Sáng 22-11, sau khi đi thực tế tại một số khu vực ngập lụt nghiêm trọng, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình đã làm việc với lãnh đạo Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk về công tác ứng phó mưa lũ.

Nhiều gia đình trắng tay sau lũ lịch sử

Báo cáo với Phó thủ tướng, Bí thư Đảng ủy xã Đồng Xuân Nguyễn Trung Tâm cho biết trong 20 ngày qua, địa phương đã trải qua hai đợt thiên tai lớn, gồm bão số 13 và lũ lớn. Đầu nguồn giao lưu giữa hai con sông Kỳ Lục và sông Côn gây ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trước lũ, xã đã sơ tán hơn 20.000 người dân đến nơi an toàn. Tuy nhiên một người cao tuổi - 88 tuổi - vẫn tử vong do bị nước lũ cuốn.

Ông Tâm cho biết có 20/20 thôn bị ngập, trong đó 16 thôn ngập hoàn toàn, có nơi nước sâu trên 8m. Thiệt hại về tài sản rất nặng nề, nhiều hộ dân mất trắng; nông nghiệp, đặc biệt các loại cây như sắn, mía, bị thiệt hại hàng nghìn héc ta.

Sau lũ, xã đã triển khai các biện pháp ổn định đời sống, dự trữ lương thực trước lũ, huy động cứu trợ đầy đủ, song vẫn đề nghị bổ sung thêm lương thực, thực phẩm và nhu yếu phẩm để khắc phục hậu quả.

Báo cáo với Phó thủ tướng, ông Tạ Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk - cho biết thống kê sơ bộ, 34/34 xã phía đông tỉnh (thuộc khu vực Phú Yên cũ) bị ngập sâu, một số xã phía tây tỉnh Đắk Lắk cũng bị ngập.

Dù tỉnh và Quân khu 5 đã nỗ lực tối đa trước, trong và sau lũ, hậu quả vẫn rất nghiêm trọng: khoảng 40 người chết, nhiều người mất tích và bị thương, thiệt hại tài sản sơ bộ khoảng 5.500 tỉ đồng.

Trước lũ, tỉnh đã yêu cầu các thủy điện phối hợp xả lũ để hạn chế nguy cơ ngập nặng. Tuy nhiên chiều 19-11, khi mực nước sông Ba đạt đỉnh trên 16.000m³/s, tổng lưu lượng các sông trên 30.000m³/s, một số hồ thủy điện ở Đắk Lắk đã xả nước với mức rất cao, tạo thêm dòng lũ về hạ du.

Ông Nguyễn Thái Học - Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - nói mất mát tại các vùng lũ vô cùng đau lòng, chưa từng có thiệt hại lớn như vậy.

Ông thống nhất với Thượng tướng Trương Thiên Tô về việc tiếp tục tìm kiếm người mất tích, chôn cất người chết, và huy động lực lượng để chăm lo những người bị đói, bị kẹt trong vùng ngập lụt.

Ông nhấn mạnh điện, nước, thông tin và vệ sinh môi trường cần được ưu tiên phục hồi. "Công tác cứu trợ đã được kêu gọi trên cả nước, với hơn 100 tỉ đồng và vẫn đang tiếp tục huy động. Thành phố Hải Phòng đã cam kết hỗ trợ các nhu yếu phẩm cần thiết cho tỉnh Phú Yên cũ", ông Học thông tin.

Huy động tối đa lực lượng ứng phó sau lũ

Nói về công tác ứng phó trước, trong và sau lũ, đại tá Võ Duy Tuấn - Phó giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk - cho biết: "Tôi là con em của Đồng Xuân, sinh ra và lớn lên tại đây 50 năm, chưa bao giờ chứng kiến một trận lũ lớn như lần này. 

Trước và sau bão lũ, chúng tôi đã huy động rất nhiều lực lượng từ các đơn vị để thực hiện công tác ứng phó. Riêng lực lượng tại chỗ của Công an tỉnh đã làm rất tốt việc đưa dân đến nơi an toàn.

