Hình ảnh trao Bắc đẩu bội tinh cho tổng thống Bashar al-Assad tại Điện Élysée hồi tháng 6-2001 không rõ vì sao chỉ còn lưu giữ một tấm - Ảnh: Élysée

Hãng tin AFP nhận nguồn tin thân cận của Tổng thống Emmanuel Macron cho biết chính quyền Paris đã tiến hành thủ tục rút lại Huân chương Bắc đẩu bội tinh cao quý của nước Pháp đã trao cho tổng thống Bashar al-Assad nhân chuyến thăm của ông Assad đến Paris năm 2001.

Trước đó đã xuất hiện bản kiến nghị công dân lấy chữ ký trên mạng đòi rút lại phần thưởng dành cho nhân vật mà nay nước Pháp phải huy động vũ khí hạng nặng để tấn công.

Ông Assad được tổng thống Pháp Jacques Chirac trao tặng Huân chương Bắc đẩu bội tinh hạng nhất vào tháng 6-2001, trong một buổi lễ kín đáo khác với những cuộc trao long trọng vinh danh các nhân vật có đóng góp đặc biệt cho nước Pháp.

Ở điện Élysée (dinh Tổng thống Pháp) chỉ còn lưu giữ mỗi một tấm hình về buổi trao tặng cho nhân vật được đánh giá là "hi vọng cho đổi thay của đất nước Syria".

Cho đến nay, chính quyền Pháp đã trao không ít Huân chương Bắc đẩu bội tinh cho người nước ngoài và một số đã bị thu hồi vì những bê bối cá nhân, như trường hợp nhà sản xuất phim của Hollywood, ông Harvey Weinstein, vì những bê bối tấn công tình dục và lạm dụng tình dục.

Thủ tục rút lại Bắc đẩu bội tinh sẽ do tổng chỉ huy "Quân đoàn danh dự" là tổng thống Pháp đương nhiệm quyết định.

Tháng 10 năm ngoái, chính Tổng thống Emmanuel Macron đã quyết định tiến hành thủ tục rút lại huân chương đối với nhà sản xuất phim Harvey Weinstein đầy bê bối của Mỹ.

Hình ảnh tổng thống Bashar al-Assad trên đường phố thủ đô Damascus của Syria ngày 15-4 - Ảnh: REUTERS

Thậm chí từ năm 2010, chính quyền Paris đã ban hành điều khoản cho phép rút lại phần thưởng cao quý trao cho những người nước ngoài "thực thi những hành vi trái với danh dự".

Pháp cũng từng rút Bắc đẩu bội tinh đối với tay đua xe đạp Mỹ Lance Armstrong - người từng thắng nhiều giải Tour de France nhưng sau đó thừa nhận dùng doping, hoặc với nhà thiết kế mẫu thời trang người Anh John Galliano - người đối mặt tòa án hồi năm 2011 vì tội danh phát biểu phân biệt chủng tộc và gây gổ.

Tính cho đến nay Bắc đẩu bội tinh đã được trao cho khoảng hơn 110.000 cá nhân. Ngoài ra nó cũng được trao cho các tập thể như thành phố, trường học, các đơn vị của quân đội Pháp. Không chỉ là danh hiệu dành riêng cho người Pháp, Bắc đẩu bội tinh còn được trao tặng cho những người nước ngoài, thường là các nguyên thủ quốc gia, các thành viên quốc hội, các đại sứ và bất cứ người nước ngoài nào có công trạng lớn đối với nước Pháp. 

Thông thường với công dân Pháp đã được trao tặng Bắc đẩu bội tinh mà phạm luật bị kết tội trên 1 năm tù thì mặc nhiên bị rút phần thưởng đã được trao tặng.

Nhưng trong trường hợp phải rút Bắc đẩu bội tinh của một nguyên thủ quốc gia thì không đơn giản như với nhân vật trong giới giải trí.

Ông Bertrand Galimard Flavigny, tác giả cuốn sách "Lịch sử trao tặng huân chương", giải thích thêm: "Bashar al-Assad không phải đã nhận Bắc đẩu bội tinh hạng nhất vì là một nguyên thủ tốt đẹp, mà chỉ bởi vì ông ấy là nguyên thủ (chính quyền Pháp trao tặng nhằm thắt chặt quan hệ ngoại giao). Còn như Galliano và Weinstein được trao tặng vì tài năng của họ: sau đó hành vi ứng xử làm hủy hoại thanh danh và tài năng của họ nên họ bị rút lại phần thưởng. Không có vấn đề gì về ngoại giao trong chuyện này".