Hình ảnh vệ tinh cho thấy đường băng sân bay mà Trung Quốc xây dựng trên Đá Chữ Thập - Ảnh: IHS Jane's

Hãng tin Tân Hoa xã còn khẳng định các chuyến bay thử nghiệm thành công này đã chứng minh sân bay mà Trung Quốc xây dựng trái phép ở Đá Chữ Thập “đủ khả năng đảm bảo an toàn cho hoạt động của máy bay dân dụng cỡ lớn”.

Hãng tin này còn cho biết sân bay trên dùng để vận chuyển hàng tiếp tế, con người và viện trợ y tế. Song, không cho biết chi tiết loại máy bay nào đã đáp xuống Đá Chữ Thập.

Đường băng sân bay trên Đá Chữ Thập dài khoảng 3km và là một trong ba đường băng lớn mà Trung Quốc xây dựng trái phép trên các bãi đá ở quần đảo Trường Sa trong hơn một năm qua.

Những đường băng này đủ dài để các máy bay ném bom, máy bay vận tải cỡ lớn cũng như những loại máy bay chiến đấu khác của Trung Quốc đáp xuống.

Bắc Kinh muốn dùng những đường băng này để phục vụ tham vọng bành trướng đòi chủ quyền phi lý ở Biển Đông và sự hiện diện quân sự ở khu vực Đông Nam Á.

Ngày 2-1 trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng tuyên bố một máy bay dân dụng đã đáp trên đường băng ở Đá Chữ Thập.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh còn nói rằng chuyến bay đáp xuống Đá Chữ Thập là một chuyến bay dân dụng, nhằm xác định xem sân bay này có phù hợp tiêu chuẩn hàng không dân dụng hay không.

Ngay sau đó, Washington đã tỏ ra quan ngại trước động thái này của Bắc Kinh và cho rằng “Trung quốc đã làm trầm trọng thêm những căng thẳng hiện có”.  

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Pooja Jhunjhunwala kêu gọi các bên liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông tích cực làm giảm căng thẳng bằng cách tránh những hành động đơn phương, có thể gây tổn hại an ninh khu vực. 

Philippines và Nhật Bản ngay sau đó đã có những phản ứng về động thái này.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngang ngược bác bỏ phản ứng của Việt Nam về việc Bắc Kinh bay thử nghiệm đến sân bay mà nước này xây dựng trái phép trên Đá Chữ Thập.

Bà Hoa Xuân Oánh còn ngang nhiên khẳng định rằng hoạt động này của Bắc Kinh “diễn ra trong vòng chủ quyền của Trung Quốc”.  

Cũng trong ngày 2-1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình đã khẳng định: “Hành động trên của Trung Quốc xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa, đi ngược lại nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước, thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc, tinh thần của tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002; ảnh hưởng hòa bình, ổn định ở Biển Đông; giảm sự tin cậy chính trị giữa hai nước; tác động tiêu cực đến quan hệ láng giềng và tình cảm tốt đẹp giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Trung Quốc.

Việt Nam kiên quyết phản đối hành động trên của Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay, không tái diễn các hành động tương tự và có hành động thiết thực, cụ thể góp phần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông”.

Đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao công hàm phản đối hành động này của phía Trung Quốc.