PGS.TS Lê Vũ Nam, Phó hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM - cho rằng tọa đàm nhằm thúc đẩy sự hiểu biết, chia sẻ và hành động để xây dựng một xã hội không rào cản, nơi mọi người đều có cơ hội bình đẳng để phát triển và cống hiến.

Nhìn ra điểm mạnh của người khuyết tật

Ông Nam cho rằng dù đã có những chính sách, dịch vụ hỗ trợ, thúc đẩy hòa nhập và bảo vệ quyền của người khuyết tật, tuy nhiên người khuyết tật vẫn đang đối mặt không ít khó khăn trong tiếp cận giáo dục, cả về giao thông, y tế, việc làm... cũng như những rào cản về thái độ và nhận thức trong cộng đồng.

"Mỗi hành động nhỏ, mỗi sự thay đổi trong nhận thức đều có thể góp phần tạo nên một xã hội bao dung và tiến bộ", ông Nam bày tỏ.

Gửi lời chúc mừng đến những người khuyết tật nhân kỷ niệm Ngày quốc tế người khuyết tật 3-12, ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP.HCM, thành viên ban cố vấn dự án Vượt sóng - chia sẻ và mong muốn dự án sẽ mang lại nhiều cơ hội về giáo dục, đào tạo nghề cho người khuyết tật để họ vững vàng trong cuộc sống. Cạnh đó còn là việc xã hội cũng cần tiếp tục xóa bỏ rào cản giúp người khuyết tật hòa nhập một cách mạnh mẽ nhất có thể.

Có mặt tại tọa đàm, nhà văn Trần Trà My - một người khuyết tật truyền cảm hứng từ chính sự vượt lên những khiếm khuyết của bản thân.

"Bản thân tôi thấu hiểu về những người như mình. Tôi thấy xã hội bây giờ tạo rất nhiều cơ hội cho người khuyết tật nhưng thực tế có những người khuyết tật thiếu tự tin bước ra xã hội. Mình nên làm gì để xã hội biết về mình, làm gì để tham gia những hoạt động xã hội? Chúng ta phải làm thế nào để người khuyết tật bước ra xã hội, tự tin hòa nhập? Điều đó phải tự bản thân mỗi người, gia đình và xã hội cùng đồng hành", Trà My bày tỏ.

Là một nhà giáo dục, TS Cao Thị Xuân Mỹ - Giám đốc trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập Bình An (TP.HCM) - cho rằng hiện tại trẻ khuyết tật khá đông, cơ sở can thiệp cũng nhiều, cả công lập và ngoài công lập. Tuy nhiên thực tế cho thấy chương trình giáo dục chuyên biệt chưa được xây dựng hiệu quả; các trường dạy trẻ khiếm thính nhưng một số giáo viên chưa biết ngôn ngữ ký hiệu và đa số các trường chuyên biệt chỉ dạy chương trình tiểu học nên khi các em xin các trường khác rất khó để tiếp tục việc học. Đồng thời việc ứng dụng công nghệ cho việc học tập còn hạn chế.

Cô Mỹ cũng đề xuất cần chỉnh sửa, xác định các dạng khuyết tật trong Luật Người khuyết tật cho phù hợp thực tiễn và đảm bảo quyền lợi của người khuyết tật; lập trung tâm hỗ trợ pháp luật cho người khuyết tật và cần có hội đồng thẩm định y khoa cho người khuyết tật.

Có tay nghề, người khuyết tật sẽ có nhiều đổi thay

Thạc sĩ Phan Quốc Bảo, Hội Trợ giúp người khuyết tật Việt Nam, chia sẻ về vấn đề dạy nghề cho người khuyết tật. Ông cho rằng gánh nặng kinh tế với người khuyết tật và tỉ lệ nghèo ở người khuyết tật gấp đôi người không khuyết tật. Vấn đề người khuyết tật nếu không được đào tạo nghề, họ rất dễ tiếp diễn "nghèo xuyên thế hệ" từ đời cha mẹ - con cái và thế hệ tiếp nối.

"Việc đào tạo cho người khuyết tật là việc cần thiết. Gia đình và xã hội nhìn thấy năng lực của người khuyết tật, cho thấy họ có năng lực làm việc nếu chúng ta đào tạo. Việc dạy nghề cho người khuyết tật cần đa dạng hơn và có thể cần "cầm tay chỉ việc" không dạy đại trà. Đồng thời tư vấn và hỗ trợ người khuyết tật, vận động các đơn vị cải thiện môi trường làm việc cho người khuyết tật", ông Bảo đề xuất.

Từ thực tiễn, ông Bảo cho rằng người khuyết tật và người không khuyết tật có chung mục tiêu, tầm nhìn nếu cùng được đào tạo nghề nghiệp. Người thân cũng cần nhìn thấy khả năng của người khuyết tật phát triển và có thu nhập khi được đào tạo nghề. Bên cạnh đó doanh nghiệp cũng nhìn thấy năng lực của người khuyết tật và cộng đồng xã hội cũng thấy được đóng góp của người khuyết tật.

Nhìn thấy gốc rễ vấn đề khi người khuyết tật được đào tạo nghề đúng với sở trường và khả năng của họ sẽ mang lại lợi ích không chỉ cho riêng bản thân người khuyết tật mà cho cả cộng đồng, ông Bảo đề xuất thêm cần tặng cường vận động doanh nghiệp tuyển dụng người khuyết tật, thực thi chính sách dạy nghề cho người khuyết tật.

Ông cũng cho rằng khi dạy nghề cần đa dạng, theo nhu cầu xã hội, theo thực tập, thực hành hoặc đặt hàng từ doanh nghiệp chứ không theo lớp học đại trà, ngắn hạn. Cạnh đó cần tư vấn, hỗ trợ người khuyết tật ở lại lâu dài khi đã có việc vì tỉ lệ bỏ việc rất cao.

"Chúng ta tăng cường các tư vấn, hỗ trợ về cải tạo nơi làm việc cho người khuyết tật. Vận động, hỗ trợ vay vốn tự doanh, khởi nghiệp. Nên có giải pháp triển khai mạnh mẽ Luật Người khuyết tật, trong đó luật đưa ra những ưu đãi lớn cho dạy nghề, việc làm cho người khuyết tật nhưng triển khai chưa được nhiều - và có chế tài.

Thực thi các công ước quốc tế mà Việt Nam đã phê chuẩn đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu, điều tra xã hội học về người khuyết tật để đưa ra chính sách đúng", ông Bảo nói.

Lễ hội Vượt sóng mang yêu thương đến với người khuyết tật

Sáng 3-12, tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM, lễ hội Vượt sóng đã chính thức khai mạc, hướng đến kỷ niệm Ngày Quốc tế người khuyết tật 3-12.