Sau lũ, lực lượng công an tiếp tục được tăng cường, nâng tổng số lên khoảng 10.000 cán bộ, chiến sĩ cùng hàng trăm phương tiện, ca nô, phối hợp với quân đội và chính quyền địa phương để giúp dân dọn dẹp vệ sinh, thông tuyến đường.

Trong mùa lũ, các phương tiện ca nô khó tiếp cận nhiều khu vực, nên lực lượng tại chỗ, cùng người dân địa phương, đã hỗ trợ đưa người dân qua những dòng sông lớn. Chiều hôm lũ rút, một số ca nô cũng được triển khai nhưng không thể tiếp cận hết người dân do mực nước cao và sông sâu, phức tạp".

Thiếu tướng Lương Đình Chung - Chính ủy Quân khu 5 - cho hay Quân khu đã tập trung 5.500 cán bộ, trong đó hơn 4.500 cán bộ trực tiếp tham gia ứng cứu tại 34 xã phía đông tỉnh.

Quân khu 5 đã thành lập hàng chục bếp ăn phục vụ cứu trợ cho người dân, phối hợp các lực lượng vũ trang địa phương, hiện tiếp tục điều động khoảng 1.000 cán bộ, chiến sĩ để thực hiện công tác dọn dẹp, vệ sinh và khử độc tại tỉnh Đắk Lắk.

Nói thêm về vấn đề này, Thượng tướng Trương Thiên Tô - Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam - nhấn mạnh Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các đơn vị, trong đó có Quân khu 5, tập trung lực lượng ứng phó mưa lũ và khắc phục hậu quả sau lũ.

"Đây là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình", mệnh lệnh đến trái tim của toàn quân. Với tinh thần không để người dân đói, rét hay không có nhà ở, Bộ Quốc phòng đã yêu cầu huy động các phương tiện chuyên dụng, như xe chở bồn rác, máy bơm nước để hỗ trợ dọn dẹp, giảm sức lao động của chiến sĩ", ông Tô nói.

Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Bộ Quốc phòng yêu cầu Quân khu 5 và địa phương phối hợp chôn cất các nạn nhân, tập trung tìm kiếm người mất tích, đồng thời theo dõi không gian mạng để ngăn các thế lực lợi dụng hậu quả bão lũ chống phá hoạt động của Đảng và Nhà nước.

"Có 31 máy bay ở Khánh Hòa đang sẵn sàng cơ động thực hiện nhiệm vụ khi được điều động. Lực lượng công an tỉnh cũng được đề nghị phối hợp để đảm bảo an ninh trật tự sau lũ", ông cho hay.

Lực lượng vũ trang chỉ rút quân khi dân đã an toàn

Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk Lương Nguyễn Minh Triết bày tỏ cảm ơn lực lượng quân đội, công an và sự quan tâm, hỗ trợ kịp thời của các ban, ngành Trung ương trong những ngày qua. Ông đề nghị Chính phủ tiếp tục hỗ trợ các vật tư, thiết bị mà địa phương chưa thể chủ động, tương tự như các hỗ trợ trước đây về thiết bị, dụng cụ và công tác vệ sinh nước sạch.

Ông Triết cho biết một số trang thiết bị, vật liệu phục vụ ứng phó thiên tai vượt quá khả năng chuẩn bị của tỉnh, vì vậy mong Chính phủ và các bộ, ngành kết nối các tổ chức trong nước và quốc tế hỗ trợ kịp thời. Về lâu dài, ông đề nghị các ngân hàng xem xét giảm, giãn nợ, bố trí các gói vay ưu đãi để người dân phục hồi sản xuất sau bão lũ.

Bí thư Tỉnh ủy cũng nhấn mạnh việc cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về thiệt hại, nhất là qua báo chí chính thống, nhằm giữ vững ổn định tư tưởng, tránh hoang mang do tin giả, xuyên tạc. Tỉnh sẽ sớm đề xuất các công trình và giải pháp tổng thể, phối hợp điều tiết xả lũ hiệu quả hơn, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người dân.

