Hình ảnh đảo Phú Lâm chụp từ vệ tinh - Ảnh: Reuters

Trả lời phỏng vấn báo Sydney Morning Herald, chuyên gia Peter Jennings thuộc Viện Chính sách chiến lược Úc (ASPI) tuyên bố tên lửa đất đối không HQ-9 của Trung Quốc trên đảo Phú Lâm sẽ đe dọa cả các máy bay của không quân Úc lẫn máy bay thương mại hoạt động trong khu vực.

Ông Jennings cho biết không quân Úc vẫn thường triển khai máy bay tuần tra P-3 Orion trên bầu trời gần quần đảo Hoàng Sa, nơi Trung Quốc triển khai tên lửa trái phép.

“Nguy cơ là có thật khi các máy bay bay trong tầm bắn 200km của tên lửa Trung Quốc. Không quân và bộ chỉ huy sẽ phải thảo luận nghiêm túc để đối phó với nguy cơ này” - ông Jennings giải thích.

Chuyên gia Úc cũng khẳng định các hãng hàng không quốc tế cũng đối mặt với nguy cơ tương tự, đặc biệt sau những gì đã xảy ra với chuyến bay MH17 trên bầu trời Ukraine. Trong thảm kịch MH17, có 39 công dân Úc thiệt mạng.

Sau đó, trong bài xã luận trên báo Financial Review, chuyên gia Jennings cũng cảnh báo hành vi hiếu chiến của Trung Quốc đang biến biển Đông trở thành một cuộc khủng hoảng.

Ông cho rằng các quốc gia như Mỹ, Úc và nhiều nước khu vực cần nhóm họp, đồng loạt yêu cầu Trung Quốc phải rút tên lửa ra khỏi đảo Phú Lâm và cộng đồng quốc tế cũng cần cảnh cáo và ngăn chặn Trung Quốc tuyên bố thành lập một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Đông.

“Cuối cùng, các nước có lợi ích chiến lược trong việc bảo vệ tự do hàng hải và hàng không trên biển Đông, đáng kể nhất là Úc và Nhật, cần triển khai tàu chiến và máy bay tới tuần tra trong khu vực” - ông Jennings kêu gọi.  

Mới đây một số chính trị gia Úc cũng kêu gọi chính phủ nước này tuần tra bảo vệ tự do hàng hải trong vùng 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép trên biển Đông. Mục tiêu là khẳng định quan điểm của Úc rằng nước này phản đối đòi hỏi chủ quyền vô lý của Trung Quốc.