Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại APEC 2016 - Ảnh: AFP

Theo hãng tin AFP, việc tỉ phú Donald Trump đắc cử tổng thống đã khiến chuyến công du nước ngoài cuối cùng trên cương vị tổng thống Mỹ của ông Barack Obama "gập ghềnh" hơn rất nhiều.

Tại diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) thường niên năm nay tại Lima, Peru, ông Obama phải đối diện với nhiều câu hỏi khó từ các nhà lãnh đạo đồng cấp trong khu vực.

Ngày 19-11 ông Obama đã gặp nhà lãnh đạo của 12 quốc gia thành viên của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một hiệp định thương mại do Mỹ lĩnh xướng nhưng tổng thống đắc cử Trump phản đối gay gắt và hiện chưa rõ số phận sẽ ra sao.

Trong bối cảnh khu vực Thái Bình Dương đang rất sốt sắng với hoạt động thương mại, Bắc Kinh đã tỏ ra sẵn sàng lấp vào khoảng trống mà Mỹ bỏ lại trong vấn đề này.

Bắc Kinh đang thúc đẩy hai giải pháp khác thay thế cho TPP, một là Vùng Thương mại Tự do (gọi tắt là FTAAP) với 21 thành viên và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (gọi tắt là RCEP) với 16 thành viên, đáng chú ý là RCEP sẽ có Ấn Độ tham gia nhưng không có Mỹ.

Ông Tập Cận Bình kêu gọi các nhà lãnh đạo khu vực thúc đẩy cả hai hiệp định này tại diễn đàn APEC năm nay. Ông nói: "Chúng ta hoàn toàn nên theo đuổi FTAAP. Sự mở cửa là điều thiết yếu đối với sự thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương".

Đáp lại quan điểm của ông Trump chủ trương thực thi chính sách bảo hộ, ông Tập cam kết Trung Quốc "sẽ không đóng cửa với thế giới bên ngoài, thậm chí còn mở nó rộng hơn nữa".

Kể từ sau khi ông Trump đắc cử, giới quan chức Mỹ luôn nhấn mạnh rằng cuộc bầu cử sẽ không làm  thay đổi những quan tâm chiến lược và kinh tế của nước Mỹ, rằng ông Trump có thể chỉ là chưa thay đổi quan điểm ông ấy mà thôi.

Tổng thống Obama nói: "Cách thức anh tranh cử không phải lúc nào cũng giống như cách thức anh điều hành đất nước".

Nhiều nhà lãnh đạo trong APEC dường như vẫn rất kỳ vọng về sự thay đổi này. Thủ tướng New Zealand, ông John Key cho biết, ông hy vọng ông Trump sẽ có một lựa chọn thực dụng hơn so với những quan điểm cực đoan trong chiến dịch tranh cử.

Ông John Key nói: "Cá nhân tôi nghĩ rằng tổng thống Trump cũng sẽ giống như chủ tịch tập đoàn Trump".

Trong khi đó tổng thống Mexico, ông Enrique Pena Nieto, cho biết ông sẽ tìm giải pháp "đối thoại" với tổng thống đắc cử để bảo vệ quan hệ thương mại trọng yếu của các quốc gia là láng giềng với nhau.