi chỉ, cái bật lửa... họ cũng xuất hóa đơn.
"Việc này cũng rất thuận lợi vì chứng từ in ra từ máy POS, chúng tôi đã biến thành hóa đơn rồi và cũng không tốn bao nhiêu chi phí. Chúng tôi sẽ ghi nhận và nghiên cứu vấn đề này, nhưng về phía người mua vẫn cần hóa đơn để sau khi mua hàng có vấn đề gì thì còn có cơ sở để khiếu nại. Do vậy, xuất hóa đơn khi bán hàng hóa không chỉ ở góc độ thuế còn ở cả góc độ nguồn gốc sản phẩm.
Liệu cơ quan thuế có xử phạt hộ kinh doanh khi thực hiện sai? Ông Mai Sơn trả lời theo quy định là có, nhưng suốt thời gian qua cơ quan thuế đã "chạy đua" tuyên truyền, phổ biến quy định để hộ kinh doanh hiểu và thực hiện không xảy ra vướng mắc khiến bị xử phạt.
Cùng chia sẻ thông điệp này, ông Nguyễn Thành Nam - Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) - cho biết các cơ quan nhà nước đang triển khai nhiều chính sách đồng bộ nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi số.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là ở rào cản tâm lý và thói quen cũ khi nhiều tiểu thương tại các chợ truyền thống vẫn e ngại việc kê khai thuế hay sử dụng hóa đơn điện tử. "Họ chỉ muốn tập trung bán hàng, ngại đụng tới giấy tờ. Nhưng nếu không minh bạch, sẽ rất khó để tiếp cận các chương trình hỗ trợ hay mở rộng thị trường", ông Nam nói.
GS.TS HOÀNG VĂN CƯỜNG (Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội):
Nên nâng ngưỡng doanh thu tính thuế và theo lĩnh vực
Mức khởi điểm chịu thuế kê khai sắp tới là bao nhiêu, đây là nội dung rất quan trọng. Mức đang được đề xuất là 200 triệu đồng.
Bản thân tôi cho rằng mức này là thấp nếu so với mức đề xuất giảm trừ cho người làm công ăn lương là 15,4 triệu đồng/tháng, tương đương 184,8 triệu đồng/năm, chưa kể người phụ thuộc.
Để công bằng giữa các đối tượng nộp thuế thì ngưỡng doanh thu tính thuế sẽ phải cao hơn rất nhiều chứ không phải 200 triệu đồng, chưa kể hộ kinh doanh còn không được giảm trừ gia cảnh dù thường hộ kinh doanh có ít nhất hai người làm.
Ông NGUYỄN QUANG HUY (Giám đốc khối khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ, Ngân hàng Quốc tế - VIB):
Hiện nay hộ kinh doanh đang trong giai đoạn chuyển mình. Tuy nhiên có thực tế là hiện nay hộ kinh doanh khi tiếp cận vốn rất khó khăn, lý do là doanh thu không minh bạch và không được kê khai.
Ông Huy nhấn mạnh hộ kinh doanh phải kê khai đúng thực tế thì ngân hàng mới biết hộ kinh doanh cần vốn ở mức độ bao nhiêu. Về phía VIB cũng băn khoăn, trăn trở và đã xây dựng các gói sản phẩm dành riêng cho hộ kinh doanh dễ dàng vay vốn ngân hàng ngay cả trong giai đoạn chuyển đổi sang doanh nghiệp.
"Chúng tôi sẽ đồng hành cùng hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển mình, đưa ra gói gần như miễn phí cho các hộ, thanh toán trên nền tảng duy nhất để sau này khi cơ quan thuế cũng như cơ quan quản lý cần truy xuất thì các hộ có thể dễ dàng truy xuất thông tin để đáp ứng yêu cầu của cơ quan chức năng ngay", ông Huy cam kết.
Phấn đấu 1 triệu tiểu thương chuyển đổi số thành công
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, trong giai đoạn 2025 - 2030, Bộ Công Thương đặt mục tiêu hỗ trợ 1 triệu tiểu thương tại các chợ truyền thống và tuyến phố trên cả nước chuyển đổi số thành công.
Hơn 8.000 chợ truyền thống đứng trước sức ép bị mất khách, cần phải "lên số - lên đời"
Việt Nam hiện có hơn 8.000 chợ truyền thống, trong đó nhiều tiểu thương đối mặt với áp lực mất khách và bị thu hẹp thị phần. Chuyển đổi số là con đường bắt buộc để tồn tại và phát triển, thương mại điện tử trở thành xu hướng không thể đảo ngược.
Chia sẻ trên được bà Phạm Thanh Hương - Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương - đưa ra tại chương trình Edugame "Lên số - Lên đời" với chủ đề "Kỹ năng bán hàng online chuyên nghiệp" diễn ra vào ngày 8-10 tại Trường đại học Sài Gòn (TP.HCM). Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động của dự án "Cùng hộ kinh doanh lên doanh nghiệp số".
Theo bà Hương, trong hơn 8.000 chợ truyền thống, có khoảng 2.000 chợ quy mô lớn. Các tiểu thương có lợi thế như am hiểu khách hàng, tạo niềm tin qua giao tiếp, không tốn chi phí duy trì sàn...
Tuy nhiên, chợ truyền thống đang dần mất đi lợi thế cạnh tranh. Mặt khác, kỹ năng kinh doanh của nhiều tiểu thương còn hạn chế, cơ sở hạ tầng chợ xuống cấp cũng là trở ngại.
