Một quầy bán trái cây ở Phnom Penh, Campuchia - Ảnh: EPA

Oeum Raksa, 31 tuổi, nông dân trồng nhãn, cho biết trong hoàn cảnh bình thường, người trồng nhãn có chưa đầy 3 ngày để thu hoạch và bán cho thương lái. Nhãn phải nhanh chóng được vận chuyển đến các nhà máy chế biến ở Thái Lan.

Năm nay, do lệnh kiểm soát biên giới để ngăn chặn dịch COVID-19 cùng vấn đề nhãn nhiễm bệnh, hoạt động xuất khẩu nhãn sang Thái Lan hầu như phải dừng lại.

Truyền thông Campuchia cho biết hàng tấn nhãn đã bị thối hỏng do không thể xuất khẩu.

Nhãn Campuchia bán sang Thái Lan để xử lý và xuất khẩu tiếp sang Trung Quốc, do Campuchia không đáp ứng đủ các điều kiện về kiểm soát an toàn thực phẩm để xuất khẩu nhãn trực tiếp sang Trung Quốc.

Sự cố này cho thấy thách thức trong nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu nông sản của Chính phủ Campuchia. 

Theo báo Nikkei Asia, tuần trước Bộ Nông nghiệp Campuchia kêu gọi các công ty tư nhân đầu tư xây dựng cơ sở chế biến nhãn. Theo đó, Campuchia xuất khẩu hơn 100.000 tấn nhãn năm 2020, nhưng có chưa tới 40 tấn nhãn đạt tiêu chuẩn vệ sinh.

Ratha Chan, giám đốc quốc gia của dự án đối tác nông nghiệp bền vững Campuchia, cho biết thiếu năng lực chế biến là rào cản lớn với ngành nông nghiệp Campuchia, khiến nước này rơi vào vị trí dễ bị tổn thương ở cuối chuỗi cung ứng.  

Không chỉ thiếu nhân lực, Campuchia còn gặp khó khăn trong đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, vì chi phí thực hiện cao và thiếu các phòng thí nghiệm được công nhận.

Nông dân và người trồng trái cây của Campuchia gặp hạn chế trong tiếp cận vốn. Các hộ trồng nhãn manh mún khiến loại trái cây này không đạt hiệu quả nhờ quy mô kinh tế. 

Do dựa vào xuất khẩu thô sang các nước láng giềng, nông sản của Campuchia rất dễ bị sốc khi các nước nhập khẩu thay đổi chính sách. Với người trồng nhãn Campuchia, cú sốc đến với họ vào đầu tháng 8-2021 khi Thái Lan ngừng nhập khẩu loại trái cây này.

Ngoài nguyên nhân do lo ngại dịch bệnh COVID-19, còn là do Trung Quốc tạm cấm nhập nhãn từ Thái Lan do nhãn bị nhiễm rệp sáp.

Thủ tướng Campuchia Hun Sen yêu cầu Bộ Nông nghiệp giải cứu nhãn cho nông dân, chi phí mua khoảng 110.000 tấn nhãn có thể lên tới 49 triệu USD.

Số nhãn này sẽ được tặng cho lực lượng quân đội, cảnh sát và biên phòng đang làm nhiệm vụ chống COVID-19 ở khu vực biên giới.

Về lâu dài, Campuchia muốn nỗ lực tìm các thị trường mới, hoặc xuất khẩu nhãn trực tiếp sang Trung Quốc. Ngoài ra, chính phủ muốn liên kết các thành phần trong chuỗi cung ứng, tổ chức hợp tác xã hoặc hiệp hội người trồng đối với các loại nông sản chính.

Đề nghị hỗ trợ 'giải cứu' 1.300 tấn nhãn xuồng cơm vàng, giá 15.000 đồng/kg

TTO - Do dịch bệnh, gần 1.300 tấn nhãn xuồng cơm vàng của bà con nông dân huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chưa thể thu hoạch. Chính quyền huyện kêu gọi tạo điều kiện để giải cứu số trái cây này.