Như vậy, cuộc sống ở đô thị đắt đỏ nhất nhì cả nước là TP.HCM sẽ dễ thở dần.

Thu nhập giảm, nhận lương vội chuyển khoản trả nợ

Làm việc trong bộ phận kho một công ty vận chuyển, Thanh Tâm (26 tuổi, quận Gò Vấp, TP.HCM) kể do tình hình kinh tế chung, thu nhập của anh một năm nay giảm khoảng 20 - 30%. Các khoản chi tiêu hằng ngày khiến anh đau đầu cắt chỗ này, đắp chỗ kia.

"Công ty tôi trả lương ngày 5 hằng tháng. Tiền phòng thì phải đóng ngày 10 - 12, các khoản tiền khác như Internet, tiền rác, gửi xe cũng phải thanh toán trước ngày 15. Tổng trên dưới 3 triệu đồng mỗi tháng nên hầu như khi lãnh lương xong là tôi đã tiêu xài ngay nửa rồi", anh liệt kê.

Với mức lương tầm hơn 8 triệu mỗi tháng, anh chỉ vừa đủ sống rất gói ghém. Nếu đau ốm hay sự cố đột xuất, anh mượn bạn bè một vài triệu đồng xoay xở, khi có lương trả lại. Cứ thế, "dòng tiền" ít ỏi của anh xoay vòng từ năm này qua tháng nọ để gắng bám trụ thành phố.

"May mắn là mình có những người bạn sẵn sàng giúp đỡ nhau lúc khó. Có lần tôi sốt siêu vi, nhập viện cuối tháng nên tài khoản chỉ còn vài trăm nghìn. Tôi phải vay thêm bạn bè 3 triệu thanh toán viện phí, thuốc men và ăn uống bồi dưỡng sức khỏe để tiếp tục đi làm và... trả nợ!", anh cười lạc quan.

Phải khéo chi tiêu, Bích Vy (29 tuổi, nhân viên kế toán, ngụ TP Thủ Đức) cho biết thu nhập không tăng trong khi các khoản nhà ở, sinh hoạt, thực phẩm, gia dụng... tăng đều. 

Cô tâm sự: "Tôi cắt giảm nhiều mỹ phẩm, chỉ mua vừa đủ cho việc chăm sóc cá nhân và việc giao tiếp với đồng nghiệp, khách hàng. Các món đồ gia dụng tôi cũng tích cực săn sale từ các sàn thương mại điện tử, cứ cố gắng tiết kiệm hết mức có thể thôi".

Nhiều lần có suy nghĩ thay đổi công việc để cải thiện thu nhập, nhưng Vy cảm thấy tình hình hiện tại có "nhảy" đâu thì mặt bằng lương cũng vậy. Chưa kể sang môi trường mới, cô phải tập thích nghi lại từ đầu.

Chia các khoản chi thật cụ thể, hợp lý

Nhà ở Củ Chi, nhằm thuận tiện công việc và tính độc lập, Huỳnh Điền (29 tuổi) thuê trọ tại đường Lê Quang Định (quận Bình Thạnh) 3,8 triệu đồng/tháng.

Là nhân viên một công ty chứng khoán tại quận 1, công việc chủ yếu dựa vào hoa hồng thay vì lương cơ bản, thu nhập của Điền không cố định. Mỗi tháng chi phí ăn uống của anh chừng 4,5 triệu đồng. 

Sáng Điền uống cà phê 20.000 đồng, ăn sáng khoảng 30.000 đồng. Cơm trưa chiều, đồ uống cỡ 150.000 đồng. Hai ngày cuối tuần anh về nhà, "hưởng thụ" cơm nhà nấu. Anh chi cho gia đình 2 triệu đồng/tháng. Chi phí xem phim, thể thao, mua sắm... gần 2 triệu đồng/tháng.

Theo anh, những khoản chi này đáp ứng nhu cầu cơ bản, cải thiện đời sống tinh thần và giải trí, giúp duy trì mối quan hệ với bạn bè, đồng nghiệp và khách hàng.

Chi tiêu mỗi tháng 12 - 13 triệu đồng, Điền tính toán chi phí theo mức tối đa cho các nhu cầu thay vì mức tối thiểu. Anh lý giải: "Cách này giúp tôi dễ dàng tiết kiệm nếu chi tiêu thực tế thấp hơn. Nếu chỉ tính toán tối thiểu thì tôi sẽ luôn phải cân nhắc, khi tiêu nhiều hơn sẽ đối mặt việc tiêu hao một khoản tiền không lường trước".

Nguyễn Thị Hương Giang (32 tuổi, nhân viên kinh doanh làm việc tại quận 1) cho biết trước đây mình làm việc tại Hà Nội, chuyển vào TP.HCM gần 5 năm nay. Giang ở căn hộ do công ty chi trả, gần nên cô đi bộ đi làm. Mỗi tháng, cô chi 5 triệu đồng ăn uống, chủ yếu mua nguyên liệu nấu ăn, mang cơm lên văn phòng, thi thoảng ăn ngoài.