Bà Trần Bích Ngọc - Phó trưởng Phòng Chính sách, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - nhận định xu hướng tiêu dùng của người Việt đang có sự chuyển dịch mạnh mẽ.
Thương mại điện tử và chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn để tiểu thương phát triển kinh doanh. Người bán có thể tiếp cận khách hàng mọi lúc mọi nơi, tăng tốc độ tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, cũng có những thách thức không nhỏ.
"Hộ kinh doanh cần đăng ký kinh doanh hợp pháp trên sàn thương mại điện tử. Người bán phải cung cấp đầy đủ thông tin, công khai giá, phí, chính sách đổi trả rõ ràng; trung thực và có trách nhiệm với nội dung quảng cáo sản phẩm".
Ông Huỳnh Phước Nam - chuyên viên đào tạo nhà bán hàng TikTok Shop - nhấn mạnh những người mới khởi đầu có thể khai thác trên nền tảng trong hoạt động kinh doanh. Đó là thiết lập gian hàng chuẩn mực - từ đăng ký tài khoản, lựa chọn loại hình kinh doanh, cài đặt thông tin bán hàng cho đến liên kết tài khoản TikTok.
Mong cơ quan thuế "nhẹ tay"
Sắp tới, hộ kinh doanh buộc phải chuyển sang tự khai, tự tính và tự nộp thuế theo doanh thu, thay vì nộp một mức thuế khoán như bao năm nay - Ảnh: THANH HIỆP
Từng là hộ kinh doanh nhỏ có hơn 8 năm kinh doanh tại phường An Đông (TP.HCM), anh Nguyễn Ngọc Vinh - Giám đốc Công ty Thiên Ân - đã chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp cách đây khoảng nửa năm. Giai đoạn đầu còn khá bỡ ngỡ về sổ sách, kê khai thuế, làm hóa đơn điện tử... Tuy nhiên, nhờ sự hướng dẫn của cơ quan thuế, cùng với nỗ lực tìm hiểu và học hỏi, doanh nghiệp của anh dần bắt nhịp.
Trong khi đó, ông Huỳnh Vũ Bửu Tài - hộ kinh doanh tại chợ Tân Thành - chia sẻ đã nộp thuế theo phương thức kê khai. "Việc chuyển từ hộ khoán sang hộ kê khai tôi thấy có lợi hơn là bán bao nhiêu đóng thuế bấy nhiêu. Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu khá lớn. Mặt khác, người kinh doanh lâu năm lớn tuổi khá khó khăn khi áp dụng thuế kê khai, nên họ cần lộ trình dài để được hướng dẫn, hỗ trợ thực hiện chính sách thuế mới".
"Một vấn đề nữa là nhiều hộ kinh doanh có chung lo lắng bị cơ quan thuế phạt khi xuất hóa đơn sai. Tất nhiên trong quá trình vận hành sẽ có sai sót, do vậy mong cơ quan thuế cũng "nhẹ tay" để giảm bớt tâm lý lo lắng cho hộ kinh doanh", ông Tài giãi bày tại hội thảo.
Anh Phương Nam - kinh doanh phụ liệu hoa - cho biết anh lo nhất là nhiều loại hàng tồn kho, nguyên phụ liệu không có chứng từ đầu vào rõ ràng, nên anh băn khoăn không biết phải kê khai đầu ra thế nào. Chưa kể có tới 500 - 600 mặt hàng, việc kiểm soát số lượng để kê khai rất khó chính xác.
Ông Chiến - hộ kinh doanh - hỏi có thể gộp nhiều giao dịch nhỏ trong ngày để xuất một hóa đơn chung hay không, vì việc xuất hóa đơn riêng cho từng khách hàng khiến chi phí tăng cao do phải trả tiền chứng thư số, mua hóa đơn điện tử và vận hành hệ thống phần mềm. "Mỗi khách mua vài món nhỏ, nếu khách nào cũng phải xuất hóa đơn thì lợi nhuận bị ảnh hưởng rất lớn", người này nói.
Kinh doanh mặt hàng cà phê, chị Đặng Thị Hồng Khánh - hộ kinh doanh cà phê Cao Đạt tại Linh Xuân, phường Thủ Đức, TP.HCM - cho biết trong quá trình kinh doanh có nhiều hàng hóa chị nhập từ nguồn gia đình.
"Với những khách hàng mua cà phê hạt có thể kê khai đầu vào - đầu ra, nhưng với phần hàng hóa nhập từ nguồn gia đình thì sao?", chị Khánh đặt câu hỏi. Hộ kinh doanh này cũng băn khoăn: khi chuyển đổi qua hộ kê khai thì sổ sách chứng từ ra sao, làm thế nào để lập hóa đơn điện tử để xuất được hóa đơn cả doanh thu sỉ, lẻ và cả phần hư hao, thiếu hụt. Trong quá trình thực hiện nếu gặp vướng mắc thì gặp ai, cơ quan nào hướng dẫn.
Ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - chia sẻ với các tiểu thương, hộ kinh doanh rằng sự thay đổi này diễn ra trên cả nước, không chỉ ở các hộ kinh doanh mà còn ở cả cơ quan quản lý nhà nước vì thế: "Mọi thứ thay đổi rất nhanh. Nếu không cố gắng thích ứng, chúng ta sẽ bị bỏ lại phía sau".
Tối đa: 1500 ký tự
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận