Nhật hoàng Akihito (phải) tiếp kiến Tổng thống Philippines Benigno Aquino ở Tokyio Ảnh: Reuters

Theo báo Daily Inquirer, phát biểu tại Hội nghị Tương lai châu Á ở Tokyo, Tổng thống Aquino khẳng định hành vi lấn biển, xây đảo nhân tạo của Bắc Kinh vi phạm nghiêm trọng Tuyên bố về ứng xử trên biển Đông (DOC) giữa ASEAN và Trung Quốc, cũng như luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi muốn hỏi Trung Quốc là điều đó có cần thiết không. Nếu ổn định và thịnh vượng là điều quan trọng thì Trung Quốc cần phải xem xét lại các chính sách của họ, bởi các hành vi của họ đang làm leo thang căng thẳng” - ông Aquino nhấn mạnh.

Giới quan sát nhận định ông Aquino thăm Nhật nhằm tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa hai nước và đối phó với với các hành vi gây hấn của Trung Quốc trên biển Đông. Ngày mai ông Aquino sẽ hội đàm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe.

Các quan chức Nhật tiết lộ hai nhà lãnh đạo sẽ đồng ý về việc đàm phán một thỏa thuận theo đó Tokyo chuyển giao công nghệ và thiết bị quốc phòng cho Manila. Hai bên cũng sẽ cùng bày tỏ lo ngại về các hành động của Trung Quốc trên biển Đông.

Trong thời gian qua, Mỹ, Úc, Nhật và nhiều nước lên tiếng kêu gọi Trung Quốc ngừng gây hấn trên biển Đông. Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng kêu gọi Trung Quốc không dùng vũ lực bắt nạt các nước láng giềng. Chính quyền Úc tuyên bố sẽ tuần tra biển Đông giống như Mỹ.

Trên trang Business Insider, nhà phân tích Linette Lopez nhận định chính quyền Trung Quốc đang cố tình kích động căng thẳng trên biển Đông nhằm thu hút sự chú ý của dư luận nước này ra khỏi tình trạng tăng trưởng kinh tế giảm sút, nợ công tăng vọt, hàng loạt công ty địa ốc và xây dựng phá sản...

“Đây là một trong những trò chơi nguy hiểm nhất thế giới” - nhà phân tích Lopez nhấn mạnh.