Tại buổi lấy ý kiến đóng góp của chuyên gia, nhà khoa học vào dự thảo báo cáo chính trị Đại hội Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XIII sáng nay (14-11) tại Hà Nội, các đại biểu đề nghị cần làm rõ hơn những đánh giá, nhận định về tình hình thế giới tác động đến thanh niên.

Trong đó có những tác động của mạng xã hội, trào lưu "4 không" (không yêu, không kết hôn, không sinh con, không gia đình) là 1 trong 3 xu hướng ảnh hưởng tới giới trẻ Việt Nam.

Ảnh hưởng mạng xã hội, thanh niên không yêu, không kết hôn, không sinh con, không gia đình

Giáo sư, tiến sĩ Phạm Hồng Tung - nguyên Viện trưởng, Chủ tịch hội đồng khoa học và đào tạo Viện Việt Nam học và khoa học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội - đề nghị ban soạn thảo bổ sung cụ thể hơn về các nhận định tình hình trong nước và thế giới tác động tới thanh niên.

Theo giáo sư, dự thảo báo cáo chưa cụ thể, nhất là những nhận định về tình hình thanh niên. Ông đưa ra 3 xu hướng đang tác động mạnh mẽ tới giới trẻ trước thời đại 4.0.

Đó là ảnh hưởng tiêu cực của mạng xã hội, xu thế "4 không" và sự trao quyền làm chủ cho giới trẻ. Trong đó xu hướng trao quyền là xu hướng tích cực, tác động mạnh mẽ tới thế hệ tương lai của đất nước.

Thanh niên Việt Nam và thế giới trước cuộc cách mạng 4.0, trước toàn cầu hóa, đặc biệt sau đại dịch COVID-19 có những chuyển biến mạnh mẽ. Trong đó có tác động không ngờ từ mạng xã hội. Giáo sư đề nghị bổ sung các nhận định một bộ phận thanh niên đang bị lạc sâu vào thế giới số, thế giới ảo.

Một trào lưu khác cũng có hệ quả từ thế giới ảo là trào lưu "4 không". Thanh niên sống không yêu, không kết hôn, không sinh con, không gia đình. Trào lưu này đang phổ biến ở Trung Quốc và một số quốc gia khác, đã du nhập vào Việt Nam.

Không ít người trẻ thay thế những kết nối trong cuộc sống thực tại bằng kết nối ảo. "Tôi quan sát, 2 người yêu nhau - cả lớn, cả bé chứ không chỉ riêng thanh niên - có khi là cả vợ chồng, vào quán ăn, mỗi người cầm cái điện thoại lướt TikTok mà không quan tâm đến người bên cạnh" - giáo sư Tung cho hay.

Xã hội trao quyền mạnh mẽ cho thanh niên

Giáo sư Phạm Hồng Tung đưa ra một xu hướng chi phối tích cực thanh niên trong thời gian tới là xu hướng "trao quyền".

Ông cho rằng một trong những thuật ngữ Liên hợp quốc đưa ra trong vài chục năm trở lại đây là "trao quyền". Tức là trao cho người trẻ quyền tham gia, quyết định công việc của đất nước, của xã hội hay chính gia đình mình.

Đặc biệt ở Việt Nam, xu thế trao quyền cho người trẻ ngày càng mạnh mẽ. Những nghiên cứu mới đây của các tổ chức kinh tế - xã hội cho thấy sự bùng nổ của các doanh nghiệp do người trẻ làm chủ. Giáo sư Phạm Hồng Tung cho rằng tổ chức Đoàn chính là nơi phát huy sức mạnh của thanh niên để họ nhanh chóng được "trao quyền" làm chủ tương lai, làm chủ đất nước.

Anh Nguyễn Minh Triết, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam, cho hay trong 5 năm tới, thanh thiếu nhi Việt Nam là thế hệ lớn lên trong kỷ nguyên số, có khả năng tiếp cận thông tin nhanh, tư duy và phong cách sống mới.

Đến giai đoạn 2030 - 2045, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, thanh niên sẽ chú trọng tự học, sáng tạo trên nền tảng số, tham gia khởi nghiệp, dịch chuyển lao động và hội nhập quốc tế.

Đa số thanh niên đề cao giá trị truyền thống, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, thể hiện lòng yêu nước, khát vọng cống hiến, tinh thần đổi mới, sáng tạo và lẽ sống vì cộng đồng.

Bên cạnh đó, cùng sự phát triển, thế hệ trẻ ngày nay đang phải đối mặt với nhiều thách thức mới. Nhiều vấn đề xã hội của thanh niên cũng đang đặt ra những yêu cầu mới trong công tác quản lý, giáo dục, xây dựng chính sách đảm bảo mục tiêu phát triển thanh niên.

Từ những yêu cầu của nhiệm vụ chính trị, yêu cầu của sự phát triển và những vấn đề của thế hệ trẻ hiện nay, đặt ra cho tổ chức Đoàn cần có cách tiếp cận mới.

Tổ chức Đoàn phải đổi mới phương thức hoạt động để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát huy, tạo môi trường rèn luyện cho thế hệ trẻ.

Anh Triết nêu vấn đề của tổ chức Đoàn cần làm gì để khơi dậy khát vọng phát triển đất nước trong thanh niên, phát huy vai trò tiên phong của thanh niên trong tham gia thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, 2045.

"Trong dự thảo báo cáo chính trị, Trung ương Đoàn xác định ba khâu đột phá nhằm định hướng chiến lược cho công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong giai đoạn mới, phù hợp với yêu cầu phát triển của đất nước" - anh Triết nói.

Vì sao phụ nữ hiện đại ngày càng ngại kết hôn?

Áp lực cuộc sống, tài chính, không muốn ràng buộc, quan niệm về hôn nhân không theo kiểu truyền thống là những điều khiến không ít phụ nữ trẻ ngại kết hôn.