Trong khu quy hoạch "treo" công viên cây xanh tại quận 12 - Ảnh: NGỌC HÀ

Trong giai đoạn 2020-2025, TP.HCM đặt chỉ tiêu tăng thêm tối thiểu 150ha đất công viên công cộng, chỉ tiêu cây xanh trên đầu người đạt mức 0,65m². Giai đoạn 2026-2030, nếu tăng thêm 450ha đất công viên công cộng so với hiện nay, chỉ tiêu cây xanh công cộng trên đầu người của TP.HCM đạt 1m²/người.

Ông Vũ Văn Điệp, giám đốc Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật (Sở Xây dựng), cho biết như vậy tại hội thảo Vấn đề cây xanh đô thị TP.HCM do Hội Kiến trúc sư TP.HCM tổ chức ngày 19-3.

Làm công viên quá chậm!

Theo kỳ vọng của TP, đến năm 2025 diện tích cây xanh công cộng của TP.HCM đạt từ 7m²/ người.

Ông Điệp cho rằng tốc độ tăng diện tích công viên công cộng của TP.HCM thời gian qua quá chậm: "Với tốc độ như vậy, để đạt được diện tích cây xanh công cộng theo tiêu chuẩn (12 - 15m²/người) thì TP.HCM phải mất mấy ngàn năm".

Cây xanh công cộng của TP.HCM thiếu hụt nghiêm trọng xuất phát từ nhiều nguyên nhân.

Theo KTS Nguyễn Đình Hòa, trước hết do TP.HCM có lượng dân số tăng cơ học nhanh nhưng tốc độ phát triển mảng xanh lại rất chậm.

Công viên cây xanh thường được quy hoạch ở những khu đất "đặc biệt": là đất trống rậm rạp, nơi ẩm thấp, nhiều ao hồ khó tiếp cận sử dụng. Hoặc là những khu đất trống với nhiều công trình xây dựng xen cài đang thuộc quyền sử dụng của người dân hoặc các tổ chức.

Nguồn kinh phí để làm công viên hiện nay phần lớn trông chờ vào ngân sách nhà nước, mà ngân sách thường được ưu tiên chi dùng cho các nhu cầu cấp bách hơn như hạ tầng giao thông, trường học, bệnh viện, hạ tầng xã hội thiết yếu...

Nhà báo Nguyễn Thế Thanh chỉ ra tình trạng nhiều khu dân cư xây dựng mới bỏ hoang phần đất làm công viên, cây xanh nhưng không bị nhắc nhở, chế tài gì.

Xã hội hóa đầu tư công viên

Công viên bị quy hoạch "treo" nhiều năm, xã hội hóa để tư nhân tham gia đầu tư công viên được không? - Ảnh: NGỌC HÀ

KTS Nguyễn Đình Hòa đề xuất xã hội hóa đầu tư công viên theo cách khá mới mẻ, với ba phương án xã hội hóa.

Hoặc Nhà nước điều chỉnh quy hoạch tăng tầng cao, mật độ và dân số ở các khu đất gần công viên, sau đó mời nhà đầu tư đấu giá để thực hiện dự án. Nhà đầu tư phải làm dự án kết hợp với thực hiện công viên cây xanh công cộng để giao lại cho Nhà nước.

Hoặc Nhà nước điều chỉnh quy hoạch, dành một phần đất quy hoạch công viên công cộng giao cho nhà đầu tư xây dựng công trình trong 20 - 30 năm, với điều kiện nhà đầu tư phải đầu tư diện tích công viên còn lại. Sau khi hết hạn, nhà đầu tư đập bỏ công trình, trả đất để Nhà nước tiếp tục làm công viên cây xanh.

Cách cuối cùng là Nhà nước điều chỉnh quy hoạch cục bộ, giảm diện tích quy hoạch cây xanh để quy hoạch thành đất thương mại dịch vụ. Nhà đầu tư được giao đất thương mại dịch vụ có nghĩa vụ làm diện tích công viên cây xanh còn lại.

Công viên ven sông Sài Gòn, một không gian mơ ước của người dân TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

Trồng 1 tỉ cây xanh trong 5 năm: Trồng cây gỗ tán rộng, lâu năm, có tác dụng phòng hộ

TTO - Bộ NN&PTNT đã có báo cáo, xin ý kiến Thủ tướng triển khai xây dựng đề án trồng 1 tỉ cây xanh trong 5 năm trên phạm vi toàn quốc với tinh thần trồng cây gỗ tán rộng, lâu năm, có tác dụng phòng hộ, môi trường tốt.