Nằm dọc sông Moei, KK Park trải rộng 210ha với bệnh viện, nhà hàng, ngân hàng và những dãy biệt thự sang trọng. Thoạt nhìn giống khuôn viên một tập đoàn công nghệ ở Thung lũng Silicon, nhưng KK Park thực chất là "tiền tuyến" của ngành công nghiệp lừa đảo trực tuyến hàng tỉ USD, được nuôi sống bằng nạn buôn người và sự bóc lột tàn bạo.

'Thiên đường' của các tổ chức lừa đảo

Theo báo Guardian ngày 8-9, trong vài năm qua Myanmar, Campuchia và Lào đã trở thành “thiên đường” cho các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia dựng lên các trung tâm lừa đảo như KK Park.

Dù từng có nhiều chiến dịch truy quét, nhưng hình ảnh từ thiết bị không người lái và nghiên cứu mới cho thấy số trung tâm lừa đảo dọc biên giới Thái - Myanmar đã tăng gấp đôi kể từ sau cuộc đảo chính năm 2021, và việc xây dựng vẫn đang tiếp diễn tại KK Park cũng như các khu vực khác của Myanmar như Tai Chang và Shwe Kokko.

Theo dữ liệu từ Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI), số trung tâm ở khu vực này đã tăng từ 11 lên 27, với diện tích mở rộng trung bình 5,5ha mỗi tháng.

Tại Tai Chang, một cầu phao vừa được dựng để thuận tiện tiếp nhận hàng hóa từ Thái Lan. Cả Tai Chang và KK Park đều lắp các trạm thu Internet vệ tinh để duy trì kết nối, sau khi chính quyền Thái Lan cắt điện, Internet và khí đốt xuyên biên giới.

Giới chức Thái Lan cho biết nhiều thiết bị Starlink - dịch vụ Internet vệ tinh của tỉ phú Elon Musk - đã bị tuồn lậu sang Myanmar để phục vụ các khu phức hợp lừa đảo.

Hình ảnh vệ tinh còn hé lộ hệ thống phòng thủ kiên cố với hàng rào, trạm kiểm soát, tháp canh. Thậm chí một số khu bố trí biệt thự sang trọng cho ban quản lý hoặc làm phông nền cho các cuộc gọi video, tạo vỏ bọc giàu có để lừa đảo đầu tư.

Lời kể rùng rợn từ nạn nhân

Hàng nghìn người bị ép buộc tham gia vào các phi vụ gian lận trực tuyến tinh vi, mang lại lợi nhuận khổng lồ. Những lời kể rùng rợn về cảnh tra tấn và hình phạt tàn bạo mà nạn nhân bị giam giữ phải chịu gây chấn động dư luận quốc tế.

Một nạn nhân người Philippines - anh Mateo (tên đã được thay đổi để bảo vệ danh tính) - kể rằng trong 6 tháng bị giam tại KK Park, anh phải nhắn tin với hàng trăm người đàn ông trung niên Mỹ mỗi ngày để lấy lòng tin, sau đó chuyển liên lạc cho đội khác tiếp tục lừa đảo.

Nếu không đạt chỉ tiêu, anh sẽ bị chích điện hoặc bắt lao động nặng giữa trời nóng. Anh mô tả các trung tâm này "giống như nơi hội tụ mọi tội ác trên thế giới".

Anh Mateo hiện đã được giải cứu và đang hồi phục cùng những người thoát nạn khác. Dù vậy, anh vẫn quá ám ảnh để kể lại trải nghiệm, nhưng một người bạn bị giam cùng anh đã tóm gọn: "Với bọn chúng, tiền quan trọng hơn cả mạng sống con người. Tất cả điều chúng quan tâm chỉ là tiền".

Đầu năm nay, khoảng 7.000 người được giải cứu nhờ chiến dịch phối hợp giữa Thái Lan, Trung Quốc và các quốc gia có công dân bị mắc kẹt, cùng với quân đội Myanmar và các nhóm vũ trang kiểm soát khu vực biên giới.

Dù vậy, con số này vẫn chỉ như "muối bỏ bể". Cảnh sát Thái Lan ước tính có tới 100.000 người đang bị giam giữ trong các trung tâm lừa đảo ở Myanmar.

Các tổ chức xã hội dân sự cũng ghi nhận ít nhất 90 nạn nhân từ 11 quốc gia châu Á và châu Phi còn mắc kẹt. Nhiều người mù lòa, cụt chi hoặc tàn tật vĩnh viễn do bị băng nhóm tội phạm bạo hành.

Tuy nhiên chính quyền quân sự Myanmar đã để mặc cho các trung tâm lừa đảo này hoành hành, theo Nathan Ruser - chuyên gia dữ liệu của Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI). "Ở nhiều khía cạnh, ngành công nghiệp này giờ là sự sống còn đối với quân đội Myanmar", ông nhận định.

Theo đó, quân đội Myanmar - vốn đã mất kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ và đang lún sâu trong xung đột - khó có thể dẹp bỏ các trung tâm lừa đảo mà không va chạm lợi ích với các nhóm vũ trang địa phương cũng đang hưởng lợi từ ngành công nghiệp tội phạm này.

Tuy vậy trên trường quốc tế, nhiều chính phủ vẫn đánh giá thấp vấn đề, coi đây chỉ là một dạng nhỏ của nạn buôn người.

Bà Amy Miller, giám đốc khu vực Đông Nam Á của tổ chức Acts of Mercy International (Mỹ), nhận định: "Đó là sự ngây thơ, không nhận thức được quy mô và tốc độ lan rộng của nó". Bà cũng cảnh báo các mô hình lừa đảo tương tự đã bắt đầu xuất hiện tại Sri Lanka và Nigeria.

Cây cầu lịch sử ở Myanmar bị phá hủy trong giao tranh

Ngày 24-8, một công trình lịch sử ở Myanmar bị phá hủy trong cuộc giao tranh của chính quyền quân sự và lực lượng nổi dậy.