Theo tờ South China Morning Post ngày 6-10, sự bùng nổ của robot trong bối cảnh già hóa dân số đang giúp Trung Quốc bù đắp tình trạng thiếu hụt lao động và củng cố lợi thế về sản xuất.

Giới phân tích dự báo lĩnh vực sản xuất của đất nước tỉ dân sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa khi công nghệ robot hình người đang ngày càng hoàn thiện.

Từ năm 2022, dân số Trung Quốc liên tục giảm, riêng năm ngoái giảm 1,39 triệu người. Tuy vậy nước này lại dẫn đầu thế giới với hơn 2,027 triệu robot công nghiệp đang hoạt động, theo Báo cáo Robot thế giới 2025 của Liên đoàn Robot quốc tế (IFR).

Báo cáo công bố vào tháng 9 cho biết hơn một nửa trong số 542.000 robot mới trên thế giới đã được lắp đặt tại các nhà máy Trung Quốc vào năm 2024.

Những cỗ máy này thực hiện nhiều công đoạn sản xuất như hàn khung ô tô, lắp ráp thiết bị điện tử và vận chuyển hàng nặng với độ chính xác cao, giúp lấp đầy khoảng trống lao động do biến động nhân khẩu học gây ra.

Giáo sư Cao Húc Đông của khoa kinh tế và quản lý, Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), nhận định: "Đây là một xu hướng tất yếu khi các công việc đơn giản, lặp lại sẽ được thực hiện bởi robot trong tương lai, dù vẫn còn nhiều nhiệm vụ đòi hỏi trí sáng tạo và sự linh hoạt của con người".

"Dù dân số có giảm, nhưng nhờ nâng cao trình độ lao động và ứng dụng robot rộng rãi, ngành sản xuất Trung Quốc hoàn toàn có thể duy trì và tăng cường lợi thế cạnh tranh của mình", ông nói thêm.

Theo dữ liệu của chính phủ, dân số Trung Quốc giảm khoảng 0,1% trong năm ngoái, nhưng số lượng robot công nghiệp được lắp đặt lại tăng 5%, đạt 295.000 robot, chiếm 54% tổng số trên toàn cầu.

Nhật Bản đứng thứ hai sau Trung Quốc, với 44.500 robot mới và Mỹ xếp thứ ba với 34.200 robot. Tổng số robot công nghiệp toàn cầu năm 2024 tăng 9%, đạt 4,664 triệu.

Robot hình người được xem là giai đoạn tiếp theo trong quá trình nâng cấp ngành công nghiệp. Dù chưa có số liệu chính xác về đơn hàng, các doanh nghiệp Trung Quốc đang nhanh chóng chuyển từ nghiên cứu - phát triển sang thương mại hóa quy mô lớn.

Tháng 8 vừa qua, Công ty Tiantai Robot (Quảng Đông) đã nhận đơn đặt hàng 10.000 robot hình người - lớn nhất từ trước đến nay trong ngành, nhằm phục vụ thị trường chăm sóc người cao tuổi.

Tuy nhiên theo giáo sư Cao, Trung Quốc vẫn cần lực lượng lao động có tay nghề cao để vận hành các ngành công nghiệp thông minh như bảo trì hệ thống robot.

Dự kiến đến năm 2030, nước này sẽ thiếu hụt khoảng 50 triệu lao động có chuyên môn, theo báo cáo của Trung tâm Thông tin nhân lực và An sinh xã hội Trung Quốc công bố hồi tháng 4.

Trung Quốc cách mạng hóa ngành sản xuất với robot hình người

Trung Quốc đang đẩy mạnh phát triển robot hình người để thay đổi công nghiệp, ứng dụng AI, giảm chi phí, và đối mặt với thách thức về việc làm.