Có bằng lái vẫn bị cắt tài

Người viết bài mặc dù có giấy phép lái xe (GPLX) từ năm 1992 nhưng vẫn phải ngồi ghế phụ, đi lơ xe thời gian dài. Có lần lái chính buồn ngủ giao cho chạy thử, do ít cầm vô lăng và còn lúng túng những kiến thức cơ bản nên tôi nhanh chóng bị cắt tay lái.

Vẫn là lỗi thường gặp của tài mới, đạp côn không hết hành trình dẫn đến vào số khó khăn, có tiếng kêu, tôi bị lái chính nhắc nhở. Khi vào được số, nới côn lại quên không nhả phanh tay dẫn đến xe chết máy...

Xuất phát lại, dù đã nhớ nhả phanh tay nhưng xe có tải nặng, tôi nhả côn hơi nhanh khiến xe chồm lên rồi lại chết máy!

- Ông đi học lái ở đâu và ai dạy vậy? Có GPLX mà không biết gì hết trơn hết trọi...

Lái chính chồm dậy, đuổi tôi bước ra khỏi ghế tài để ông ta chạy tiếp, còn tôi lại phải ngồi bên ghế phụ và chờ dài cổ đợi cơ hội lần sau.

Thời gian tính bằng năm tháng ấy, lái chính nhắc đi nhắc lại: trước khi khởi hành nhớ xi nhan, còi báo hiệu, nhả phanh tay và phải thuộc nằm lòng mấy câu khẩu quyết: "Đạp côn phải đạp dứt khoát, nhả côn phải nhả từ từ", rồi "côn dần ra, ga dần vào", "tăng số thì phải lấy đà, giảm số phải vù ga nửa chừng".

Anh ta còn dặm thêm: Khi dừng, đỗ xe trước khi tắt máy phải trả số về vị trí số 0, kéo phanh tay. Nếu xe có chiều hướng cắm đầu xuống dốc thì phải cài số lùi; nếu đầu xe hướng lên dốc, thì phải cài số 1 (việc cài số ngược để đề phòng xe trôi khi phanh tay không giữ được chiếc xe đứng yên giữa dốc.

Với xe có hàng nặng, ngoài việc cài số ngược còn phải dùng cục căn hay đá cục để chèn thêm dưới lốp.

Kỷ niệm những ngày đầu cầm lái còn nhiều nhưng tôi có ba lần khó quên: lần đầu chở hàng đi miền Bắc, tôi điều khiển xe đi khá cẩn thận qua thị trấn MaDrắk cũ (Đắk Lắk). Chiếc xe khách vượt qua xe tôi với tốc độ rất nhanh rồi tông trực diện vào xe máy ngược chiều khiến hai người tử vong.

Chứng kiến vụ tai nạn và thấy máu lẫn người nằm trên đường, tôi lo đến một ngày nào đó mình cũng sẽ như vậy nên vô cùng sợ hãi. Tôi tấp xe vào lề và xin chủ xe nghỉ việc.

Anh Vinh là chủ xe chuyến ấy, khi hiểu được suy nghĩ của tôi ngồi dậy cầm lái và phân tích: "Chỉ có chạy ẩu, chạy láo mới gây tai nạn, còn mình cẩn thận thì dễ gì tai nạn". Anh an ủi, động viên để tôi bình tâm tiếp tục hành trình.

Lần thứ hai vào một ngày mưa. Tôi lái chiếc xe IFa ben chở đầy cát từ Buôn Ma Thuột đi Buôn Hồ. Quốc lộ 14 đoạn qua Đạt Lý vắng vẻ, tôi chạy tốc độ khá nhanh. mặc dù lái chính hôm đó là anh Đề đã nhắc tôi trời mưa đường trơn, phải đi chậm...

Bất ngờ một phụ nữ dắt chiếc xe đạp chạy băng qua trước mặt. Tôi đạp phanh và đánh lái né. Chiếc xe trọng lượng gần 20 tấn bỗng nhẹ nhàng quay vòng tròn ngay trên đường. Đầu xe quay ngược về Buôn Ma Thuột. Đuôi xe quất vào tay nắm ghi đông làm xe đạp bị đổ và người đàn bà bị thương nhẹ ở tay.

Từ đó tôi mới sáng mắt và không bao giờ dám chạy nhanh khi mặt đường bị mưa ướt.

Lần thứ ba vẫn là chiếc xe ben sau khi đổ vật liệu trở về công ty. Tôi xi nhan bên phải vào cua mà quên không quan sát bên phải. Một thanh niên đi xe máy chạy thẳng bất ngờ bị xe tôi cúp đầu.

Anh ta ngã xuống đường, một bên gót chân bị lột hết da do anh ta vừa phanh bằng tay vừa chà một chân dưới đất để phanh xe nhưng vẫn không tránh được va chạm, vì tôi lái xe vào cua quá nhanh.

Tôi lại phải mất tiền bồi thường để có bài học nhớ đời: Khi muốn chuyển hướng, quay đầu phải quan sát, phải đi chậm để đảm bảo an toàn.

Tai nạn và bài học kinh nghiệm nối dài

Người lái xe giỏi là lái xe an toàn không làm xảy ra tai nạn va chạm. Đó là những lái xe có sức khỏe, có óc quan sát, phán đoán và xử lý nhanh nhạy ở mọi tình huống. Những lái xe thích thể hiện, trọng hình thức thường hời hợt, vô tâm nên rất dễ xảy ra tai nạn.