Ông Triết nêu thực trạng năng lực phòng thủ dân sự tại cấp xã vẫn còn hạn chế, đồng thời cảm ơn lực lượng quân đội, công an đã phối hợp chặt chẽ. Ông mong các đơn vị của Quân khu 5 và Bộ Quốc phòng sớm bổ sung lực lượng, phương tiện, đặc biệt các trang thiết bị phòng hóa, phòng dịch, và có phương án phối hợp nhịp nhàng trên toàn tỉnh.

"Khi nào khắc phục xong cho dân thì mới rút quân", Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh, khẳng định tinh thần "đi từng ngõ, gõ từng nhà" để đảm bảo an toàn và hỗ trợ tối đa người dân sau thiên tai.

Sau khi nghe báo cáo của các sở, ngành và địa phương, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình chia sẻ khó khăn với tỉnh Đắk Lắk, khi chưa kịp khắc phục hậu quả cơn bão số 13 thì đã phải đối mặt với trận lũ lớn vượt đỉnh lịch sử hàng chục năm qua.

Ông gửi lời chia buồn tới các gia đình nạn nhân, đặc biệt các gia đình có người tử vong. Đồng thời đề nghị các cơ quan chức năng tổ chức tìm kiếm, hỗ trợ những người còn mất tích, chăm lo chu đáo cho những gia đình chịu mất mát.

Ông ghi nhận nỗ lực của lực lượng quân đội, công an và chính quyền địa phương trong cứu hộ, chăm sóc và chôn cất nạn nhân, thể hiện tinh thần quân dân gắn bó.

Theo báo cáo, mưa lũ cực đoan vừa qua ở Đắk Lắk là chưa từng xuất hiện trong nhiều thập niên, gây ngập nặng cho hầu hết các địa phương. Dù đã chủ động phòng ngừa, nhiều hộ dân vẫn bị ảnh hưởng nghiêm trọng do lượng mưa lớn và lũ lên nhanh.

Lực lượng vũ trang đã kịp thời cứu hộ hàng ngàn người, đồng thời cung cấp lương thực, thực phẩm và nước sạch cho các vùng bị chia cắt.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh thông tin về thiên tai mất mát, đặc biệt là số người chết do bão lũ, cần chính xác, tránh gây hoang mang; đồng thời ghi nhận các hỗ trợ từ Trung ương với gạo, áo phao, ca nô và vật tư phòng chống lũ, đáp ứng kịp thời nhu cầu của địa phương.

Về phục hồi kinh tế sau bão, Phó Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục nhà cửa, ưu tiên các hộ bị sập, dột, dựng lại nhà để người dân có nơi ăn Tết. Công tác vệ sinh môi trường, phòng chống dịch và xử lý gia súc chết cũng được ông nhấn mạnh, cùng việc phân phối hàng cứu trợ công bằng, đúng đối tượng.

Ông cũng lưu ý việc phục hồi sản xuất, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, tín dụng ưu đãi, giảm nợ và giảm thuế để ổn định đời sống kinh tế của người dân.

Phó Thủ tướng kết luận, thiên tai đã cực đoan và dữ dội, nếu không cẩn trọng sẽ tạo thêm thảm họa cho dân. "Đảng, Nhà nước và Chính phủ luôn đồng hành, hỗ trợ địa phương khi có yêu cầu, đồng thời rút kinh nghiệm để ứng phó hiệu quả hơn trong những đợt thiên tai tiếp theo", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Chạy đua từng phút cứu bà con trong tâm lũ

Lũ dâng cuốn trôi tài sản, nhà cửa, hàng ngàn người mắc kẹt nhiều ngày. Bộ đội, công an xuyên đêm cứu dân, cõng người già, trẻ nhỏ khỏi những mái nhà ngập đến nóc.