Một số trong chín cuốn thuộc tủ sách Góc nhìn sử Việt đã ra mắt độc giả. Dự tính riêng trong năm nay sẽ phát hành 40 cuốn - Ảnh: L.Điền

Hầu hết trong số đó là sách tái bản, từ những bản in trước 1975, có cả sách trước 1945, viết về những nội dung nghiêm túc nhưng lâu nay vắng mặt trên thị trường sách chính thức.

Tủ sách dự kiến có quy mô không dưới 200 đầu sách. Ông Nguyễn Cảnh Bình - giám đốc Alpha Books, người chủ trì chương trình này - cho biết tủ sách nằm trong đề án “Alpha di sản”, có mục đích dịch thuật, tái bản các tài liệu, thư tịch có giá trị... nhằm giữ gìn vốn quý văn hóa của dân tộc.

* Trong loạt sách “Góc nhìn sử Việt” vừa phát hành, thấy có quyển Bắc cung hoàng hậu Lê Ngọc Hân thời ở Huế của tác giả Nguyễn Ðắc Xuân là sách mới, còn lại các sách về Phan Ðình Phùng, Trần Hưng Ðạo, Quang Trung, nữ tướng thời Trưng Vương, Lương Ngọc Quyến, Lê Duy Mật... là tái bản. Alpha Books đã tìm kiếm bản thảo mới cho “Góc nhìn sử Việt” như thế nào?

Ông Nguyễn Cảnh Bình (giám đốc Alpha Books) - Ảnh: L.Điền Người VN phải hiểu lịch sử VN để soi rọi quá khứ rồi từ đó tìm ra con đường, giải pháp cho tương lai. Giới trẻ cần tự hào về truyền thống dân tộc, cũng như cần nhìn rõ các điểm tốt và xấu trong tính cách người Việt, nhìn các bài học từ các nhân vật lịch sử để hướng đến tương lai đúng đắn hơn, nhân văn hơn

- Chúng tôi tìm kiếm theo ba nguồn: từ các thư viện như Thư viện quốc gia, thư viện của các viện nghiên cứu, các trường đại học, các kho tàng sách xưa cũ...; từ gợi ý của các chuyên gia, học giả, nhà nghiên cứu...; từ gợi ý của chính các độc giả.

Tiêu chí để chúng tôi lựa chọn là nhân vật và sự kiện đó phải có dấu ấn trong lịch sử, có giá trị, có đóng góp cho sự phát triển của đất nước, nhưng cũng không chỉ là những người xưa nay chúng ta ca ngợi là anh hùng của dân tộc hay ở phe chính diện, mà có thể cả các nhân vật ở phe phản diện.

Mục đích của chúng tôi là cung cấp cho độc giả những bài học có giá trị và đa chiều.

* Trong mỗi quyển sách thuộc “Góc nhìn sử Việt”, Alpha Books có đề cập thực trạng các bạn trẻ VN hiện đang bị “đứt gãy về mặt lịch sử - văn hóa”. Ông có cơ sở nào cho niềm tin sự đứt gãy ấy sẽ được hàn gắn thông qua việc đọc sách?

- Tôi nghĩ có ba sự đứt gãy: Thứ nhất là người Việt chúng ta mấy trăm năm trước đây dùng chữ Hán, chữ Nôm để lưu truyền văn hóa, tri thức; đến bây giờ chúng ta dùng chữ quốc ngữ, nhiều người quan tâm đến văn hóa lịch sử nước nhà nhưng không thể đọc được những văn bản xưa.

Thứ hai là có nhiều nhân vật lịch sử nổi bật, gai góc thời xưa nhưng không được hoặc rất ít được nhắc đến trong thời gian dài.

Thứ ba là từ 30-40 năm qua có quá ít, thậm chí là các sách về lịch sử hầu hết không xuất bản hoặc không đầy đủ, không đa dạng. Vì vậy thế hệ sau nhiều người không nắm rõ về lịch sử, và chúng tôi tin những cuốn sách trong bộ sách này của chúng tôi có thể góp một phần nhỏ bé hàn gắn những đứt gãy ấy.

Tôi tin cũng đã đến giai đoạn xã hội cần đánh giá lại một số nhân vật lịch sử nào đó và cung cấp cách nhìn đa dạng, nhiều chiều ở mức độ cho phép nào đó.

Nhiều độc giả mà tôi có điều kiện gặp gỡ cũng mong muốn Alpha Books xuất bản nhiều sách về các góc khuất lịch sử, những nhân vật lịch sử tiêu biểu nhưng vì một số lý do mà bị quên lãng để người đọc có thể biết và rút ra những bài học quý báu từ quá khứ cho hiện tại và tương lai.

* Có quyển nào theo ông là cần in vì nội dung cần cho người đọc nhưng hiện nay lại chưa in được?

- Có một số cuốn sách chúng tôi nghĩ có thể nên được tái bản để cung cấp thông tin đa chiều cho độc giả nhưng hiện tại chưa xuất bản được như về Lê Chiêu Thống, hồi ký Trần Trọng Kim...

Tuy nhiên tôi cũng hiểu sự lo âu của các cơ quan chức năng trong bối cảnh hiện nay.

Tôi mong trong thời gian tới những nhân vật này sẽ được xem xét, đánh giá lại và các cuốn sách này sẽ sớm được tái bản.