Trụ sở Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) tại Bắc Kinh - Ảnh: REUTERS

Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV), Đài phát thanh quốc gia Trung Quốc (CNR) và Đài phát thanh quốc tế Trung Quốc (CRI) sẽ được hợp nhất, trở thành Đài tiếng nói Trung Quốc (VOC) - một quyết tâm đối chọi với Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) của Mỹ hay Deutsche Welle của Đức.

Báo South China Morning Post (SCMP) của Hong Kong ngày 20-3 dẫn các nguồn tin từ hai trong số các cơ quan được sáp nhập xác nhận thông tin trên.

Sức mạnh mềm

Một tài liệu nói về việc sáp nhập các cơ quan nói trên đã bị rò rỉ trên mạng xã hội Trung Quốc ngày 20-3, vốn luôn bị kiểm duyệt gắt gao.

Theo đó, VOC sẽ trở thành một bộ phận của Chính phủ Trung Quốc nhưng chịu sự kiểm soát của Ban Tuyên truyền trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cũng theo tài liệu này, nhiệm vụ chính của VOC sẽ là "thúc đẩy các lý thuyết, nguyên tắc và chính sách của đảng", "phối hợp và tổ chức các hoạt động tuyên truyền rộng khắp", "tăng cường định hướng và dẫn dắt dư luận", nhưng quan trọng nhất là "nâng cao năng lực truyền thông trên toàn cầu và kể những câu chuyện tốt về Trung Quốc".

SCMP nhận xét việc sáp nhập cho thấy quyết tâm kiểm soát các phương tiện truyền thông của chính quyền Bắc Kinh. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến thăm tới CCTV, CNR và CRI năm 2016 đã yêu cầu tất cả các cơ quan truyền thông nhà nước phải thể hiện sự trung thành tuyệt đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Xóa bỏ "thiên kiến"

Dưới thời ông Tập, Bắc Kinh ngày càng mong muốn được mọi người lắng nghe trên trường quốc tế, nơi mà Trung Quốc cho rằng vốn đã bị các phương tiện truyền thông phương Tây thao túng bằng các bài viết thiếu công bằng và thiên kiến về Trung Quốc.

Ông Tập, người từng nhiều lần yêu cầu các phương tiện truyền thông nhà nước "kể những câu chuyện tốt về Trung Quốc", cam kết sẽ xây dựng một hệ thống cơ quan tuyên truyền của Trung Quốc ở nước ngoài, biến nó trở thành một trong những tiếng nói hàng đầu có ảnh hưởng tới các vấn đề của thế giới.

Sáng kiến "Vành đai, Con đường" (BRI) được ông Tập Cận Bình đưa ra năm 2013 và tích cực thúc đẩy đang nhận được cái nhìn ngờ vực, thiếu thiện chí từ thế giới.

Bất chấp các tuyên bố và những hứa hẹn của chính quyền Bắc Kinh về lợi ích khi tham gia BRI, báo chí phương Tây liên tục chỉ ra những bài học đắng khi bắt tay với Trung Quốc. Giới học giả phương Tây gọi đó là những cái bẫy nợ của Trung Quốc và thực tế là nhiều nước đã rơi vào đó.

Sự ra đời của VOC, với sức mạnh tổng hợp của ba cơ quan, được kỳ vọng sẽ xóa bỏ những cái mà Bắc Kinh cho là "thiên kiến" về Trung Quốc. Bắc Kinh cũng không ngần ngại chi hàng tỉ USD cho các công tác tuyên truyền, thúc đẩy sức mạnh mềm ở nước ngoài, điển hình như các viện Khổng Tử và lớp học Khổng Tử.

Tuy nhiên, theo một cuộc khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew ở Mỹ, đa số người dân ở Mỹ, Nhật Bản, Đức và Ý không có cái nhìn thiện cảm đối với Trung Quốc. Họ thậm chí còn nghi ngờ các hoạt động liên quan tới Trung Quốc.