Chi phí khác trong tháng, Giang phân chia khá cụ thể: cà phê, gặp gỡ bạn bè 1 triệu đồng, đi xe công nghệ 1 triệu đồng, quần áo, mỹ phẩm 2 triệu đồng, chi phí mua bảo hiểm, đi du lịch... Xem trọng chuyện học hành, mỗi năm cô dành 10 triệu đồng cho khoản này.

Tiết kiệm hơn nhưng không kiếm tiền bất chấp

Khi trò chuyện với các bạn trẻ, chúng tôi nhận thấy trong bối cảnh vật giá leo thang, các bạn đều chú trọng tiết kiệm, cắt giảm những khoản chi không cần thiết để trụ nổi ở TP.HCM. 

Nền tảng tìm việc làm JobsGO thống kê mức lương nhân viên văn phòng ở TP.HCM trung bình khoảng 10,1 triệu đồng/tháng, và khoảng lương phổ biến là 7 - 14 triệu đồng/tháng (kết quả từ 1.159 mẫu lương tuyển dụng kết hợp với dữ liệu ứng viên cung cấp).

Hương Giang đang có kế hoạch tiết kiệm nhiều hơn: "Khi học đại học, tôi không chú ý trau dồi ngoại ngữ và định hướng nghề nghiệp. Suốt 10 năm, do yêu cầu công việc, tôi vừa đi làm vừa lao đầu học đủ thứ. Nên hiện tôi tiết kiệm được không nhiều". Nhưng cô thấy hài lòng vì có chút dành dụm, có sổ bảo hiểm phòng rủi ro và có đủ kiến thức kinh nghiệm "quăng đâu cũng có thể sống được".

Cô gái quê Vĩnh Phúc đang cắt giảm khoản chi mỹ phẩm và quần áo. Với cô, các khoản chi phí hoàn toàn cân đối được, có nhiều tiêu nhiều, ít tiêu ít và không thấy thiếu thốn.

Cô chia thu nhập thành hai lọ tiết kiệm và chi tiêu. Nhận lương, cô chuyển ngay một khoản vào tài khoản tiết kiệm kỳ hạn hơn một năm. Phần còn lại cô cho vào lọ chi tiêu trong tháng, tiêu quá thì tháng sau phải bù. Nếu vẫn còn, cô dồn lại gửi tiết kiệm ngắn hạn để chi trả việc học, du lịch...

Giang ưu tiên dùng thẻ tín dụng thanh toán các khoản mua sắm, như đi siêu thị, xe công nghệ, tiền bảo hiểm... để dễ theo dõi mình chi tiêu ra sao. Từ đó điều chỉnh hành vi mua sắm, không bị động vay mượn bạn bè.

Cô dự định trong năm đạt cấp học tiếng Trung cao hơn để tìm cơ hội tăng thu nhập, không phụ thuộc nguồn thu duy nhất. Cô tìm hiểu chứng khoán, đã thử đầu tư một khoản nhỏ.

Với Huỳnh Điền, việc tiết kiệm rất quan trọng, nên anh luôn dành riêng một khoản ngay khi nhận lương. Kỳ lương tiếp theo, anh bổ sung vào khoản tiết kiệm bất kỳ số tiền nào chưa xài hết. Khi nào xài nhiều hơn, anh cắt giảm những khoản khác. 

Ví dụ, anh dùng cà phê miễn phí tại công ty, loại bỏ đồ uống buổi tối, giảm mua sắm... và nâng cao hiệu quả công việc trong tháng nhằm cải thiện thu nhập.

Đam mê kiếm tiền và luôn tìm cách tối ưu thu nhập, công việc hiện tại của anh tạo điều kiện chủ động tăng thu nhập thông qua hiệu quả công việc, đầu tư cá nhân như vàng và chứng khoán.

Thế nhưng, bạn trẻ này không chăm chăm kiếm tiền bằng mọi giá, mà tìm cách cân bằng công việc và cuộc sống. Theo Điền, anh chọn cách sống "làm hết sức và chơi hết mình". Còn Giang coi trọng trải nghiệm bản thân hơn là việc có được nhiều tiền hay không, do đó cô cảm thấy hài lòng với cuộc sống hiện nay ở TP.HCM.

****************

Để bám trụ được ở thành phố, nhiều người chọn cách cày sâu cuốc bẫm nhiều việc cùng lúc. Ngoài công việc chính, các bạn trẻ còn kiếm việc làm thêm, buôn bán online. Tất cả vì bài toán chi tiêu sao cho dễ thở hơn giữa thời củi châu gạo quế.

>> Kỳ tới: Cày bạc mặt hai, ba đầu việc để tăng thu nhập

Thu nhập liên tục giảm, người trẻ chờ sale mới mua sắm

Các ngành nghề gặp khó, công việc trồi sụt, cộng với giá cả nhiều thứ tăng khiến nhiều người, trong đó có không ít bạn trẻ buộc phải có những thay đổi đáng kể trong thói quen mua sắm, tiêu dùng khi tình hình thu nhập ngày càng eo hẹp.