Cảnh trong phim sitcom Gia đình hết sảy (VTV9) - Ảnh: ĐPCC

Sitcom (viết tắt của Situation Comedy) là thể loại hài kịch tình huống, nhiều tập, thường xen lẫn những tình huống hài hước, chủ yếu được thực hiện ở trường quay, thu âm trực tiếp.

Nhỏ mà có võ

Trong giai đoạn phim truyền hình (mỗi tập 45 phút) gặp nhiều khó khăn như hiện nay, phim sitcom được xem là chiếc phao giúp diễn viên và nhà sản xuất có công ăn việc làm, nhà đài có chương trình phát sóng và có thu nhập...

Phim sitcom Những đứa con từ trên trời rơi xuống khai thác tình cha con khá hay - Ảnh: ĐPCC

Bà Trường Sơn - trưởng phòng khai thác phim truyện HTV - nhận định: "Thời lượng mỗi tập sitcom ngắn (chỉ 12-15 phút, 30 phút/tập là dài nhất cho thể loại phim này) nên chi phí sản xuất khá thấp so với phim truyện 45 phút (ngoại trừ một số phim sitcom được đầu tư cao như Gia đình là số 1 chẳng hạn...).

Dù vậy, doanh thu quảng cáo lại khá hiệu quả. Có phim doanh thu tương đương với giờ phát phim truyện 45 phút trước đây nên nhiều nhà đài mở giờ phim này".

Các diễn viên trong phim sitcom ngôi nhà teen ám - Ảnh: ĐPCC

Một nhà sản xuất phim sitcom trên VTV9 cho biết công ty anh sản xuất phim sitcom nhiều vì nhà đài hiện tại có khung giờ nhỏ (25-30 phút) nên chỉ có thể làm sitcom. Việc đặt viết kịch bản phim thể loại này cũng không quá khó, vấn đề là chọn đề tài nào: gia đình, học đường hay tình cảm yêu đương...

Biên kịch Hạ Thu - người viết nhiều kịch bản phim 45 phút/tập - gần đây cũng bắt đầu viết kịch bản cho phim sitcom. Kịch bản phim sitcom đầu tiên của chị có tên Hổng cần đàn ông, khai thác góc nhìn đa chiều về mẹ đơn thân với câu hỏi: Một người phụ nữ độc lập, tài giỏi lại tự chủ về kinh tế thì có cần đàn ông không?

Về sự phát triển ồ ạt của sitcom trong giai đoạn này, biên kịch Hạ Thu lý giải: "Hiện nay khán giả không có nhiều thời gian theo dõi liên tục một bộ phim truyền hình. Phim sitcom hài nhẹ nhàng, không cần theo dõi liên tục, lại có thể phản ánh nhanh những đề tài nóng của xã hội nên được chú ý".

Phim Sitcom Gia đình võ thuật (HTV7) - Ảnh: ĐPCC

Loạn sẽ xuống dốc?

Yếu tố quan trọng của sitcom là bất ngờ, mang đậm chất hài hước.

Thời gian vừa qua, một số phim sitcom đạt được tiêu chí này, được khán giả yêu thích như Tiệm bánh hoàng tử bé, Phóng viên vui nhộn, Gia đình là số 1 (phần 1, 2), Những đứa con từ trên trời rơi xuống...

Tiệm bánh hoàng tử bé một thời được khán giả trẻ yêu thích - Ảnh: ĐPCC

Tuy nhiên, sự bùng nổ phim sitcom dường như đang làm cho chất lượng của dòng phim này hỗn loạn. Phim sitcom tạo được sự chú ý ngày càng ít, nhiều phim phát sóng rơi vào "hư không". Một số phim nhạt nhẽo, mỗi tập như một tiểu phẩm sân khấu, chỉ để minh họa cho một câu chuyện nào đó.

Như tập phim Đi về phía cầu vồng (vừa phát sóng trên HTV9) kể về đam mê vẽ của một chàng trai. Toàn bộ tập phim này chỉ có ba diễn viên, bối cảnh quay chỉ loanh quanh trong phòng trọ và ghế đá công viên, mỗi cảnh là một màn đối thoại giữa hai nhân vật...

Trẻ trung với phim sitcom S5 online từng phát sóng trên truyền hình - Ảnh: ĐPCC

Trong buổi khởi quay phim Dịch vụ Anh tơ hồng, đạo diễn Hồ Ngọc Xum chia sẻ: "Theo tôi, quay phim sitcom theo kiểu cũ hiện nay không ai coi nữa.

Dù mỗi tập phim thời lượng ngắn nhưng cần mở rộng bối cảnh, chứ không chỉ quay quanh quẩn trong phòng. Tính cách, tạo hình, phục trang nhân vật cần phải rõ ràng, diễn viên cần đầu tư cho vai diễn của mình hơn, chứ không chỉ ra phim trường rồi mới đọc kịch bản".

Phim sitcom Sui gia đại chiến (THVL1) - Ảnh: ĐPCC

Theo đạo diễn Hiếu Dân, biên kịch chiếm 50%, diễn xuất của diễn viên chiếm 40% và đạo diễn chiếm 10% thành công của một bộ phim sitcom. Với sitcom, tâm lý nhân vật không cần quá sâu nhưng cần nhiều tình huống hài.

Quanh chất lượng đáng lo của phim sitcom, nhà sản xuất phim Kiều Nhi cho rằng: "Phim sitcom ở các nước cũng được đầu tư rất kỹ. Như loạt phim Friend của Mỹ mỗi năm họ chỉ sản xuất 25 tập. Mỗi tập đầu tư cả triệu USD. Còn ở Việt Nam đội ngũ viết kịch bản thiếu và chưa được đào tạo kỹ".

Phim sitcom Chị em tấm cám - Ảnh: ĐPCC

Thiếu biên kịch, kinh phí sản xuất gặp khó, diễn viên ít đòi hỏi mình thêm, nhưng phim sitcom vẫn được "đẻ" liên tục, mỗi phim dài đến mấy trăm tập, chất lượng ngày một kém cũng là điều dễ hiểu.

'Hài xàm' sẽ tàn lụi, sitcom hài lên ngôi!

TTO - Cuối năm, Tuổi Trẻ Cười ghé thăm NSND Hồng Vân và nghệ sĩ Trung Dân. Vẫn là sự ưu tư của người trong cuộc về 'làng hài' giữa những thách thức nghề nghiệp...