Đường Lũy Bán Bích, quận Tân Phú là trục đường huyết mạch nối các tỉnh phía Đông và phía Tây của thành phố. Dự án mở rộng, cải tạo đường Lũy Bán Bích đã được UBND TP.HCM phê duyệt dự án đầu tư xây dựng ngày 4-10-2007.

Thiết kế đô thị để bỏ giấy phép xây dựng

Nếu không có các quy định về kiến trúc trên tuyến đường Lũy Bán Bích, người dân sẽ dùng tiền bồi thường để xây dựng lại nhà, công trình theo ý của mỗi hộ, không đồng bộ, không đảm bảo về cảnh quan kiến trúc.

Chưa kể ngoài việc lo ổn định cuộc sống, người dân còn phải lập thủ tục xin phép xây dựng theo đúng quy định, mất khá nhiều thời gian.

Quận Tân Phú muốn thông qua việc cải tạo, mở rộng đường Lũy Bán Bích để đưa ra quy chế quản lý công trình kiến trúc trên trục đường này, còn gọi là thiết kế đô thị.

Việc ban hành quy định về thiết kế đô thị là cơ sở để người dân đăng ký xây dựng, không phải xin cấp phép.

Việc này nhằm đảm bảo tuyến đường có những công trình kiến trúc hài hòa, thẩm mỹ trên trục lộ quan trọng của quận.

Phạm vi thiết kế là cảnh quan dọc hai bên đường Lũy Bán Bích, đoạn giới hạn từ đường Âu Cơ đến kênh Tân Hóa, trải dài qua các phường Tân Thành, Phú Thọ Hòa, Phú Thạnh, Hòa Thạnh, Hiệp Tân và Tân Thới Hòa (quận Tân Phú).

Tổng chiều dài toàn tuyến đường thiết kế khoảng 4,28km, với chiều rộng hiện hữu 8 - 12m.

Thời điểm trên, hiện trạng khu vực hai bên trục đường Lũy Bán Bích phần lớn là nhà ở, nhà cấp 3, cấp 4, một phần nhỏ là nhà cấp 2 với tầng cao xây dựng trung bình từ 1 - 2 tầng. 

Trên tuyến đường có một vài khu vực tập trung nhà xưởng sản xuất như khu vực đi qua địa bàn phường Tân Thành, phường Hòa Thạnh và Tân Thới Hòa, một số nhà xưởng đã ngưng hoạt động.

Một cán bộ từng tham gia đồ án thiết kế đô thị đường Lũy Bán Bích thời điểm trên cho biết từ đường này sẽ dự tính mở rộng thiết kế đô thị ra các đường khác của quận. 

Điều này góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội thông qua giải pháp quy hoạch. Đặc biệt là đơn giản hóa thủ tục cấp phép xây dựng, nhằm thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo chủ trương của nhà nước.

Người dân chỉ cần đăng ký để được cấp chứng chỉ xây dựng

Đồ án thiết kế đô thị căn cứ theo hồ sơ đánh giá hiện trạng của từng phân đoạn sẽ tiến hành định hướng cho việc quy hoạch xây dựng và xác định các chỉ tiêu thiết kế kỹ thuật: chiều cao, mật độ, khoảng lùi xây dựng...

Việc thiết kế mặt dựng sẽ được thực hiện cho từng căn nhà, quy định cụ thể màu sắc, vật liệu áp dụng...

Tuy nhiên đơn vị thiết kế sẽ đưa ra một số mẫu mặt đứng cho các hộ dân trong từng phân đoạn chọn lựa, mẫu mặt đứng với tỉ lệ chọn đa số sẽ được tiến hành thực hiện cho phân đoạn đó.

Mỗi công trình sẽ được thể hiện trên từng bản vẽ riêng biệt, sau khi được chủ nhà và UBND quận Tân Phú thông qua, bản vẽ này sẽ có giá trị như giấy phép xây dựng.

Tất cả những căn nhà mặt tiền đường Lũy Bán Bích được xây theo một số mẫu nhà cho từng đoạn đường. 

Những mẫu nhà này do đơn vị tư vấn và các cơ quan chuyên môn nghiên cứu, đề xuất sau khi lấy ý kiến của người dân. 

Về tầng cao, đường Lũy Bán Bích xây cao tối đa 8 tầng kể cả tầng lùi trên sân thượng. Tầng trệt có khoảng lùi hành lang thương mại 3,5m tính từ ranh lộ giới, phần diện tích này không được xây dựng, chỉ có cột tại vị trí ranh lộ giới. 

Mặt tiền và hai bên có cửa cuốn để đảm bảo an ninh, các tầng trên được xây dựng tới ranh lộ giới. Mỗi đoạn đường được thiết kế một mẫu nhà để không gây nhàm chán cho cả tuyến đường.

Khi đó người dân muốn xây nhà chỉ cần đăng ký, không cần xin phép xây dựng và cấp phép như trước đó.

Về thủ tục đăng ký khá đơn giản, khi đã có thiết kế xây dựng chi tiết, người dân muốn xây nhà chỉ cần nộp bản sao giấy chủ quyền nhà và đơn đăng ký xây dựng. Nhà nào chưa có chủ quyền cũng có thể làm thẳng thủ tục đăng ký xây dựng với diện tích và ranh đất do chủ nhà cam kết chịu trách nhiệm. 

Toàn bộ quy trình đăng ký chỉ khoảng 7 ngày, rút ngắn 13 ngày so với thủ tục xin giấy phép xây dựng thời điểm đó (chưa kể thời gian thực hiện bản vẽ).

Tuy nhiên theo một cán bộ từng tham gia vào đồ án trên, để được thời gian rút ngắn như trên, các đơn vị có trách nhiệm phải mất khoảng 2 năm để chuẩn bị các khâu liên quan.

Nhiều lợi ích khi bỏ giấy phép xây dựng

Việc thực hiện quy chế quản lý nêu trên là phù hợp với định hướng phát triển quy họach đô thị của TP.HCM. Những lợi ích khi thực hiện đồ án, đó là:

Trục đường sẽ có sự nhất quán về hình thức kiến trúc, hài hòa về màu sắc. Điều này góp phần tạo nên mỹ quan đô thị cho khu vực, giúp người dân có được môi trường sống văn minh, hiện đại.

Người dân trong phạm vi thực hiện đồ án sẽ được tạo điều kiện đơn giản nhất trong các thủ tục cấp phép xây dựng, đỡ mất thời gian, sớm xây dựng nhà cửa, ổn định cuộc sống.

Đồ án cũng là công cụ quản lý đô thị hiệu quả đối với từng công trình cụ thể.

Khi triển khai, đồ án thiết kế đô thị sẽ góp phần cải tạo chỉnh trang tuyến đường hiện hữu, đồng thời hình thành cảnh quan đô thị mới cho trục đường Lũy Bán Bích. Qua đó, có thể nhân rộng ra một số tuyến đường chính trên địa bàn quận Tân Phú và TP.HCM.

Đặc biệt là thay đổi tư duy từ "xin - cho" sang hướng dẫn và quản lý những gì cần cho công tác quy hoạch.

Sớm bỏ cấp giấy phép xây dựng, đừng nên ‘ôm rơm rặm bụng’

Đồng tình với đề xuất bỏ cấp giấy phép xây dựng tại TP.HCM, kiến trúc sư Lê Công Sĩ đề nghị nên mở rộng áp dụng trên cả nước.