300 chuyên gia, nhà khoa học đến TP.HCM trao đổi về sức khỏe tinh thần khi làm việc

TRỌNG NHÂN

Hơn 300 chuyên gia, nhà khoa học từ các đại học hàng đầu đến TP.HCM trình bày những nghiên cứu, khảo sát mới nhất liên quan đến sức khỏe tinh thần trong môi trường việc làm hiện nay.

Ngày 10-12, Hội thảo khoa học quốc tế "IMAGINE! Hình dung tương lai: Công việc và sức khỏe tinh thần" được Ủy ban Sức khỏe nghề nghiệp thế giới về tổ chức công việc và yếu tố tâm lý - xã hội tổ chức tại Trường Tài năng UEH.ISB (Đại học Kinh tế TP.HCM).

Nhiều nguy cơ về sức khỏe và tinh thần

GS Michael Quinlan, giáo sư danh dự ngành quan hệ lao động, Đại học New South Wales (Úc), chia sẻ những dữ liệu lịch sử cho thấy rủi ro tâm lý xã hội trong lao động đã tồn tại từ thế kỷ 19.

Ông dẫn lại những hồ sơ lao động nghèo thời kỳ "lao động mồ hôi" và so sánh các mô hình giao hàng theo cuốc, tài xế nền tảng hay lao động tạm thời ngày nay khác gì về bản chất.

Theo GS Quinlan, những dạng thức hiện đại của lao động bấp bênh như thu nhập không ổn định, thiếu tiếng nói, chịu giám sát bằng công nghệ, nguy cơ mất việc cao đang tạo nên vòng xoáy căng thẳng mà cá nhân không thể tự thoát ra.

Các nghiên cứu ông dẫn chứng tại hội thảo cho thấy nhóm lao động di cư, nữ giới và lao động hợp đồng ngắn hạn là những nhóm chịu tổn thương tinh thần nặng nhất.

Từ góc nhìn sinh học, GS Frida Marina Fischer, Trường Y tế công cộng, Đại học São Paulo (Brazil), trình bày loạt bằng chứng cho thấy cơ thể con người đang bị ép làm việc trái nhịp sinh học tự nhiên.

Bà cho biết làm ca đêm, xoay ca hoặc ngủ dưới 6 giờ trong thời gian dài có liên quan đến nguy cơ cao hơn đối với đau tim, đột quỵ, tiểu đường type 2, béo phì và một số dạng ung thư.

Một nghiên cứu quy mô nửa triệu người tại Anh còn cho thấy nguy cơ nhiễm COVID-19 của người làm ca đêm cao gần gấp đôi so với người làm giờ hành chính. "Đây là giới hạn sinh học, không phải vấn đề ý chí", bà Fischer nói.

Cách quản lý tinh thần khoa học

PGS Michelle Tuckey, Đại học South Australia (Úc), phân tích nguyên nhân của các hành vi tiêu cực như thô lỗ, xúc phạm, cô lập hay bắt nạt trong môi trường công sở.

Theo bà, những hành vi này không phải do "tính cách", mà nảy sinh từ thiết kế và vận hành công việc thiếu chuẩn mực như phân công vai trò mơ hồ, khối lượng việc quá tải, quản lý kém kỹ năng, quy trình bất hợp lý.

Một thử nghiệm thực địa do nhóm của bà thực hiện trên 327 bộ phận của một hệ thống siêu thị cho thấy khi tổ chức cải thiện tính minh bạch, tăng sự tôn trọng và phối hợp nội bộ, mức độ bắt nạt giảm rõ rệt.

Điều này, theo bà, chứng minh rằng ngăn ngừa hành vi ngược đãi phải bắt đầu từ hệ thống, không phải từ lời khuyên thay đổi thái độ cá nhân.

Ở góc nhìn can thiệp, TS Birgit Aust, Trung tâm Nghiên cứu môi trường làm việc quốc gia Đan Mạch, cho rằng các giải pháp hướng vào cá nhân như thiền định, kỹ năng đối phó, tư vấn tâm lý… chỉ mang lại hiệu quả ngắn hạn.

Ngược lại, những biện pháp tái thiết kế công việc, điều chỉnh giờ làm, sắp xếp nhân sự hợp lý, tăng quyền kiểm soát của người lao động, cải thiện giao tiếp và năng lực quản lý, mới tạo ra thay đổi thực chất.

Bà cũng cảnh báo nhiều can thiệp tổ chức thất bại do thiếu nguồn lực, thiếu hỗ trợ từ lãnh đạo hoặc triển khai sai cách, dẫn đến môi trường làm việc còn tệ hơn.

Diễn ra từ ngày 10 đến 12-12, hội thảo quốc tế "IMAGINE! Hình dung tương lai: Công việc và sức khỏe tinh thần" quy tụ hơn 300 đại biểu quốc tế từ 25 quốc gia trên 6 châu lục, tiếp nối thành công của kỳ đầu tiên năm 2023 tại Tokyo.

PGS.TS Bùi Quang Hùng, phụ trách điều hành Đại học Kinh tế TP.HCM, nói thế giới việc làm đang chuyển đổi sâu sắc dưới tác động của công nghệ, chuyển đổi số, biến đổi khí hậu và những hệ lụy hậu đại dịch. Áp lực lên sức khỏe tinh thần ngày càng lớn, nhất là với thế hệ lao động trẻ.

"Hội thảo còn phản ánh mối quan tâm sâu sắc đối với sức khỏe tinh thần, phúc lợi nghề nghiệp và phẩm giá con người trong các tổ chức hiện đại", ông nói.