Phần đông lái xe chuyên nghiệp thường lắc đầu, lè lưỡi khi thấy một số chị em phụ nữ trước khi bước lên ghế lái bằng những bộ váy đầm, giày cao gót như cô dâu trong ngày cưới. Lên xuống xe đã khó khăn, họ còn đeo kính râm, trùm mũ, khẩu trang kín tai, kín mặt.

Họ quên mất những bài học căn bản đầu tiên trong nghề lái: phải ăn mặc gọn gàng, đi giày, dép đế bằng và có quay hậu. Tai để nghe, mắt để rộng tầm quan sát và mũi để ngửi phát hiện sớm cháy, nổ...

Chị em phụ nữ đã vậy, còn một số đàn ông bước lên ghế lái chiếc xe tiền tỉ của mình thì khệnh khạng, nhìn đời, nhìn đường với đôi kính đen bất kể trời mưa hay nắng.

Vụ tai nạn đau lòng xảy ra ở Thái Nguyên khi người mẹ lái xe cán tử vong con trai 4 tuổi là minh chứng cho việc vô tâm, thiếu quan sát khi lái xe. Chị D. dừng xe ở tiệm tạp hóa xuống mua hàng, không để ý con trai cũng mở cửa xuống theo.

Khi lên xe, chị không biết con trai vẫn chưa lên xe và cháu đã đi vòng ra phía trước để gọi mẹ. Chị cứ đạp ga dẫn đến tai nạn thương tâm. Vụ tai nạn do ông N.V.T. ở Thủ Dầu Một tự gây ra cũng vậy. Ông lái ô tô trở về nhà sau một ngày làm việc vô tình cán chết con gái 2 tuổi đang chơi trước sân nhà.

Trường hợp cô giáo N.T.H. ở Thanh Chương, Nghệ An lái ô tô đến trường để đón con, khi cô lùi xe do thiếu quan sát và không làm chủ tốc độ đã tông trúng chiếc xe máy của một người phụ nữ chở con gái học lớp 6. Vụ tai nạn khiến người mẹ bị thương, em học sinh không qua khỏi.

Câu chuyện gây tai nạn thảm khốc của ông H.V.Đ. mới đây cũng do chủ quan, thiếu quan sát. Ông thuê sáu người đến rẫy tại xã Cư M'Lan (Đắk Lắk) để nhổ mì. Trong lúc bốc củ mì lên thùng xe thì trời đổ mưa nên mọi người phải chui xuống dưới thùng xe để trú.

Sau đó ông di chuyển xe với ý định tìm chỗ khô ráo để đậu nhưng khi khởi động đã quên ra số mo (số 0). Xe bất ngờ di chuyển cán qua người anh K. và chị H. khiến cả hai tử vong tại chỗ.

Trường hợp tai nạn trên quốc lộ 26 đoạn qua M'Đrắk (Đắk Lắk) làm lái xe Vũ Quý Thời bị chính xe tải của mình đè chết cũng do sơ suất của tài xế.

Nguyên nhân được cơ quan chức năng làm rõ là do khóa hãm cabin không khóa nên khi xe đang di chuyển, phần cabin gập mạnh về phía trước, lái xe lại không thắt dây an toàn nên bị hất qua kính chắn gió rơi xuống đường và bị chính chiếc xe của mình đè lên chết.

Người viết bài ở năm đầu cầm lái còn tự đâm đầu xe mình vào đuôi xe khác khi tập tọe hút thuốc. Chuyến chở cà phê đi Sài Gòn, quốc lộ 14 hôm ấy khá vắng vẻ. Tôi vừa lái vừa quẹt diêm tự đốt thuốc.

Khi đang tập trung vượt chiếc xe tải cùng chiều, một cơn gió mạnh thổi vào cabin, tàn thuốc lá trên miệng bị thổi bay xuống bụng cháy nóng rát, tôi theo phản xạ buông tay lái để dập lửa. Xe choạng lái húc vào đuôi xe tải. Rất may là tàn thuốc đã tắt và tôi dừng xe kịp thời, chỉ phải đền tấm bạt cho xe bạn.

Lần khác tôi lái chiếc xe tải chở đầy xi măng đổ đèo Phượng Hoàng về Buôn Ma Thuột. Đường vắng tôi rung đùi, nhịp chân nghe nhạc qua tai phone. Bất ngờ có người đi đường ra dấu hiệu cho tôi dừng lại.

Tôi dừng xe xuống kiểm tra thì phát hiện hai lốp sau bên tài xe tôi sắp rơi ra ngoài vì thợ làm lốp trước đó siết ốc không chặt.

*******************

Tôi thoát chết trong gang tấc nhờ cái chỉ tay của người đi đường và tôi rút kinh nghiệm: lái xe mà nghe nhạc và nghe điện thoại sẽ không nghe được những tiếng động lạ báo hiệu xe hư hỏng, lốp sắp rơi ra ngoài hay còi xe xin vượt...

>> Kỳ tới: Bài học không chỉ dành cho tay lái mới

Học lái xe - đâu chỉ thắng và ga - Kỳ cuối: Tài xế giỏi đâu chỉ là ga và thắng

Lái xe giỏi ngoài lái an toàn, còn cần có văn hóa, đạo đức, biết nhường nhịn, bảo vệ người khác.