Phun thuốc diệt muỗi tại P.Hiệp Bình Chánh, Q.Thủ Đức, TP.HCM - Ảnh: Hữu Khoa

Bộ Y tế tổ chức hội nghị trực tuyến với đại diện các bộ Ngoại giao, Giao thông vận tải, Quốc phòng, đại diện các tổ chức quốc tế ngày 2-2 nhằm ngăn chặn bệnh do virút Zika và cảnh báo các loại dịch bệnh có thể bùng phát trong dịp tết.

Cách đây bốn ngày, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương đã phải tiễn một bệnh nhân bị sốc do xuất huyết mặt và toàn thân, suy đa phủ tạng về quê do không có khả năng tiếp tục cứu chữa. Còn cách đây một ngày, có thêm một bệnh nhân viêm màng não mủ do liên cầu lợn nhập viện.

Liên cầu lợn, cúm, viêm phổi...

Theo ông Nguyễn Trung Cấp - Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương, từ Tết dương lịch tới nay có 4 bệnh nhân liên cầu lợn vào bệnh viện này và hầu hết đều rất nặng.

Với bệnh nhân viêm màng não mủ do liên cầu lợn, dù không nguy hiểm tính mạng nhưng 40% sẽ bị di chứng điếc sau khi điều trị xong viêm màng não mủ. Cả hai bệnh nhân này mắc bệnh và một trong hai đã tử vong vì lý do tưởng rất bình thường: ăn tiết canh lòng heo ở quán rượu gần nhà.

Tại phiên họp trực tuyến ngày 2-2, giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương Nguyễn Văn Kính rất lo ngại bệnh do liên cầu lợn bùng nổ trong dịp tết. “Người miền Bắc có thói quen “đụng” lợn.

Vài nhà chung nhau mổ một con lợn ăn tết và cho đó là lợn sạch, họ mời nhau ăn tiết canh vì nghĩ rằng chẳng mấy khi có lợn sạch, trong khi vi khuẩn liên cầu lợn trú ở hầu họng bất kỳ con lợn nào và hoàn toàn có thể gây bệnh” - ông Kính cảnh báo.

Các loại cúm cũng có nguy cơ bùng phát trong dịp tết, bởi theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, gà lậu vẫn qua đường tiểu ngạch về VN, trong khi tại Trung Quốc có các chủng cúm H7N9, H5N8, H9N2... Khi giết mổ gà hoặc gia cầm mang virút cúm gia cầm (gia cầm lành mang trùng), nguy cơ lây sang người là hoàn toàn có thể.

Các dịp tết trước hầu như năm nào cũng có bệnh nhân nhiễm cúm gia cầm. Ông Kính thì cảnh báo loại bệnh viêm phế quản, viêm phổi do virút Hanta. Đây là bệnh hiếm gặp nhưng rất khó chẩn đoán và gần đây đã rải rác có bệnh nhân vào bệnh viện nhiễm loại virút này.

Đo thân nhiệt hành khách tại sân bay Tân Sơn Nhất. Đây là biện pháp sàng lọc những hành khách có biểu hiện sốt từ những nước có dịch bệnh, đặc biệt là dịch Zika - Ảnh: T.T.D.

Xét nghiệm phát hiện nhanh bệnh nhân nhiễm Zika

Ông Nguyễn Văn Kính cho hay hai chứng bệnh nguy hiểm được cho là có liên quan tới virút Zika gồm viêm đa rễ thần kinh làm yếu cơ ở tay, chân và hội chứng não nhỏ ở trẻ sơ sinh.

Điều khó khăn khi phòng dịch, theo ông Kính, là thời gian ủ bệnh và có thể làm lây truyền sang người bệnh khác dài tới 12 ngày, 80% người bệnh nhiễm virút Zika không có biểu hiện lâm sàng. Trong trường hợp người từ vùng dịch đã bị truyền virút Zika, khi đến VN bị loài muỗi aedes đang lưu hành rất phổ biến đốt thì hoàn toàn có thể làm lây lan mạnh căn bệnh này.

Phát biểu tại phiên họp trực tuyến, ông Kato - Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại VN - cho biết trụ sở WHO ở Geneva (Thụy Sĩ) đã tổ chức cuộc họp khẩn hôm 1-2, xác định chùm ca bệnh não nhỏ và viêm đa rễ thần kinh ở các nước Nam Mỹ đang lan tràn đến mức “WHO đủ điều kiện công bố đây là vấn đề sức khỏe y tế công cộng tạo ra những mối quan ngại quốc tế”.

Theo ông Kato, điều khó khăn với VN là xét nghiệm phát hiện nhanh bệnh nhân nhiễm virút Zika để đưa vào điều trị, trong khi chưa có thuốc đặc trị cho căn bệnh này.

Trả lời băn khoăn của đại diện WHO, viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM Phan Trọng Lân cho biết trong hôm nay 3-2, Viện Pasteur TP.HCM sẽ nhận được mẫu thử Zika ở mức độ phát hiện được bệnh nhân nhanh và chính xác hơn nhiều so với mẫu đang có, trong 6-8 giờ.

Ông Lân cũng cho biết sẽ lưu ý kinh nghiệm của Trung tâm Kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khi kết hợp xét nghiệm Zika tại các khu vực nhiều muỗi và nhiều bệnh nhân sốt xuất huyết. Tại khu vực phía Nam sẽ có 10 điểm giám sát như vậy, còn khu vực phía Bắc là 20 điểm.