Có ý kiến cho rằng cần đánh giá trào lưu này một cách nghiêm túc, dưới nhiều góc độ và liệu rằng giới trẻ Việt có "chung sống bình thường" với xu hướng ấy hay cần làm gì?

Câu hỏi "Bạn nghĩ gì về xu hướng '4 không'?" được đặt chung với nhiều bạn cả nam và nữ từ 27-30 tuổi cho các đáp án khác nhau. Tuy nhiên câu trả lời "không ngại yêu, nhưng không dám nghĩ đến kết hôn, sinh con bởi gánh nặng đầu tiên chính là kinh tế và nhà ở" tương đối phổ biến.

"Tôi 27 tuổi, em trai cũng 25 rồi nhưng hai anh em chỉ quen bạn gái chứ chưa dám nghĩ đến chuyện kết hôn. Mẹ tôi mất sớm, một mình cha nuôi hai con ăn học mà giờ tụi tui đi làm cũng bấp bênh, tự lo cho thân mình còn ngán nói gì lấy vợ", anh Nguyễn Quốc Hùng (quê Cần Thơ) chia sẻ.

Trì hoãn lúc nào hay lúc đó

Không ít bạn trẻ xa quê đang sống và làm việc tại TP.HCM thừa nhận rất ngại khi bàn đến chuyện đám cưới. Bài toán anh Hùng nhẩm tính: "Kết hôn, cả hai có thể tiết kiệm chút tiền trọ. Nhưng nếu sinh con thì cả hai đi làm dù lương mỗi đứa 20 triệu cũng không dư. Tiền trọ, tiền điện nước, tiền ăn, hiếu hỷ hai bên gia đình là thấy viễn cảnh có khi còn thiếu trước hụt sau".

Sinh ra và lớn lên tại TP.HCM, nhà ở phường Vĩnh Hội, nay đã 28 tuổi mà anh Trần Vĩnh Nguyên vẫn chưa dám làm đám cưới dù có người yêu hơn ba năm qua. Lý do lớn nhất khiến anh cứ trì hoãn việc kết hôn chính là vấn đề tài chính.

Đi làm lương khoảng 20 triệu đồng/tháng, Nguyên cho biết vẫn không tiết kiệm được là bao. Đây dường như không chỉ là câu chuyện của riêng Nguyên mà là mẫu số chung của nhiều bạn trẻ đô thị hiện nay với cái bẫy làm bao nhiêu xài hết bấy nhiêu!

Nguyên liệt kê các chi phí cho bữa sáng, cà phê, ăn trưa và xế rồi lâu lâu rủ bạn bè ăn khuya, xem phim. Nếu đi du lịch nọ kia nữa có khi còn âm tiền thẻ tín dụng.

"Sơ sơ nhiêu đó thử hỏi sao dám lấy vợ? Đến lúc có con nữa rồi sao. Cả lớp THPT tụi này mấy chục đứa mà giờ 28 tuổi rồi nhưng số đám cưới đếm chưa hết bàn tay. Có đứa cưới vài năm chưa thấy sinh em bé", Nguyên kể.

Gia đình một con ngày càng nhiều

Dù con gái đã học lớp 3, vợ chồng anh chị Văn Thống - Ngọc Hạnh hiện trọ tại phường Tân Hưng (TP.HCM) chưa hề có kế hoạch sinh thêm. Chị Hạnh nói cả hai ngán cảnh chăm con nhỏ nhưng ngán nhất là chi phí nuôi con từ sữa tã đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

"Xa quê ở trọ, vừa đi làm vừa chăm con vô cùng vất vả. Hết thời gian thai sản,đi làm lại thuê giúp việc, tốn kém lắm. Cho con đi nhà trẻ khi mới 6 tháng tuổi không đành lòng. Làm mãi chỉ tạm lo cho con ăn học mà không có dư, nên chắc chỉ một đứa là quá đủ, không dám sinh thêm", chị Hạnh nói.

Tại diễn đàn mới đây khi bàn về tỉ lệ sinh thấp ở TP.HCM, nhiều bạn trẻ nói nếu có gia đình hoặc không sinh con hoặc chỉ sinh một con. Bạn Ngọc Ngân kể phụ anh chị hai chăm sóc hai con nhỏ cách nhau chưa đầy 2 tuổi và ngán khi nghĩ đến thức đêm chăm con. Cô bạn thẳng thắn chưa tính hoặc nếu kết hôn cũng chỉ sinh một con.

Ngân lý giải gánh nặng học hành cho hai con của người anh trai trở thành nỗi ám ảnh với bạn. "Cha mẹ nào cũng mong cho con những gì tốt nhất, song đó chính là áp lực dẫn đến quyết định sẽ sinh nhiều hay ít của gia đình trẻ. Nếu có chính sách hỗ trợ cho gia đình trẻ về việc mua nhà, chi phí học tập của con nhỏ tôi nghĩ chắc là họ sẽ sẵn sàng lập gia đình, sinh con", Ngọc Ngân chia sẻ.

Nam sinh viên Nguyễn Bá Thắng đề xuất có câu lạc bộ kết nối, hẹn hò cho người trẻ tìm một nửa còn lại. Thắng nói không phủ nhận giới trẻ hiện nay chịu ảnh hưởng từ mạng xã hội nhiều, chạy theo những giá trị ảo nên cũng khó tìm người yêu. Có bạn chỉ chú tâm học hành phát triển sự nghiệp, bạn khác hễ rảnh là lên mạng tìm nhiều nguồn vui khác nên cũng không để ý gì chuyện tình cảm đôi lứa…

"Tôi từng biết có những bạn thay người yêu như thay áo, chủ yếu sống theo trào lưu, nên đến cả tình yêu cũng theo trào lưu rồi tắt ngúm. Hy vọng lúc học xong ra trường đi làm ổn định tôi cũng sẽ nghiêm túc yêu, kết hôn và sinh con, chứ thiệt lòng hiện giờ trong đầu tôi chưa có chút khái niệm nào về việc này", Thắng thật thà.

Trào lưu '4 không', giá trị sống ảo, bạo lực mạng, tri thức giả bủa vây giới trẻ

Đại biểu thanh niên kiến nghị cần đánh giá nghiêm túc trào lưu '4 không' (không yêu, không kết hôn, không sinh con, không gia đình) và các giá trị sống ảo, bạo lực mạng, tri thức giả trong giới trẻ.