Ông Trần Hoàng - cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - chia sẻ với Tuổi Trẻ về dự thảo đề án Phát triển công nghiệp giải trí mà đơn vị này đang tham mưu soạn để trình bộ; 

Sau đó bộ báo cáo Thủ tướng trong tháng 5 này. Đây là lần đầu tiên công nghiệp giải trí được đề cập thành một đề án riêng ở tầm vĩ mô.

Ông Hoàng nói "đề án cung cấp cơ sở lý luận, kết quả nghiên cứu trong nước và quốc tế để xây dựng mục tiêu, giải pháp, chính sách phù hợp, xác định sản phẩm giải trí cụ thể nhằm xây dựng ngành công nghiệp giải trí Việt Nam bền vững, chuyên nghiệp, có sức cạnh tranh quốc tế".

Các sản phẩm có yếu tố giải trí hiện nay phát triển một cách tự phát, chưa được hỗ trợ đầy đủ về chính sách, nguồn lực, đào tạo nhân lực hay kết nối chuỗi giá trị để hình thành nên một ngành công nghiệp đúng nghĩa.

Ông Trần Hoàng

Bổ sung vào dự thảo công nghiệp văn hóa

Ông Trần Hoàng bày tỏ không ít quan điểm cho rằng lĩnh vực giải trí chỉ thuần "vui chơi, giải trí", không mang lại giá trị kinh tế hoặc tác động rất nhỏ đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Gần đây tư duy này thay đổi nhiều khi nhìn sang Hàn Quốc, Nhật Bản...

Đề án Phát triển công nghiệp giải trí được xây dựng khi đất nước đang bước vào kỷ nguyên vươn mình. Mỗi ngành, lĩnh vực cần phát huy những thế mạnh, tranh thủ thời cơ, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đặc biệt thực hiện nghị quyết 57 và nghị quyết 68.

"Xây dựng đề án thời điểm này đúng đắn và kịp thời, phù hợp với quy luật khách quan của sự phát triển cũng như thể hiện sự nhất quán trong chủ trương của Đảng và Nhà nước ta, tạo lập cơ sở pháp lý và định hướng phát triển công nghiệp giải trí đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045", ông Hoàng phát biểu.

Là cơ quan tham mưu dự thảo, Cục Bản quyền tác giả đã nghiên cứu tài liệu, phối hợp với các chuyên gia, tổ chức, doanh nghiệp làm rõ khái niệm, nội hàm về giải trí, công nghiệp giải trí. Đi cùng với đó là những cơ chế chính sách và vướng mắc, thách thức hiện nay trong việc vận hành ngành này.

"Nội hàm của các ngành giải trí có sự tương đồng với một số ngành công nghiệp văn hóa", ông nói "một số nội dung về công nghiệp giải trí cũng sẽ được bổ sung vào dự thảo Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trình Chính phủ xem xét, quyết định trong thời gian tới".

Hiện cục đã giao các cơ quan chuyên môn nghiên cứu, phối hợp với các cấp, các ngành, các chuyên gia, nhà nghiên cứu... để xây dựng đề án đảm bảo chất lượng và tiến độ.

Cần khung pháp lý rõ ràng

Ông Hoàng ví dụ một số sản phẩm giải trí nội địa thành công như phim Nhà bà Nữ, Mai, game Flappy Bird, các chương trình Anh trai say hi, Anh trai vượt ngàn chông gai... 

"Song ta chưa có công nghiệp giải trí hoàn chỉnh. Thiếu các doanh nghiệp, các công ty giải trí chuyên nghiệp, chưa có chiến lược phát triển tổng thể và dài hạn cũng như các hành lang pháp lý cụ thể. 

Việt Nam cũng chưa có một định nghĩa chính thức hay định hình rõ ràng về ngành công nghiệp giải trí trong cơ cấu các ngành kinh tế - xã hội nước ta", ông nói.

Để trở thành một ngành công nghiệp đúng nghĩa cần hội tụ đầy đủ các yếu tố: sự sáng tạo, vốn đầu tư, kiến thức chuyên môn, bản sắc văn hóa, mạng lưới liên kết, quy định pháp lý và sự ủng hộ của thị trường. 

Đặc biệt Nhà nước cần ban hành khung pháp lý rõ ràng, ổn định và hỗ trợ để đảm bảo hoạt động pháp lý của các doanh nghiệp giải trí.

Chẳng hạn để một trò chơi điện tử trở thành ngành công nghiệp giải trí cần có sự sáng tạo trong thiết kế trò chơi, vốn đầu tư cho phát triển và quảng bá, đội ngũ chuyên gia về lập trình, đồ họa, âm thanh và quản lý cũng như sự ủng hộ của cộng đồng game thủ. Đặc biệt là quy định liên quan cho hoạt động của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ game...

5 giải pháp khơi thông nguồn lực

Cục Bản quyền tác giả đề xuất năm giải pháp chính để phát triển ngành công nghiệp giải trí Việt Nam.

Trước hết là phát triển hạ tầng hiện đại và ứng dụng công nghệ số, nâng cao trải nghiệm người dùng. Tiếp theo là đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực có trình độ cao cho ngành. Ban hành các chính sách ưu đãi, quỹ đầu tư và không gian sáng tạo, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong ngành.

Ông Hoàng nhấn mạnh xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là cần thiết để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ giải trí đa dạng, hấp dẫn. 

Tiếp theo mở rộng hợp tác quốc tế để tiếp cận công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm quản lý và thị trường rộng lớn, đồng thời quảng bá văn hóa Việt Nam. Và cuối cùng phát triển sản phẩm phù hợp với thị trường trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu để nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia.

Phát triển công nghiệp giải trí Việt Nam: Sức hấp dẫn mang tên bản sắc

Trong buổi bình minh của công nghiệp giải trí Việt Nam, yếu tố bản địa và bản sắc trở thành chìa khóa quan trọng để đi xa mà không đánh mất mình.