Tuổi Trẻ tiếp tục ghi nhận ý kiến chuyên gia về chủ trương này. Hầu hết ý kiến cho rằng TP cần một cơ quan chuyên trách đủ mạnh, đóng vai trò điều phối chiến lược phát triển không gian đô thị, bảo đảm quy hoạch đi trước một bước, khả thi, đồng bộ và bền vững trong giai đoạn mới.

Ông Vũ Chí Kiên (phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM):

TP.HCM cần có 1 cơ quan chuyên môn về quy hoạch thực sự mạnh

Việc TP.HCM quyết định tái lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc là một bước đi đúng đắn, kịp thời và hoàn toàn phù hợp trong bối cảnh TP đã mở rộng địa giới hành chính, trở thành một "siêu đô thị" với quy mô lớn nhất cả nước.

Sau khi sáp nhập, TP.HCM gia tăng diện tích, dân số và quy mô hạ tầng kinh tế - đô thị. Điều này kéo theo những thay đổi sâu rộng trong công tác quản lý quy hoạch.

Việc tổ chức bộ máy không còn dừng ở việc duy trì vận hành mà đòi hỏi phải nâng lên một tầm cao mới, đủ sức xử lý các vấn đề phát sinh phức tạp và đa tầng.

Chủ trương tái lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc cũng giúp tạo ra một đầu mối chuyên sâu, thống nhất, không còn sự phân tán nhiệm vụ giữa nhiều đơn vị. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn góp phần hạn chế sự chồng chéo, tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Quyết định này thể hiện tinh thần chủ động, thể hiện định hướng chiến lược của lãnh đạo TP trong việc đi trước một bước, tạo nền tảng quy hoạch vững chắc để đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Sở này không chỉ đơn thuần là cơ quan thiết kế quy hoạch hay thẩm định kiến trúc mà phải trở thành trung tâm điều phối tầm nhìn phát triển không gian đô thị của toàn TP.

TP.HCM hướng đến một quy hoạch xây dựng bền vững, gìn giữ bản sắc kiến trúc, phát triển không gian công cộng, cảnh quan hài hòa, đồng thời bảo vệ các giá trị di sản đô thị. Đây không chỉ là bài toán kỹ thuật mà còn là bài toán văn hóa, xã hội và phát triển bền vững.

Quan trọng hơn, công tác quy hoạch phải đồng bộ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của TP. Quy hoạch không thể tách rời định hướng tăng trưởng, không gian phát triển công nghiệp, dịch vụ, logistics hay nhà ở, phúc lợi xã hội.

Sự liên thông giữa quy hoạch xây dựng và quy hoạch tổng thể sẽ giúp TP.HCM tối ưu hóa sử dụng tài nguyên đất đai, hạ tầng và đảm bảo công bằng phát triển giữa các khu vực.

Việc giám sát quá trình thực hiện quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch linh hoạt theo thực tiễn cũng phải được đặt lên hàng đầu để bảo đảm định hướng quy hoạch không chỉ nằm trên giấy mà được hiện thực hóa một cách hiệu quả.

Tuy nhiên chỉ có quy hoạch tốt vẫn chưa đủ. Việc triển khai quy hoạch sao cho khả thi, hiệu quả và đúng tiến độ là thách thức lớn không kém. Để khắc phục tình trạng quy hoạch thiếu khả thi hay phát triển tự phát cần thực thi quy hoạch đồng bộ.

Trong đó hệ thống cơ chế chính sách phải được hoàn thiện theo hướng minh bạch, dễ áp dụng; nguồn lực - bao gồm nhân lực, tài chính, công nghệ - phải được đầu tư tương xứng; công nghệ mới, dữ liệu số và công cụ quy hoạch hiện đại cần được đẩy mạnh ứng dụng trong mọi khâu. Cần cơ chế giám sát, đánh giá và điều chỉnh phù hợp theo từng giai đoạn triển khai.

TS Phạm Viết Thuận (viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM):

Cần cơ quan chuyên trách đủ quyền hạn và năng lực

TP.HCM mới với chính quyền hai cấp như hiện nay cần thống nhất quy hoạch vùng miền trong phạm vi địa hành chính cũ và mới là cần thiết, do đó vai trò quản lý quy hoạch và thực hiện quy hoạch sử dụng đất đô thị là rất quan trọng.

Trong thời gian qua, dù công tác quy hoạch vẫn được triển khai nhưng để tạo ra sự đột phá, phát triển đồng bộ, hướng đến một đô thị hiện đại, thông minh chúng ta cần một cơ quan chuyên trách có đủ quyền hạn và năng lực để điều phối, hoạch định chiến lược quy hoạch cho cả TP mới.

Đặc biệt khi quy hoạch ba địa bàn được hợp nhất, việc thiết kế lại một thể thống nhất về kiến trúc, hạ tầng và sử dụng đất càng quan trọng. Nếu có Sở Quy hoạch - Kiến trúc độc lập, TP.HCM có thể xác lập lại toàn bộ bản đồ quy hoạch và phân khu trên cơ sở kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt hằng năm.

Một trong những điểm nghẽn hiện tại là sự phân mảnh và thiếu liên kết trong công tác quy hoạch sử dụng đất giữa các ngành: tài nguyên, nông nghiệp, xây dựng, kiến trúc.

Công tác quy hoạch đô thị không thể tách rời khỏi kế hoạch sử dụng đất tổng thể của TP. Do đó cần có sự thống nhất, đồng bộ và xuyên suốt giữa quy hoạch đô thị và các quy hoạch khác, đảm bảo phù hợp với hạ tầng hiện hữu, thuận theo tự nhiên và có tính khả thi cao.

Đô thị lớn như TP.HCM cần giữ ổn định về an ninh nguồn nước, an ninh môi trường, an ninh xã hội và hạ tầng - tất cả đều liên quan mật thiết đến công tác quy hoạch.

Việc chọn đúng người có năng lực và trách nhiệm để tham mưu, hoạch định chiến lược quy hoạch là yếu tố quyết định thành bại của một đô thị hiện đại, bền vững và có tầm nhìn chiến lược trong dài hạn.

TP.HCM sẽ tách Sở Quy hoạch - Kiến trúc ra khỏi Sở Xây dựng

Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho hay Thường trực Thành ủy TP.HCM đồng ý thực hiện việc tách Sở Quy hoạch - Kiến trúc ra khỏi Sở Xây dựng TP.HCM.